Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας μετά τις αντιδράσεις του ηγέτη του Ψευδοκράτους Τατάρ για την αφαίρεση των διαβατηρίων, δήλωσε ότι «η Ελληνοκυπριακή κοινότητα είναι απόλυτα έτοιμη να αποδεχτεί την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης με την επάνοδο των Τουρκοκυπρίων, τόσο στην εκτελεστική, τη νομοθετική, τη δικαστική εξουσία όσο και στις υπόλοιπες των Υπηρεσιών, με βάση τις διατάξεις του Συντάγματος του 1960, με ταυτόχρονη έναρξη συνομιλιών για καθορισμό των περιοχών που η κάθε μια των κοινοτήτων θα έχει την ευθύνη διοίκησης, σύμφωνα και με βάση τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών»
Επιτέλους ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κος Νίκος Αναστασιάδης ξέφυγε την υστάτη από τα τετριμμένα και η πρόταση του εκτιμάται ως η βέλτιστη υπό τις περιστάσεις επιλογή της πλευράς μας που πρέπει να ξεκαθαριστεί με σαφήνεια σε νέα πρωτοβουλία και συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού.
Η επιστροφή στο Σύνταγμα του 1960 με τις αναγκαίες τροποποιήσεις ώστε να εξασφαλίζει με αναλογικό συμβιβασμό τα δικαιώματα Ε/Κ και Τ/Κ, ήταν άλλωστε και η διαπίστωση που κατέληγε και σχετικό άρθρο μου που δημοσιεύθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021, https://www.ant1.com.cy/news/cyprus/article/411253/arthro-kodikopoiisi-senarion-lusis-kupriakou-provlimatos-/ πριν από την άτυπη πενταμερή μέσα από μια σύγκριση όλων των επιλογών που υπάρχουν.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, παρά την κατοχή, είναι το μόνο αναγνωρισμένο κράτος μέλος της Ε.Ε (με όλη την επικράτεια σε ξηρά και θάλασσα) το οποίο συνεχίζει να μεριμνά και για τα δικαιώματα των ΤΚ.
Η Κυπριακή Δημοκρατία δικαιώνεται με πληθώρα αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας όσον αφορά στην αποχώρηση των Κατοχικών Στρατευμάτων αναγνωρίζοντας ότι το Κυπριακό πρόβλημα μεταξύ Ε/Κ και Τ/Κ πρέπει να λυθεί μεταξύ των 2 πλευρών.
Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας βρίσκεται σε ισχύ και με βάση αυτό λειτουργεί η ανεγνωρισμένη με διεθνή προσωπικότητα από την παγκόσμια κοινότητα.
Οι θέσεις των ΤΚ στην εκτελεστική – δικαστική – νομοθετική εξουσία ακόμα και στον Κυπριακό στρατό τηρούνται κενές με βάση το Σύνταγμα. Εφόσον η Τ/Κ Διοίκηση αποφασίσει να επιστρέψει κάτω από την ομπρέλλα της Κυπριακής Δημοκρατίας με ταυτόχρονη απομάκρυνση των Τουρκικών στρατευμάτων και εφαρμογή των νόμων σε όλη την επικράτεια δεν πιστεύω ότι υπάρχει Έλλην Κύπριος που δεν θα το αποδεχθεί.
Η Τουρκία προβάλλει ως λύση την δημιουργία δύο κρατών για να υποχωρήσει μέχρι την λύση συνομοσπονδίας για να την διαλύσει κατά πάσα πιθανότητα αργότερα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πιέζει την πλευρά μας με την απειλή εποικισμού της Αμμοχώστου και τις γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της Κ.Δ.
Μέχρι σήμερα όλες οι προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού απέτυχαν και αυτή η επαναλαμβανόμενη αποτυχία έχει κουράσει και τον λαό αλλά και τον διεθνή παράγοντα.
