Παρακολουθούμε από της απόφασης της κυβέρνησης για ανάκληση ταξιδιωτικών εγγράφων σε αριθμό αξιωματούχων του ψευδοκράτους και εντεύθεν, μια έντονη συζήτηση. Τόσο στις ελεύθερες περιοχές όσο και στα κατεχόμενα. Συζητήσεις που επιβεβαιώνουν και τον βαθύ διχασμό που υπάρχει στις ελεύθερες περιοχές, όπου οι οπαδοί της όποιας λύσης φωνάζουν γιατί στερήθηκε το διαβατήριο από την κουστωδία των εγκάθετων της Άγκυρας. Υποστηρίζουν πως αυτή η απόφαση απομακρύνει τη λύση! Την όποια λύση, εννοούν. Παρακολουθούμε και τον πόλεμο ανακοινώσεων του Προέδρου Αναστασιάδη και του κατοχικού ηγέτη, Ερσίν Τατάρ. Ο τελευταίος, θρασύς όπως πάντα, και λειτουργώντας με υποδείξεις της Άγκυρας, έσπευσε να αναφέρει πως η Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί «κοινή Δημοκρατία των δύο λαών» και ότι τα διαβατήρια εξασφαλίζονται σαν φυσικό δικαίωμα που απορρέει από τις Συμφωνίες Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και πως αυτό το δικαίωμα θα πρέπει να τυγχάνει σεβασμού. Πώς μπορεί να αξιώνει δύο κράτη, να θεωρεί «εκλιπούσα» την Κυπριακή Δημοκρατία αλλά και να θέλει το διαβατήριό της; Είναι η λογική του «όλα δικά μας». Βεβαίως, αυτή η αντίφαση εξηγήθηκε παλαιότερα από τον Ραούφ Ντενκτάς και τους πολιτικούς του επιγόνους. Σύμφωνα με τον Ντενκτάς, οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαίωμα (Birthright) στην Κυπριακή Δημοκρατία εξ αυτής τούτης της γέννησής της. Αυτή η στάση παράμεινε αναλλοίωτη ακόμη και μετά την ανακήρυξη του ψευδοκράτους, τον Νοέμβριο του 1983. Κι αυτή η λογική στηρίζεται στη διαχρονική επιδίωξη της κατοχικής Τουρκίας για έλεγχο και των ελευθέρων περιοχών, είτε με συμφωνία είτε χωρίς. Είναι μια στρατηγική επιδίωξη, που προωθείται πολιτικά, νομικά και με κινήσεις επιβολής.
Στην τοποθέτηση Τατάρ για την Κυπριακή Δημοκρατία απάντησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Κατά την άποψή μου με ασύγγνωστη προχειρότητα και επιδερμικότητα. Μια αυθόρμητη απάντηση, παρορμητική, που παραπέμπει σε φοιτητικές συνελεύσεις στα αμφιθέατρα, στους παλιούς καλούς καιρούς. Τι είπε; «Η ελληνοκυπριακή είναι απόλυτα έτοιμη να αποδεχτεί την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης με την επάνοδο των Τουρκοκυπρίων, τόσο στην εκτελεστική, τη νομοθετική, τη δικαστική εξουσία όσο και στις υπόλοιπες των Υπηρεσιών, με βάση τις διατάξεις του Συντάγματος του 1960, με ταυτόχρονη έναρξη συνομιλιών για καθορισμό των περιοχών που η κάθε μια των κοινοτήτων θα έχει την ευθύνη διοίκησης, σύμφωνα και με βάση τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών».
Είναι έτοιμη για ποιόν πράγμα και πότε έγινε τούτο; Έχει διαμορφωθεί πρόταση, η οποία θα υποβληθεί; Ή θα γίνει το ίδιο με την αποκεντρωμένη, που έριξε την ατάκα για χαλαρή ομοσπονδία, που… μετεξελίχθηκε σε αποκεντρωμένη και έτρεχαν οι σύμβουλοι να διαμορφώσουν ιδέες. Τι σημαίνει επιστροφή στο 1960 σε συνδυασμό με ΔΔΟ; Και το Σύνταγμα του 1960 που δεν λειτούργησε, λόγω των πολλών στρεβλώσεων και των εξαρτήσεων, του βέτο, των εγγυήσεων, θα λειτουργήσει έτσι απλά; Ένα είναι η αποκατάσταση της ενότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι το κράτος είναι μέλος της Ε.Ε. και διαφορετικό να γίνεται μια αόριστη αναφορά, «έτοιμη ατάκα» για τα ΜΜΕ.
Επιβάλλεται μια σοβαρή αντιμετώπιση των εξελίξεων. Δεν είναι μάχη εντυπώσεων που δίνεται αλλά επιβίωσης. Ο Πρόεδρος αναφέρεται στον καθορισμό των περιοχών που θα έχουν ευθύνη, οι κοινότητες, τα «συνιστώντα κράτη» ενώ αφήνει ανοικτά και ασχολίαστα μια σειρά από άλλα ζητήματα. Θα πρέπει να δοθούν απαντήσεις για την επιστροφή των προσφύγων και την εφαρμογή της ελεύθερης διακίνησης ανθρώπων, αγαθών, υπηρεσιών. Τι θα γίνει με τις περιουσίες; Όταν γίνεται αναφορά ότι «η ε/κ πλευρά είναι έτοιμη» σημαίνει πως αυτό είναι πραγματικό; Εκτός κι εάν εννοεί πως «πάμε και βλέπουμε…»
Η λύση δεν θα προέλθει από πυροτεχνήματα. Η λύση θα προέλθει από μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, η οποία στηρίζεται στον ορθολογισμό. Συζητείται εδώ και τέσσερις και πλέον δεκαετίες ένα μοντέλο οργάνωσης του κράτους στη βάση την εθνική καταγωγή, τη θρησκεία και τη γλώσσα των πολιτών. Ένα μοντέλο διαχωριστικό. Προωθείται ένα ρατσιστικό μοντέλο. Αυτό δεν ισχύει σε καμία χώρα, ιδιαίτερα στην Ε.Ε. Μπορεί τούτο να ανατραπεί θέτοντας ως στόχο την άρση των κατοχικών δεδομένων και τη συζήτηση ενός ευρωπαϊκού μοντέλου διακυβέρνησης, με δημοκρατία, ισονομία και χωρίς εξαρτήσεις; Αυτό είναι το ζητούμενο και όχι να προκαλείται θόρυβος με ατάκες, που προκαλούν σύγχυση με αναφορές, οι οποίες παραπέμπουν σε «Ενιαίο διζωνικό αποκεντρωμένο και βάλε κράτος»!