Του Κυριάκου Τσιμίλλη, 17 Ιανουαρίου 2021
‘Ωσπου πάμεν τζιαί γερνούμεν, άλλα πράματα θωρούμεν! Και μια και δεν έχουμε γεράσει(!), πολλά μας περιμένουν ακόμα! Κρατάμε την ψυχραιμία μας (μπράβο!) με περισσή ανοχή (και αντοχή) στα πολιτικά και λοιπά ακούσματα για το μέλλον αυτού του τόπου από επαγγελματίες (και μαθητευόμενους) της πολιτικής… Μετά από όσα περάσαμε (και πάθαμε), νομίζαμε πως δεν δικαιολογούνται πια εκπλήξεις. Κι όμως, το κυπριακό (πολιτικό αλλά και αναπτυξιακό) δαιμόνιο δεν μας αφήνει να βαρεθούμε την (υπό κατοχή) ρουτίνα μας. Τόσο, που χρειαστήκαμε το λεξικό. Κατά τον Γ. Μπαμπινιώτη, λοιπόν, «ρεαλισμός είναι το ενδιαφέρον ή η μέριμνα για το πραγματικό, κατ΄αντιδιαστολή προς το αφηρημένο, το υποθετικό κ.λπ., η τάση αντιμετώπισης ή παρουσίασης των πραγμάτων όπως πραγματικά είναι…». Αν, λοιπόν, τα πράγματα είναι όπως μας τα ανέλυσε ο αντιπρόεδρος του ΔΗΣΥ, πρέπει από τώρα να ετοιμαζόμαστε όχι για τον δικό του αλλά τον επόμενο «νέο ρεαλισμό» ώστε να μην εγκλωβιζόμαστε σε «ευσεβοποθισμούς». Το ΄χουμε ζήσει το έργο αφού όλοι οι διαδοχικοί συμβιβασμοί που στη συνέχεια έγιναν στόχοι «αγώνα», ξεκίνησαν από απαράδεκτες προσεγγίσεις και τοποθετήσεις.
Πριν 56 χρόνια ακριβώς (21 Ιανουαρίου 1965), ο τότε υπουργός Εξωτερικών της τότε Σοβιετικής Ένωσης Αντρέι Γκρομίκο μίλησε για ομοσπονδία στην Κύπρο. Όλα τα κόμματα και οι ηγεσίες Κύπρου και Ελλάδας, μόλις ξεπέρασαν τον αρχικό αιφνιδιασμό, αντέδρασαν με ποικίλλουσα αυστηρότητα. Όχι από τη μια στιγμή στην άλλη, αλλά μετά από πραξικόπημα και εισβολή, δέκα σχεδόν χρόνια αργότερα (6 Νοεμβρίου 1974) ο Γλαύκος Κληρίδης (με το αμφιλεγόμενο αξίωμα της περιόδου του μεταπραξικοπήματος) μίλησε για ομοσπονδία. Οι πολίτες, με πάθος και θυμό για τα δεινά που έφερε η προδοσία αλλά και με θέληση και ελπίδα, διαδήλωναν «’Οχι διχοτόμηση, όχι ομοσπονδία» και άλλα που ξεπεράστηκαν και ξεθώριασαν όχι από τον χρόνο αλλά από τον ανανεούμενο ρεαλισμό. Μερικοί καθησυχάστηκαν ακούοντας πως «την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω», άλλοι με τη συγκίνηση πως «η 
λύση περνά από την Κερύνεια», άλλοι με τη γεωγραφία και το συναίσθημα να επιβεβαιώνουν πως «τα σύνορά μας είναι στην Κερύνεια»! Στην πορεία, ο (κάθε) νέος ρεαλισμός βάφτιζε «εξτρεμιστές» όσους κρατούσαν κερυνειώτικη μνήμη, ρωτώντας τους «δηλ. θέλετε πόλεμο;». Η πολυπεριφερειακή ομοσπονδία μεταφράστηκε σε διζωνική, με άμεση παραπομπή σε ρατσιστικό διαχωρισμό. Ναι, αλλά μπορεί να έχει το «σωστό περιεχόμενο»! Όταν όμως κάθε κοινότητα διοικεί μια περιοχή ή ζώνη που αργότερα την είπαν πολιτεία ή κρατίδιο – χαμένοι στη μετάφραση του βρετανικού (όχι μόνο φραστικά) «state». Οι «πρακτικές δυσκολίες» του 1977 έφτασαν να αποτελούν τις νέες πραγματικότητες, οι κατέχοντες (ακόμα και χωρίς τη θέλησή τους) ελληνοκυπριακές περιουσίες βαφτίστηκαν χρήστες. Και σαν να μην έφταναν αυτά (ο ρεαλισμός είναι πάντα ανοικτός σε νέες ιδεέες και νέες διαπιστώσεις και παραδοχές) οι δυο