Χρειάζεται να βρούμε συναινετικές δράσεις, και να υπάρξει συνεργασία, πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα από όλους, με στόχο την αποφασιστική δημιουργία θεσμικού πλαισίου για πάταξη του φαινομένου της διαφθοράς, δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, απαντώντας σήμερα σε ερωτήσεις στο πλαίσιο της παρουσίασης στο Προεδρικό Μέγαρο για τον σχεδιασμό της Κυβέρνησης σε σχέση με τα μέτρα κατά της διαφθοράς.
Ερωτηθείς σε σχέση με την κριτική που ασκείται από πλευράς της αντιπολίτευσης για το χθεσινό του διάγγελμα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως δεν πρόκειται να επανέλθει σχολιάζοντας τα όσα για μήνες ακούει. «Συνεπώς δεν πρόκειται να σχολιάσω αν επρόκειτο περί διαγγέλματος ή όχι», ανέφερε.
Πρόσθεσε πως όταν «κάποιοι προσπαθούν να αναδείξουν τη χώρα ως το κέντρο της διαφθοράς μεγιστοποιώντας έναν υπαρκτό πρόβλημα όπως έχω πει και χθες, όταν κάποιοι προσπαθούν μέσα από συμπεριφορές που δεν συνάδουν με τον πολιτικό πολιτισμό και πλήττουν προσωπικότητες είναι φυσικό κάποια στιγμή ο λαός να ενημερωθεί».
«Υποχρέωση είναι να ενημερώνεται αντικειμενικά και όχι μέσα από τα όσα κάποιοι μέσα από στρατηγικές μεθοδεύουν», είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης. Ερωτηθείς τι σημαίνει στην πράξη για τον ίδιο η ανάληψη ευθύνης, ο Πρόεδρος είπε πως «σημαίνει εάν δεν είναι πράξη η οποία οδηγεί ή θα πρέπει να οδηγεί σε παραίτηση ανάληψη πολιτικής ευθύνης για διόρθωση των κακώς κειμένων. Έτσι είναι. Να παραδέχεται ότι έσφαλα αλλά έχω την αποφασιστικότητα και τη βούληση να τα διορθώσω. Ουδείς αλάθητος. Και ουδεμία στιγμή αποπειράθηκα να αποποιηθώ».
Πρόσθεσε πως «εάν υπάρχει άλλη διασύνδεση με διαπλοκή κλπ και βεβαίως δεν υπάρχει επιλογή από την παραίτηση ή αν τα κόμματα της αντιπολίτευσης το επιθυμούν και επιμένουν ενδεχόμενα την προκήρυξη εκλογών προκειμένου να τύχει εκείνος που το επιθυμεί της επαναβεβαίωσης της πολιτικής βούλησης του λαού εάν και εφόσον συντρέχουν οι ανάλογοι λόγοι».
Ερωτηθείς πώς αναλαμβάνεται στην Κύπρο η πολιτική ευθύνη ως μέτρο κατά της διαφθοράς, αν ήλθε η ώρα για ανασχηματισμό και εάν τους προβληματίζει το ενδεχόμενοι οι αξιωματούχοι του κράτους και οι διευθυντές του δημοσίου να μην είναι εργοδοτούνται δια βίου αλλά με συμβόλαια, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως αυτά «είναι θέματα που μελετώνται και βεβαίως η εναλλαξιμότητα όπως έχει ήδη λεχθεί είναι ένα από μέτρα, δηλαδή του διοικητικού προσωπικού έτσι ώστε να μην υπάρχουν παγιωμένες θέσεις ου δημιουργούν πολλές φορές και την νοοτροπία της απόλυτης εξουσίας, ή και λόγω της μακρόχρονης παρουσίας ενδεχόμενα και υπερβάσεων εξουσίας που πολλές φορές οδηγούν στη διαφθορά».
«Είναι μέσα σε αυτά τα πλαίσια που ήταν και η δική μου απόφαση και από το 2013 έχει κατατεθεί, και ευτυχώς έχει θεσπιστεί μετά τις εκλογές του 2018, ο περιορισμός των θητειών του Προέδρου της Δημοκρατίας στις δυο θητείες», ανέφερε.
