Όταν οι οθόνες σταματήσουν να δείχνουν πλάνα από καμένα δάση, ξεσπιτωμένους κατοίκους, απανθρακωμένα ζώα, εξαντλημένους πυροσβέστες με κόκκινα μάτια, ζωντανές ανταποκρίσεις από νεκρούς τόπους, θα ξεφυσήσουμε με ανακούφιση, θα ανάψουμε το κλιματιστικό και θα συνεχίσουμε τις «μάχες» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπέρ ή εναντίον του εμβολίου με τη σιγουριά κατόχου μάστερ επιδημιολογίας.
Οι πυρκαγιές όμως δεν αφορούν μόνο μια σούμα από δασικές εκτάσεις. Η Ελλάδα όπως και η Κύπρος βρίσκονται περιβαλλοντικά σε ζώνη που απειλείται από ολοκληρωτική οικολογική καταστροφή και ερημοποίηση στις επόμενες δεκαετίες. Μπορεί ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, να προτάσσει γενναιόδωρα επιδόματα στους πληγέντες αλλά οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της καταστροφής κάνουν τη δήλωσή του να ακούγεται σαν σλόγκαν κάποιου κυνικού στελέχους μάρκετινγκ.
Αυτό που δεν έχει ιεραρχηθεί ποτέ ως προτεραιότητα για τις πολιτικές ηγεσίες Ελλάδας και Κύπρου και δεν έχει εμπεδωθεί στη συνείδηση των πολιτών, είναι η σημασία της προστασίας του οικοσυστήματος ως του απόλυτου συνόρου μεταξύ ζωής και θανάτου. Οι πυρκαγιές, η ανομβρία, ο καύσωνας και η ξηρασία, η οικιστική ανάπτυξη και η λιτότητα που έχει περικόψει επικίνδυνα τα κονδύλια για έργα περιβαλλοντικής προστασίας, δημιουργούν μια άμεση απειλή για την επιβίωση και την ποιότητα ζωής μας.
Η πιο τραγική πτυχή των καταστροφικών πυρκαγιών που ζήσαμε όλα τα τελευταία χρόνια, από τη Σολιά, στο Μάτι και από τον Αρακαπά στην Εύβοια, είναι η συνειδητοποίηση ότι η περιβαλλοντική προστασία ιεραρχείται πολύ χαμηλότερα σε σύγκριση με την οικιστική ανάπτυξη και την κερδοσκοπία. Στην Κύπρο, οι συνολικές δαπάνες για πρόληψη των πυρκαγιών έχουν φτάσει στη δεύτερη χαμηλότερη θέση σε όλη την Ευρώπη.
Η Στατιστική Υπηρεσία αναφέρει ότι οι συνολικές δαπάνες για περιβαλλοντική προστασία στον δημόσιο τομέα έχουν μειωθεί από 0,53% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος το 2016 σε 0,30% το 2019, με αποτέλεσμα σήμερα οι ετήσιες δαπάνες να κυμαίνονται γύρω στα €100 εκατομμύρια. Το Τμήμα Δασών προσπαθεί συστηματικά να ευαισθητοποιήσει το παχύδερμο κράτος, αλλά δεν είναι και η ΠΑΣΥΔΥ για να χτυπά το χέρι στο τραπέζι και να στέκονται όλοι σε προεκλογική σούζα.
Ο Κλάδος Υπαλλήλων Τμήματος Δασών αναφέρει ότι η υποστελέχωση έφτασε στο χειρότερο επίπεδο της πενταετίας και απευθύνθηκε με σωρεία επιστολών προς τους Υπουργούς Γεωργίας και Οικονομικών, χωρίς καμία ανταπόκριση. Στις 21 Ιουλίου 2020 έστειλε μία επιστολή και στον πρόεδρο Αναστασιάδη.
Ένα χρόνο δηλαδή πριν από την πυρκαγιά στον Αρακαπά, την οποία ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με ύφος δακρυσμένου κροκόδειλου χαρακτήρισε ως «τη μεγαλύτερη καταστροφή μετά το 1974», είχε προειδοποιηθεί προσωπικά. Είχε ενημερωθεί ότι η έλλειψη προσωπικού στο Τμήμα Δασών «αντιστοιχεί στο προσωπικό 14 δασικών σταθμών» και το κενό «είναι τεράστιο και επικίνδυνο».
Οι πυρκαγιές στην Ελλάδα θα σβήσουν. Το ερώτημα είναι τι θα γίνει μετά. Πόσο γρήγορα θα σβηστούν κι οι ευθύνες και θα ξεπλυθούν με την εκτόνωση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όταν καταλαγιάσουν τα μποφόρ της οργής μας.
tonia.stavrinou@phileleftheros.com