Ο απολογισμός από τη φονική, καταστροφική, πυρκαγιά του περασμένου Σαββατοκύριακου επιβεβαιώνει πως το κράτος λειτουργεί στο περίπου. Η αναβλητικότητα, η έλλειψη μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, οι μελέτες που μένουν στα συρτάρια, είτε από «τσιγκουνιά» είτε γιατί η υλοποίηση επηρεάζει «κεκτημένα», διαμορφώνει το παζλ, που οδηγεί σε τραγωδίες. Διαχρονικά και επαναλαμβανόμενα.
Πέθαναν στις πυρκαγιές τέσσερις άνθρωποι του μεροκάματου, που είδαν την Κύπρο ως τη χώρα ενός καλύτερου μέλλοντος για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Χάθηκαν τέσσερις συνάνθρωποί μας. Εάν δεν ήταν αλλοδαποί διαφορετικά θα αντιδρούσε και η κοινωνία. Τούτο θα πρέπει να αναφερθεί, όσο πικρό και να είναι. Είναι, όμως, δυστυχώς αληθινό.
Τι γίνεται μετά από μια καταστροφή; Κινητοποίηση, απολογισμός και εξαγγελίες. Και οι προηγούμενες εξαγγελίες, αποφάσεις; Η μελέτη που εκπονήθηκε μετά τις πυρκαγιές στη Σολιά το 2016 τι έγινε; Σε ποιο βαθμό υλοποιήθηκε; Πόσο γρήγορα λειτούργησαν τα αντανακλαστικά των υπηρεσιών στο κάλεσμα για τις πυρκαγιές του Σαββατοκύριακου; Και αυτό δεν αφορά το προσωπικό, που κατέβαλε υπεράνθρωπες προσπάθειες, αλλά τις ηγεσίες. Αφορά τους συντονιστές.
Μετά από τόσα χρόνια συζητούμε ακόμη για τα πυροσβεστικά αεροπλάνα, που πρέπει να αποκτηθούν, την ενίσχυση του προσωπικού και γενικά όλα εκείνα, που θα καταστήσουν το κράτος έτοιμο να αντιμετωπίσει πυρκαγιές.
Η αδυναμία του συστήματος φαίνεται και από το γεγονός ότι επένδυσαν στη βοήθεια από το εξωτερικό. Και μάλιστα η όποια καθυστέρηση στην άφιξη της βοήθειας προκαλούσε και μουρμουρητά. Γιατί; Επειδή πάντα φταίνε οι άλλοι και ποτέ αυτοί που έχουν την ευθύνη. Εκείνοι που και τις «προαγωγούλες» τους έχουν και -σε κάθε περίπτωση- τον (παχυλό) μισθό τους εισπράττουν.
Μια χώρα, που έχει συχνά πυρκαγιές, πρέπει να είναι επαρκώς προετοιμασμένη και με τον αναγκαίο εξοπλισμό. Δεν είμαστε. Ένα μικρό κράτος δεν μπορεί να μην μπορεί να συντονίζει τις υπηρεσίες του. Και δεν δικαιολογείται να μην υπάρχει ενιαίος φορέας, όπως προτάθηκε και από τους ειδικούς. Ο καθένας θέλει να κρατήσει την υπηρεσία του, τις αρμοδιότητες του, για να έχει ρόλο. Ο καθένας θέλει να κρατήσει το… μαγαζί του, έστω κι εάν δεν είναι γωνιακό!
Είμαστε ένα κράτος μικρό αλλά και δυσκίνητο, αιχμάλωτο γραφειοκρατικών λειτουργιών, με ξεπερασμένες νομοθετικές ρυθμίσεις. Αυτό συνδέεται και με την ευρύτερη λειτουργία του, που έχει πελατειακό χαρακτήρα και αυτό συντηρείται, καθώς είναι το «οξυγόνο» του. Τα «ταρακουνήματα» της Σολιάς, το 2016, κράτησαν μερικές ημέρες, μετά ξεχάσθηκε, όπως ξεχνιούνται όλα τα θέματα, μικρά ή μεγάλα. Αυτό προφανώς θα γίνει και τώρα. Θα το θυμούνται οι οικογένειες των τεσσάρων συνανθρώπων μας, που έχουν χάσει τη ζωή τους, καθώς
και οι επηρεαζόμενοι πολίτες. Η ατζέντα στη δημόσια σφαίρα θα αλλάξει.
Είναι το ίδιο κράτος, που δεν μπόρεσε να προστατεύσει, τον Ιούλιο του 2011, τους πολίτες του στο Μαρί. Που δεν έκανε οτιδήποτε για να αποτρέψει τη φονική έκρηξη. Έχασαν τη ζωή τους, τότε, 13 συνάνθρωποί μας, οι οποίοι έπεσαν νεκροί σε ώρα καθήκοντος. Βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις παθογένειες ενός συστήματος που παραπαίει μεταξύ των πελατειακών σχέσεων και της επιδερμικής αντιμετώπισης των σοβαρών ζητημάτων. Είναι ένα κράτος, που δεν αλλάζει. Παραμένει, δυστυχώς, το ίδιο.
Και κάτι άλλο: Δεν φτάνει η αγωνία των κατοίκων, η μεγάλη προσπάθεια των μελών των υπηρεσιών, που πάλευαν με τις φωτιές για να σώσουν δάση, ζωές και χωριά, έσπευσαν στο πεδίο των «μαχών» και περιόδευαν ασκόπως και πολιτικοί. Αρχηγοί και μη, στελέχη κομμάτων. Ο ρόλος τους είναι άλλος. Ο ρόλος τους ήταν να ασχοληθούν με τα θέματα αυτά πριν τις πυρκαγιές. Πότε ασχολήθηκαν επισταμένα με το ζήτημα της αναβάθμισης των αποτρεπτικών μηχανισμών και της αλλαγής των υπηρεσιών; Για να… σωθούν οι τράπεζες, αν και συνελήφθηκαν αδιάβαστοι, ξενυχτούσαν στη Βουλή. Εάν ήταν να σωθεί η οικονομική ελίτ, θα έδιναν μάχες και θα αναλώνονταν σε χρονοβόρες συνεδρίες. Για ένα θέμα, που αφορά την ασφάλεια των πολιτών, το περιβάλλον, το βιός των ανθρώπων, τη ζωή στη χώρα, πότε ασχολήθηκαν; Όχι εκ των υστέρων, αλλά πριν την τραγωδία. Οι κάτοικοι, οι επηρεαζόμενοι, ακούνε υποσχέσεις. Στην πράξη τι θα γίνει θα φανεί στη συνέχεια. Έχουν, όμως, πικρή εμπειρία.
Όλοι κρίνονται εκ του αποτελέσματος. Επειδή ακούγεται από χθες πως περίπου «καλά τα πήγαμε» και γίνονται συγκρίσεις, να υπενθυμίσουμε πως χάθηκαν τέσσερις ζωές και κάηκαν 55 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
costas.venizelos@phileleftheros.com