Είπε ακόμη πως ήδη υπάρχει πρόνοια στα θέματα των μελών των ΔΣ των ημικρατικών οργανισμών για περιορισμό στις δυο θητείες. Και αυτό έχει θεσμοθετηθεί επί των ημερών μας και είναι ένα μέτρο ακριβώς αποφυγής της μόνιμης παραμονής έτσι ώστε να περιορίζεται η υπηρεσία των διαφόρων αξιωματούχων ή διοριζομένων και ΔΣ σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, πρόσθεσε.
Ερωτηθείς αν θα ήταν πιο σωστό η Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς να έχει και ανακριτικές εξουσίες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως η Αρχή έχει όλες εκείνες τις αρμοδιότητες που έχει σήμερα και η Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς στον Αθλητισμό και εκεί και όπου διαπιστώνει – για να μην υπάρχουν επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες μεταξύ Γενικού Εισαγγελέα, άλλων αρμοδίων αρχών – ότι έχουν ενδεχόμενα διαπραχθεί ποινικά αδικήματα μέσα από τα πορίσματα θα παραπέμπονται στον Γενικό Εισαγγελέα που έχει κατά το Σύνταγμα την εξουσία άσκησης ανακριτικών ερευνών, ποινικής δίωξης κ.ο.κ.
«Θεωρώ ότι αν δώσουμε σε πολλές αρχές αυτό το δικαίωμα στο τέλος κάπου αφαιρούμε εξουσίες από τον Γενικό Εισαγγελέα, δημιουργούμε μια σύγχυση αν υπάρξει αντίθετη άποψη από νομικής πλευράς από τον Γενικό Εισαγγελέα για αυτό και λέμε ότι θα έχουν το δικαίωμα ακρόασης που είναι πάρα πολύ σημαντικό, δημοσίων ακροάσεων, και εκεί και όπου διαπιστώνεται ότι υπάρχει το ενδεχόμενο διάπραξης ποινικών αδικημάτων θα παραπέμπεται στον Γενικό Εισαγγελέα, ο οποίος εν συνεχεία θα διατάσσει και τη διερεύνηση μέσω των ανακριτικών αρχών, της πιθανής διάπραξης των αδικημάτων, έτσι ώστε να στοιχειοθετούνται τα ποινικά αδικήματα», είπε.
Ερωτηθείς πώς θα διασφαλίζεται ότι δεν θα συγκρούονται οι αρμοδιότητες της μιας επιτροπής με την άλλη σε σχέση και με τις υπόλοιπες ανεξάρτητες αρχές όπως η Ελεγκτική Υπηρεσία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως θα πρέπει να υπάρξει αλληλοσεβασμός των θεσμών. «Ο κάθε θεσμός έχει τις εκ του Συντάγματος απορρέουσες εξουσίες. Αυτό θα πρέπει να γίνει απόλυτα σεβαστό», ανέφερε.
Πρόσθεσε πως θα πρέπει να αποφευχθούν οι αλληλοεπικαλυπτόμενες εξουσίες για να μην υπάρχει σύγχυση ποιος διερευνά, μέχρι ποιου βαθμού διερευνά κ.ο.κ.
Τόνισε πως «αυτό που θέλουμε είναι η προστασία όλων των θεσμών, έτσι ώστε να υπάρχει ομαλή λειτουργία του κράτους, χωρίς συγχύσεις, χωρίς συγκρούσεις, χωρίς οτιδήποτε που να δημιουργεί εύκολα αμφιβολίες είτε ως προς την ακεραιότητα, είτε ως προς τις σκοπιμότητες, είτε ως προς οτιδήποτε μπορεί να επηρεάσει την ουδετερότητα και ακεραιότητα του καθενός των θεσμών».
Σε ερώτηση για το χθεσινό του διάγγελμα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απάντησε πως χθες είχε δηλώσει πως δεν πρόκειται να επανέλθει με όσα έχει εξ’ ανάγκης υποχρεωθεί να αναφέρει στο διάγγελμά του πριν το πέρας των εργασιών και της έκδοσης πορισμάτων από πλευράς της ανεξάρτητης ερευνητικής επιτροπής.
