Του Γιάννη Αντωνίου, 22 Μαρτίου 2021
Λίγο πριν την προηγούμενη διάσκεψη για την Κύπρο, (Γενεύη, Ιανουάριος 2017), ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε δηλώσει ότι θα ξεκαθάριζε ότι παίρνει μέρος με διττή ιδιότητα, δηλαδή και ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ως ηγέτης της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Η τουρκική πλευρά ενοχλήθηκε έντονα και προέβη σε διαβήματα στα Ηνωμένα Εθνη, τα οποία ξεκαθάρισαν ότι οι ηγέτες συμμετέχουν ως εκπρόσωποι των κοινοτήτων τους. Εξού και στις ταμπελίτσες που έχουν μπροστά τους δεν αναγράφεται οποιαδήποτε ιδιότητα παρά μόνον το όνομά τους, με την προσφώνηση «Ηis Εxelency» («Η Αυτού Εξοχότης»). Είναι κι αυτή μια βολική διευθέτηση που υπηρετεί τη διαπραγματευτική διαδικασία έστω κι αν αποβαίνει σε βάρος της ουσίας. Όντως, όταν πήρε το λόγο στη διάσκεψη ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι συμμετείχε με διττή ιδιότητα. Ο Πρόεδρος το έκανε περισσότερο για να διαλύσει τις ανησυχίες κομμάτων της αντιπολίτευσης που τον επέκριναν ότι δεν μπορεί η ΚΔ να είναι απούσα από μια διάσκεψη στην οποία διακυβεύεται το μέλλον της. Ηταν επίσης, μια απάντηση, στην τουρκική θέση ότι η ΚΔ είναι «εκλιπούσα».
Λίγο πριν τη νέα διάσκεψη για την Κύπρο, («άτυπη» όπως χαρακτηρίζεται), αυτή τη φορά το θέμα μετατοπίζεται στην παρουσία ή όχι της ΕΕ. Η Τουρκία δεν θέλει την ενεργό συμμετοχή της ΕΕ στη διαδικασία, για ευνόητους λόγους, ενώ η δική μας πλευρά τη θεωρεί εκ των ων ουκ άνευ. Ουσιαστικά οι δύο πλευρές ταμπουρώνονται πίσω από ένα οχυρό γοήτρου παρά ουσίας. Η ΕΕ δεν είναι μηχανισμός επίλυσης διαφορών και ουδέποτε θα υπηρετήσει στοχεύσεις άλλες από αυτές που υπαγορεύουν τα δικά της συμφέροντα, ή για την ακρίβεια, τα συμφέροντα των ισχυρών κρατών-μελών της. Ας μην ξεχνούμε ότι από το 2004 που ενταχθήκαμε στην ΕΕ έχουμε αντιληφθεί ότι οι θέσεις των εταίρων μας δεν είναι κατ’ ανάγκην συμβατές με τις δικές μας, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό. Τις πλείστες φορές μάλλον το αντίθετο συμβαίνει κι αυτό κυρίως έχει ως αφετηρία το γεγονός ότι τα ζωτικά συμφέροντα της ΕΕ ως συνόλου αλλά και της πλειοψηφίας των χωρών-μελών, επιτάσσουν τη διατήρηση διαύλων επικοινωνίας με την Τουρκία. Η ΕΕ δεν πρόκειται να λύσει το Κυπριακό και πέραν της όποιας φραστικής διατύπωσης, δύσκολα θα έρθει σε σύγκρουση με την Τουρκία για να την υποχρεώσει να υποχωρήσει από τις αδιάλλακτες θέσεις της. Αυτή τη στιγμή θα πρέπει εμείς να οριοθετήσουμε τους στόχους μας. Πάμε στη Γενεύη για να κάνουμε τι; Για να λύσουμε το Κυπριακό, ή για να αποφύγουμε τα χειρότερα; Μάλλον το δεύτερο. Δηλαδή, να ξεκαθαρίσει ενώπιον του ΓΓ και της υπόλοιπης διεθνούς κοινότητας ότι μια λύση δύο κρατών δεν πρόκειται να γίνει δεκτή. Προφανώς αυτό θα το επιτύχουμε. Τα δύσκολα όμως θα αρχίσουν από εκεί και πέρα, όταν δηλαδή η Τουρκία θα εμφανιστεί ότι υπαναχωρεί και θα ζητήσει αντάλλαγμα, που πιέζεται να δεχθεί τη Διζωνική, που τόσο αγαπούμε να μισούμε, ή το αντίστροφο.
yiannis.antoniou@phileleftheros.com