οντότητες εφοδιάστηκαν στην πορεία με πλείστα χωριστικά (δηλ. ρατσιστικά κι αυτά) εργαλεία: η κάθε μια με τη δική της γλώσσα, με τους «χρήστες» να προηγούνται των νόμιμων ιδιοκτητών, τους (τώρα) κάτω των 57 χρόνων να «χάνουν» στον δρόμο τον συναισθηματικό δεσμό τους με τον τόπο τους… Υπάρχουν όμως και Ελληνοκύπριοι «χρήστες» (κι ας μην ήταν όλοι δικαιούχοι), μερικοί από τους οποίους καλά βολεύτηκαν την ώρα που οι περισσότεροι πρόσφυγες χάσανε τα χρόνια τους μέσα στις φτηνοκατασκευές των συνοικισμών της «άνετης προσωρινότητας». Ακόμα και το σύνθημα «όλοι οι πρόσφυγες στα σπίτια τους» προσαρμόστηκε στο «όλοι οι πρόσφυγες στα προσφυγικά τους» με τη διανομή τίτλων ιδιοκτησίας στους χώρους της ταλαίπωρης μονιμότητας. Οι μεγαλύτεροι από τους ενοίκους «φεύγουν» σιγά-σιγά, κρατώντας μόνο το κλειδί (αν πρόλαβαν να το πάρουν) του κατεχόμενου σπιτιού τους. Το ζητούμενο ήδη από το ’80 ήταν η εθελοντική επιστροφή (μπορούσε να ήταν αναγκαστική;) των προσφύγων που συνδέθηκε με αποζημιώσεις – δέλεαρ για μη επιστροφή…
Πώς θα προκύψει το «νέο κράτος», με παρθενογένεση ή με τερατογένεση, με μετάλλαξη ή με παραμόρφωση των ευρω-δικαιωμάτων που κατακτήθηκαν με την ένταξη (ολόκληρης της Κυπριακής Δημοκρατίας) στην Ευρωπαϊκή Ένωση που όμως έδειξε από την αρχή απροθυμία να συμβάλει στη διασφάλισή τους κι ας είχαν δική της σφραγίδα. Η διεθνής διάσκεψη έγινε πενταμερής και περιμένουμε να φύγει ο κορωνοϊός για να επιστρέψουμε σε «φυσιολογικές συνθήκες» με τη λειτουργία των οδοφραγμάτων. Πρώτος ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ μίλησε για φυσιολογικό κράτος και τώρα καλεί (πάλι) «όλα τα μέρη να μην προκαλούν». Τι να εννοεί ο Γραμματεύς; Nα σταματήσει η Κυπριακή Δημοκρατία τις παράνομες γεωτρήσεις στη θάλασσα του Μαρμαρά! Πώς αλλιώς να πεισθεί ο σουλτάνος κι ο πολιτικός του ευνούχος στα κατεχόμενα να μην ανοίξουν το Βαρώσι;
Κι εκεί που κάναμε τη διζωνοδικοινοτικομοσπονδία «λάβαρο αγώνα», σκεφτήκαμε πως, αντί της δυσλειτουργικότητας της μιας τουρκοκυπριακής ψήφου, καλύτερα να χαλαρώσουμε την ομοσπονδία. Χαλάρωση στη χαλάρωση μέχρι που μέσω συνομοσπονδίας φτάνεις συντομότερα στα δύο κράτη. Ευτυχώς που το θυμήθηκε ο Αρχιεπίσκοπος, με τόσες ευθύνες για τις προγραμματιζόμενες επενδύσεις… Πού να το φανταζόταν πως θα είχε την ίδια καλή μνήμη με τον… Τσαβούσογλου; Στο μεταξύ, η προσήλωσή μας «στον αγώνα για τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία» και τα πολλά ερωτήματα για τα χωριστικά χαρακτηριστικά της στα οποία ουδεμία δόθηκε απάντηση αμφισβήτησής τους, έφτασαν διάφοροι για διάφορους λόγους να λένε «καλλύττερα τζιείνοι ποτζεί τζι εμείς ποδά». Αυτό κι αν είναι νέος ή παλιός ρεαλισμός!
Ξέρετε τον επόμενο; «Μια Κύπρος ολόκληρη νομός της Τουρκίας». Ε, όχι! Αυτό δεν είναι λογικό! Καλά, όλα όσα ακούμε είναι; Ανάμεσα στους «διορατικούς» που έτσι θα διαβάσουν το πολιτικό φλιντζάνι, ο πρώτος μπορεί να διοριστεί νομάρχης!
ktsimillis@cytanet.com.cy
Κυριάκος Τσιμίλλης