«Συνεπώς δεν είναι πρόθεσή μου σήμερα να εμπλακώ σε έναν ανάλογο διάλογο», είπε. Επεσήμανε πως δίδει την ευκαιρία να του υποβληθούν ερωτήσεις από την ανεξάρτητη ερευνητική επιτροπή με βάση τα όσα δήλωσε, έτσι ώστε να υπάρξει μια ολοκληρωμένη μέσα από τις ερωτήσεις που θα υποβληθούν, παράθεση των πραγματικών γεγονότων.
«Δεν θα ασχοληθώ και δεν κατονόμασα κανένα δημοσιογράφο χθες, άσχετο εάν είναι καλά γνωστό ποιος εκστόμισε τα όσα εκστόμισε», είπε. Ανέφερε ακόμη πως δεν θα ασχοληθεί «με τα όσα ο οποιοσδήποτε των συνεργατών μου θεώρησε ότι θα έπρεπε να αποτελέσουν αντικείμενο έκδοσης συγκεκριμένου βιβλίου στο οποίο να παραθέσει τις οποιεσδήποτε δικές τους αντιλήψεις ή απόψεις».
Ερωτηθείς εάν έχει τεθεί χρονικός ορίζοντας εφαρμογής των μέτρων που ανακοινώθηκαν και πότε οι πολίτες θα δουν απτά αποτελέσματα από την εφαρμογή τους καθώς και εάν έχει υπολογιστεί το κόστος για τη λειτουργία των επιτροπών που έχουν εξαγγελθεί ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως “όλα όσα κατατέθηκαν είναι μελετημένα, υπάρχουν τα χρονοδιαγράμματα αλλά προκειμένου να υλοποιηθούν ορισμένα που θέλουν νομοθετική ρύθμιση απαιτείται και ταχύτητα από πλευράς Βουλής ευθύς και μετά την κατάθεση”.
Είπε πως ορισμένα μέτρα υφίστανται ήδη, ορισμένα άλλα βρίσκονται υπό επεξεργασία στην Νομική Υπηρεσία, ορισμένα άλλα είναι εξ εκείνων που θα προετοιμαστούν για να πάρουν την πορεία της νενομισμένης διαδικασίας.
Ανέφερε πως “απαιτείται η συνεργασία όλων και ιδιαίτερα η πολιτική βούληση και η αποφασιστικότητα. Αν εννοούμε όλοι ότι θέλουμε την πάταξη της διαφθοράς θα πρέπει να συνεργαστούμε, να βρούμε εκείνες τις συναινετικές δράσεις που στόχο θα έχουν κατά κύριο λόγο την αποφασιστική δημιουργία θεσμικού πλαισίου” για πάταξη “ενός απαράδεκτου φαινομένου”, πρόσθεσε.
Σε ερώτηση για τη δημιουργία ανεξάρτητης επιτροπής προσλήψεων, προαγωγών και μετακίνησης των υπαλλήλων των ημικρατικών οργανισμών, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως έχει κάπου αλλοιωθεί ο ρόλος που διαδραματίζουν τα ΔΣ των ημικρατικών οργανισμών και σημείωσε πως με τη δημιουργία της ανεξάρτητης επιτροπής ο ρόλος των ΔΣ αλλά και των δημοτικών συμβουλίων δεν θα είναι πλέον ο κομματικός διορισμός.
Πρόσθεσε πως δεν έχει καμία ένσταση αν τα μέλη της εν λόγω επιτροπής τυγχάνουν της έγκρισης και της Βουλής. Υπογράμμισε πως «θα πρέπει να δημιουργήσουμε τέτοιους ανεξάρτητους θεσμούς απεξαρτημένους από κομματικές παρεμβάσεις ή σκοπιμότητες έτσι ώστε να διασφαλίσουμε κατά το μέγιστο δυνατό την αξιοκρατία και την ίδια ώρα να προστατεύσουμε από τη διαφθορά».
Σημείωσε ακόμη πως πλέον τα διοριζόμενα ΔΣ μη έχοντας στην ατζέντα τις κομματικές σκοπιμότητες θα δίνουν την ευχέρεια στην εκάστοτε Κυβέρνηση να επιλέξει τους ικανότερους και εκείνους που είναι εξειδικευμένοι στο θέμα «έτσι ώστε να έχουμε και αποτελεσματικότερη διαχείριση των ημικρατικών οργανισμών».
