Απολογητικός παρουσιάσθηκε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης. Ανέτοιμος να αναλάβει τις δικές του ευθύνες προσπάθησε να τις φορτώσεις στους προκατόχους του. Φλέρταρε με τους παλιούς καλούς του φίλους, συνοδοιπόρους στο σχέδιο Ανάν. Παράλληλα παρουσιάσθηκε οπαδός της θεωρίας των «χαμένων ευκαιριών», παραπέμποντας στον Αβέρωφ, τον Τοσίτσα του Μετσόβου, όχι τον δικό του από την Αργάκα. Έκρινε κάποιους από τους προκατόχους του, αφήνοντας εκτός του κάδρου, σύμφωνα με τα γεγονότα που παρέθεσε, τους Κληρίδη και Χριστόφια. Όχι, βέβαια, τυχαία. Αλλά και οι αναφορές του για «χαμένες ευκαιρίες» ήταν επιδερμικές και ιστορικά ατεκμηρίωτες. Έδινε την εντύπωση πως οι Τούρκοι «επέστρεφαν» την Αμμόχωστο χωρίς όρους και προϋποθέσεις και η ελληνική πλευρά το απέρριπτε.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, μιλώντας στην καθιερωμένη ετήσια εκδήλωση των Αμμοχωστιανών, απέφυγε επιμελώς να βρεθεί αντιμέτωπος με τις πραγματικότητες και τις πολιτικές του αστοχίες. Έκανε μια μακρά και κουραστική ημερολογιακού χαρακτήρα ενημέρωση για τις πρωτοβουλίες του σχετικά με την κατεχόμενη πόλη, αλλά και τις προσπάθειες ευρύτερα για συμφωνία. Και το αποτέλεσμα; Ασφαλώς και δεν εξαρτάται από τον ίδιον κατά πόσο θα λυθεί το Κυπριακό, αλλά, κυρίως, από την επεκτατική κατοχική Τουρκία, που προωθεί τους σχεδιασμούς της μέσα από την επιβολή τετελεσμένων. Ο ίδιος κρίνεται από την αδιέξοδη πολιτική της πεπατημένης, που ακολουθεί και επιμένει σε αυτήν. Όποτε θέλησε να κοιτάξει προς άλλες κατευθύνσεις, το έκανε λανθασμένα. Είχε κλείσει το μάτι σε σενάρια, που προδήλως είναι χειρότερα ακόμη και από το μοντέλο που συζητείται εδώ και δεκαετίες και φορτώθηκε με στρεβλώσεις και έντονα διαχωριστικά στοιχεία.
Αποκορύφωμα των αναφορών του ήταν τα διαπιστευτήρια που έδωσε σε όσους παραμένουν κολλημένοι στο απορριφθέν από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, το αλήστου μνήμης σχέδιο Ανάν. Είπε στην ομιλία του:
«Προ 17 χρόνων, για πρώτη φορά, ετίθετο σε δημοψήφισμα ολοκληρωμένη πρόταση λύσης του Κυπριακού που, μεταξύ άλλων, προνοούσε τον περιορισμό της έκτασης της τουρκοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας στο 28,7%, με επιστροφή, μεταξύ άλλων, των νομίμων κατοίκων της Αμμοχώστου στις 10 Αυγούστου του 2004. Η ελληνοκυπριακή κοινότητα με ποσοστό 76% απέρριψε το Σχέδιο…».
Και ενώ σέβεται -όπως αναφέρει- το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, σπεύδει να επαναπροσεγγιστεί με τους οπαδούς του σχεδίου Ανάν. Θέλει να… δοξαστεί από αυτούς θυμίζοντας τους την «ηρωική του στάση» το 2004: «…για να υπενθυμίσω πως χάριν της Αμμοχώστου, της Μόρφου και των άλλων περιοχών που επιστρέφονταν, εγώ τόλμησα, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή μου, ανεξαρτήτως πολιτικού κόστους, ανεξαρτήτως της διάσπασης του κόμματος μου, να ηγηθώ του «ναι», όταν άλλοι επέλεγαν άλλους δρόμους». Περιγράφει, δηλαδή, αντιστασιακές του δράσεις το 2004 απέναντι σε αυτούς που είχαν επιλέξει τον «εύκολο δρόμο».
Το γεγονός ότι διαχειρίζεται το Κυπριακό εδώ και οκτώ χρόνια και έχει προβεί σε μια σειρά από διαπιστώσεις για τις τουρκικές προθέσεις, κανονικά θα έπρεπε να είχε καταλήξει στο συμπέρασμα πως λανθασμένα τότε είχε ταχθεί υπέρ ενός σχεδίου, που πέραν από τον περιεχόμενο, κατά πάσα πιθανότητα δεν θα εφαρμοζόταν από την Άγκυρα. Όταν, για παράδειγμα, σήμερα κάνει λόγο για την ανάγκη να μη μετατραπεί η Κύπρος σε προτεκτοράτο της Τουρκίας, το 2004 τι δεν είδε και αποδέχθηκε το σχέδιο; Ένα σχέδιο αντιδημοκρατικό, διαχωριστικό, γεμάτο στρεβλώσεις ως προς τη λειτουργία και την Τουρκία παρούσα.
Ο Πρόεδρος είπε περίπου όσα ήθελε να ακούσει ένα συγκεκριμένο ακροατήριο, που σήμερα βρίσκεται απέναντί του. Και για την Αμμόχωστο, το Κραν Μοντάνα κ.λπ. Έκανε, όμως και μια παραδοχή που ακυρώνει εν πολλοίς την πολιτική της πεπατημένης: «Και τούτο γιατί εδώ και 47 χρόνια, παρά τους ιστορικούς συμβιβασμούς, τις από πλευράς μας υποχωρήσεις ακόμα και σε θέματα αρχών, η τουρκική αδιαλλαξία δεν επέτρεψε την επίτευξη μιας λύσης που θα οδηγούσε σε ένα πραγματικά ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος. Σε μια λειτουργική, βιώσιμη και σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα».
Και αντί να αλλάξει πολιτική φλερτάρει με ξεπερασμένες προσεγγίσεις, σε μια προσπάθεια, μεταξύ άλλων να καθησυχάσει κάποιους συμπολίτες μας. Κλασική μόλα πολιτικού, που δεν θέλει να δυσαρεστήσει κανένα.
Περαιτέρω, δεν απέφυγε να αναφερθεί στην καραμέλα της ενότητας, που χρησιμοποιείται από τους εκάστοτε κυβερνώντες όποτε βρεθούν στο στόχαστρο της κριτικής. Η ενότητα, όμως, περνά μέσα από τον σεβασμό της λαϊκής βούλησης και κυριαρχίας.