Της Τώνιας Σταυρινού, στις 06 Μαρτίου 2021
Όταν ακούς τον Αβέρωφ Νεοφύτου και τον Άντρο Κυπριανού να μιλούν για το Κυπριακό, αισθάνεσαι ότι μετά τη λύση θα βλέπουμε παντού ουράνια τόξα, πουλιά του παραδείσου και χαριτωμένα λαγουδάκια να χοροπηδάνε στο καταπράσινο λιβάδι. Κάποιοι πιο προχωρημένοι προαγωγοί ψευδαισθήσεων όπως ο Μιχάλης Παπαπέτρου, ισχυρίστηκαν ότι η λύση θα θεραπεύσει και τη διαφθορά.
Οι τοποθετήσεις τους -και ειδικά του Αβέρωφ Νεοφύτου που έχει το χάρισμα της γλαφυρότητας όταν μιλάει- θυμίζει τα έγχρωμα σχέδια μιας ολοκαίνουριας πολυκατοικίας που σου δείχνουν πώς θα είναι για να σου πουλήσουν το διαμέρισμα. Το δυάρι στον τρίτο όροφο που θες να αγοράσεις, στα χαρτιά που σου δείχνουν έχει θέα ένα καταπράσινο πάρκο και όχι τον τοίχο της διπλανής πολυκατοικίας.
Ο τοίχος, στη δική μας περίπτωση, είναι ο στόχος της Τουρκίας για κυριαρχία σε ολόκληρη την Κύπρο, ο οποίος φοβόμαστε ότι έρχεται πιο κοντά με τα οράματα Άντρου και Αβέρωφ. Εκτιμούμε, ωστόσο, την ειλικρίνεια με την οποία οι δύο ηγέτες άνοιξαν όλα τα χαρτιά τους. Δεν άφησαν τίποτα πίσω, ούτε καν ως διαπραγματευτικό χαρτί.
«Η λύση του Κυπριακού πρέπει να διασφαλίζει την καθημερινότητα όπως την συνήθισαν Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι τις τελευταίες δεκαετίες», εξήγησε ο Αβέρωφ Νεοφύτου μιλώντας στον Alpha. «Για να διαφυλάξουμε την μία κυριαρχία να αφήσουμε όσες εξουσίες χρειάζεται (στους Τουρκοκύπριους) και το τι κάμνει ο καθένας “έσσω” του, στη ζώνη του, να είναι σχεδόν σε πλήρη αυτονομία».
Όταν ρωτήθηκε αν αυτό που περιγράφει είναι συνομοσπονδία, το επιβεβαίωσε εμμέσως: «Δεν βρίσκεται η ίσια μας, το ένα βρωμεί το άλλο μυρίζει. Πολλές εξουσίες στην κεντρική κυβέρνηση δεν είναι λειτουργικό το κράτος (…) Να αποφασίσουμε τι θέλουμε. Θέλουμε επικεντρωμένη ομοσπονδία εν γνώσει μας ότι δεν θα είναι λειτουργική; Ή θέλουμε αποκεντρωμένη;».
Τα θέματα που προκύπτουν από τη λύση όπως περιγράφεται είναι πολλά. Και δεν μιλάμε για τα θέματα ηθικής και δικαίου -ότι ξεγράφουμε διά παντός με την υπογραφή μας κατεχόμενα εδάφη, αποκλείουμε την επιστροφή των προσφύγων και οριστικοποιούμε τα αποτελέσματα της κατοχής- τα οποία μπορεί για κάποιους να θεωρούνται και αχρείαστοι ρομαντισμοί.
Μιλάμε για τα τοπία που αφήνονται θολά -χωρίς λαγουδάκια να χοροπηδάνε πέρα δώθε- όπως είναι το ερώτημα τι θα απογίνουν οι έποικοι, ο κατοχικός στρατός και οι εγγυήσεις τις οποίες η Τουρκία θέλει «βελτιωμένες» αλλά δεν τις εκχωρεί. Τι θα γίνει μακροπρόθεσμα με την πληθυσμιακή ισορροπία; Θα πάμε στις ιδέες του Γιώργου Βασιλείου -του προέδρου που μας φόρτωσε την πολιτική ισότητα στην πλάτη και έδεσε τη λύση στο λιμάνι της διζωνικής ομοσπονδίας – για μίνιμουμ αριθμό Τούρκων και Ελλήνων που θα δικαιούνται να κατοικήσουν στο νησί;
Η τουρκική εισβολή και η κατοχή δεν ήταν επιλογή μας. Η υπογραφή σήμερα μίας λύσης που θα νομιμοποιεί τα αποτελέσματα της, θα είναι επιλογή μας. Θα είναι η απόφαση να εγκαταλείψουμε διά παντός τον στόχο για απελευθέρωση και απαλλαγή από την κατοχή και να ρισκάρουμε μαζί με την Τουρκία. Η υπογραφή της Συνθήκης της Ζυρίχης υποτίμησε τους μακροπρόθεσμους τουρκικούς σχεδιασμούς. Κι είναι ένα πολύ σοβαρό ερώτημα αν η νέα συνθήκη θα γίνει τελικά το επόμενο σκαλοπάτι τους.
tonia.stavrinou@phileleftheros.com