Μεταρρυθμίσεις
Ερωτηθείς για τις μεταρρυθμίσεις στη δικαστική εξουσία και στην τοπική αυτοδιοίκηση και για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας υπηρεσίας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως αυτά είναι θέματα που εκκρεμούν από χρόνια στη Βουλή. «Θέλω να πιστώσω τις πολιτικές δυνάμεις, όπως και χθες είπα, με πατριωτισμό». Πρόσθεσε πως μακριά από κομματικές σκοπιμότητες «θα πρέπει να αναλάβουμε όλοι μαζί τις ευθύνες που έχουμε απέναντι στους πολίτες» έτσι ώστε αυτά να γίνουν πραγματικότητα και να αντιμετωπιστούν αγκυλώσεις που παρουσιάζονται εδώ και δεκαετίες ή ενδεχόμενα και από της εγκαθιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Υπογράμμισε πως «η βούληση και η αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης για τις μεταρρυθμίσεις έχει αποδειχθεί μέσα από την κατάθεση συγκεκριμένων νομοσχεδίων. Υπάρχει μια εν εξελίξει διαβούλευση, τουλάχιστον όσον αφορά τη δικαστική εξουσία», ανέφερε και πρόσθεσε πως ευελπιστεί μέσα στον Φεβρουάριο να έχει ολοκληρωθεί για να υπάρξει ένα σύστημα που θα δώσει άλλη διάσταση στην ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας και θα συμβάλει στην ταχεία απονομή της δικαιοσύνης.
Όσον αφορά τη δημοσία υπηρεσία, υπενθύμισε πως έχουν επανακατατεθεί τα νομοσχέδια και πρόσθεσε πως «βρισκόμαστε σε ένα διαρκή διάλογο με την ελπίδα ότι θα υιοθετηθούν».
Για τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, επεσήμανε πως «ενώ προχωρούσε και όλοι θέλουν να επιταχυνθεί επιτέλους ο εκσυγχρονισμός της τοπικής αυτοδιοίκησης ανεφύη ένα θέμα το οποίο θέτει εν αμφιβολία, εάν τεθεί δηλαδή σε τοπικά δημοψηφίσματα, κατά πόσον θα μπορεί να υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση».
«Η δική μου εισήγηση που θα υποβληθεί και προς τις πολιτικές δυνάμεις είναι: ναι στο δημοψήφισμα αλλά αυτό να αφορά το σύνολο των πολιτών και όχι τις τοπικές κοινωνίες μόνο», ανέφερε.
Πρόσθεσε πως εάν οι πολιτικές ηγεσίες επιθυμούν την άποψη του συνόλου των φορολογουμένων που θα επιβαρυνθούν από την αποτυχία της μεταρρύθμισης στην τοπική αυτοδιοίκηση να γίνει ένα δημοψήφισμα που να αφορά το σύνολο του λαού, όπως γίνεται σε άλλα κράτη, εάν και κατά πόσον υιοθετούν τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
«Αυτό από δικής μας πλευράς δεν θα ήταν πρόβλημα», είπε, σημειώνοντας πως συμβιβάζει μια άποψη: «αντί των τοπικών κοινωνιών που θα αποφασίζουν με βάση τα τοπικά συμφέροντα να υπάρξει μια καθολική απόφαση των φορολογουμένων αν και κατά πόσον ευνοούν την τοπική μεταρρύθμιση όπως αυτή θα θεσμοθετηθεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, στη βάση των μελετών και της πρότασης που η Κυβέρνηση υπέβαλε».
Υπουργός Δικαιοσύνης
Σε ερώτηση για τυχόν παρεμβάσεις στο έργο ή στις προαγωγές στην Αστυνομία, η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, Έμιλυ Γιολίτη, είπε πως υπάρχουν αυστηρά κριτήρια για τις προαγωγές στην Αστυνομία που μελετώνται όταν υπάρχουν προαγωγές.
Είπε πως αυτό που θα επιδιωχθεί είναι η μετακίνηση αστυνομικών ούτως ώστε αυτοί που παίρνουν προαγωγές να μην μένουν στα σημεία όπου υπηρέτησαν χρόνια γιατί αυτό το φαινόμενο μπορεί να συμβάλει στη διαφθορά.
Πηγή: ΚΥΠΕ