Από όλα τα προαναφερθέντα σενάρια επιλογών/λύσεων είτε που μπορούν να επιβληθούν είτε να γίνουν αποδεκτά, εκτιμάται ότι η βέλτιστη επιλογή για την πλευρά μας, η οποία μπορεί να γίνει αποδεκτή και από τον διεθνή παράγοντα είναι η διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και της κρατικής της οντότητας και η τροποποίηση του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Απαιτούνται βέβαια αμοιβαίες υποχωρήσεις ώστε αυτό να γίνει λειτουργικό και να εξασφαλίζει την αναλογική συμμετοχή των Τ/Κ στις εξουσίες και κατανομή των πόρων εντός του πλαισίου μιας βιώσιμης λύσης. Προς τούτο, εκτός από την συναίνεση των Ε/Κ κομμάτων, την προετοιμασία της Κυβέρνησης για την σωστή παρουσία της πρότασης στην επόμενη πενταμερή, απαιτείται και η αποτελεσματική εκστρατεία της Εξωτερικής Διπλωματίας μας.
Εξήντα τρία χρόνια από την αποχώρηση των Τουρκοκυπρίων από την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, κατ’εντολή της Τουρκίας και αφού όλες οι προσπάθειες επίλυσης με ξένα σχέδια απέτυχαν, εκτιμάται ότι η βέλτιστη υπό τις περιστάσεις επιλογή για τον Ελληνισμό είναι να επιστρέψουμε από εκεί που αρχίσαμε, επιδιώκοντας την διόρθωση του θεσμικού κειμένου με το οποίο κατοχυρωνόμαστε ως κράτος και υπάρχουμε μέχρι σήμερα! Τις συμφωνίες ανεξαρτησίας και το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Απαράβατος όρος για την πλευρά μας πρέπει να είναι η κατάργηση της συνθήκης εγγυήσεων και η αντικατάσταση της από ίδιες δυνάμεις ασφαλείας της Κυπριακής Δημοκρατίας με επιτήρηση της λύσης από διεθνή δύναμη ΟΗΕ ή και ΕΕ σε μια από τις Αγγλικές Βάσεις που για να είμαστε ρεαλιστές θα διατηρηθούν έστω με μειωμένα εδάφη και στελέχωση. Αυτή η επιλογή εκτιμάται ότι θα απορριφθεί από την Τουρκική πλευρά αλλά θα υποστηριχθεί από τον διεθνή παράγοντα και την Ε.Ε γιατί όχι μόνο δεν επηρεάζει αρνητικά τα συμφέροντα τους αλλά και γιατί επιλύει με το μικρότερο κόστος ένα από τα πιο μακροχρόνια διεθνή ζητήματα. Η εκ του μηδενός σύνταξη και εφαρμογή ενός νέου σχεδίου λύσης έχει πολύ μικρές πιθανότητες επιτυχίας και τεράστιο κόστος. Η αποτυχία του θα «αξιοποιηθεί» από την Τουρκία λόγω ισχύος και πολύ πιθανόν να μας καταδικάσει με κίνδυνο αφανισμού και να συμβάλει στην ενίσχυση του νεο-οθωμανισμού στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι λέξεις σε θεσμικά κείμενα ή πλαίσιο συμφωνίας έχουν τεράστια σημασία. H διαπραγμάτευση με διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και στόχο την τροποποίηση του Συντάγματος από την οποία μπορεί να προκύψει πλαίσιο ΔΔΟ, είναι εντελώς διαφορετική από την διαπραγμάτευση που να στηρίζεται στην λεγόμενη «μετεξέλιξη» της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα νέο κράτος με δύο συνιστώσες Πολιτείες. Η «μετεξέλιξη» εμπεριέχει τεράστιους κινδύνους απώλειας της κρατικής μας οντότητας που αποτελεί πρώτιστο στόχο της Τουρκίας.
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αντέδρασε για πρώτη φορά με τρόπο που αποτελεί την μοναδική διέξοδο σε αυτό το διεθνές περιβάλλον όπως διαμορφώθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο για μια βιώσιμη λύση, με το μικρότερο κόστος και αποδεκτή από τον διεθνή παράγοντα. Ελπίζουμε ότι ο Πρόεδρος δεν έκανε αυτές τις δηλώσεις μέσα στο πλαίσιο επικοινωνιακής πολιτικής και ότι θα θέσει στην νέα προσπάθεια, για επίλυση του Κυπριακού, την επιλογή αυτή ως προτεραιότητα! Αν οι αντιδρούντες έχουν κάποια καλύτερη πρόταση ας την κάνουν αλλά με πλήρη τεκμηρίωση! Υπάρχει όμως?
*Υποναύαρχος ε.α