Και ιδού οδεύομεν εις Πενταμερήν… Η ελληνική πλευρά δεν είχε ούτε το σθένος να απαιτήσει μιαν άλλη ημερομηνία εκτός της Εβδομάδας των Παθών! Οδεύομεν λοιπόν εις Πενταμερήν σύμφωνα με τους βρετανικούς σχεδιασμούς που στοχεύουν να διευκολύνουν την Τουρκία στα σχέδια της για επικυριαρχία σε ολόκληρη την Κύπρο. Και οι Βρετανοί βεβαίως ανενόχλητοι στις δικές τους κυρίαρχες βάσεις. Η ιερά βρετανο-τουρκική συμμαχία από τη δεκαετία του 1950. Οδεύομεν εις Πενταμερήν ως Κοινότητα σύμφωνα με όσα μας επιβλήθηκαν αλλά που τα αποδεχθήκαμε. Με την Κυπριακή Δημοκρατία απούσα, κατά δε την Άγκυρα ήδη εκλιπούσα. Με την Ευρωπαϊκή Ένωση απούσα, γιατί δεν προσκλήθηκε όπως το απαιτούσε η Τουρκία και η Βρετανία. Μάλιστα γράφτηκε ότι η ΕΕ θα στείλει ένα χαμηλόβαθμο στέλεχος της ως παρατηρητή που δεν θα βρίσκεται όμως στο τραπέζι του διαλόγου, ούτε θα μπορεί να πραγματοποιήσει διμερείς επαφές με τα πέντε μέρη, στο περιθώριο της άτυπης συνάντησης, εντός του κτηρίου των Ηνωμένων Εθνών! Οδεύομεν εις Πενταμερήν με κανόνες υποταγής και με σημαδεμένη τράπουλα.
Αυτή η Πενταμερής θα είναι επί της ουσίας μονοθεματική. Θα συζητηθεί δηλαδή η τουρκική πρόταξη των δύο κρατών με συνομοσπονδιακό δεσμό, με τη δική μας πλευρά να πιέζεται και από τον ξένο παράγοντα -ιδίως το Λονδίνο- αλλά και από πολιτικές δυνάμεις στη Λευκωσία και την Αθήνα, να προσφέρει πολιτική ισότητα. Μια διχοτομική συνταγή που θα εξυπηρετεί τους τουρκικούς σχεδιασμούς ελέγχου ολόκληρης της Κύπρου. Σε καμιά άλλη χώρα στον κόσμο δεν υπάρχει πολιτική ισότητα εθνοτικών ομάδων. Και μάλιστα πολιτική ισότητα της μειοψηφίας με την πλειοψηφία. Του 18% στην περίπτωσή μας με το 80%. Για τον απλούστατο λόγο ότι το κράτος θα παρέλυε. Εκείνο που υπάρχει είναι η πολιτική ισότητα των πολιτών. Που επιτρέπει όμως στους μειονοτικούς Γαλλοκαναδούς να έχουν Γαλλόφωνο πρωθυπουργό στην Οτάβα και στους Αφροαμερικανούς να εκλέγουν Αφροαμερικανό Πρόεδρο στις ΗΠΑ. Και που στην Κύπρο θα επέτρεπε ασφαλώς την εκλογή Τουρκοκύπριου ως Προέδρου της Δημοκρατίας. Δεν θα επέτρεπε όμως στην Τουρκία να ασκεί επικυριαρχία επί ολόκληρης της Κύπρου. Διότι το σημαντικό στη δημοκρατία δεν είναι η φυλετική καταγωγή του πολίτη αλλά οι πολιτικές του ιδέες. Και οι κοινές ιδέες των πολιτών, τους επιτρέπουν και την κοινή συμβίωση στο ίδιο κόμμα, ανεξάρτητα της εθνοτικής τους καταγωγής.
Η σωστή πολιτική θέση της ελληνικής πλευράς θα ήταν να επιμείνει στα θέματα που μας αφορούν άμεσα και ειδικά στην πρόταξη του θέματος της Ασφάλειας, όπως το έθεσε ο Νίκος Κοτζιάς στο Κραν Μοντανά. Στο θέμα αυτό θα δοκιμαζόταν η «καλή θέληση» της Τουρκίας. Δυστυχώς αυτή η πολιτική της πρόταξης εγκαταλείφθηκε. Με τα φοβικά σύνδρομα που διακατέχουν Λευκωσία και Αθήνα, εμείς δίνουμε, δεν παίρνουμε ποτέ τίποτε. Ό,τι και να συμβεί στην Πενταμερή της Γενεύης, η ελληνική πλευρά θα βγει λαβωμένη και θα καταγράψει ακόμη μια ήττα. Θα συνεχίσει έναν διάλογο στη βάση της τουρκικής ατζέντας ότι το Κυπριακό είναι ένα δικοινοτικό θέμα, ενώ η διεθνής πλευρά του που είναι και η ουσιαστική και αφορά την τουρκική κατοχή εξαφανίζεται από το τραπέζι του διαλόγου.
Το ζητούμενο είναι ένα κανονικό κράτος με την πολιτική δημοκρατία να λειτουργεί όπως σε όλα τα κανονικά κράτη και με προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν μπορεί να υπάρξει κανονικό κράτος με φυλετικές δομές. Παράκαμψη της δημοκρατίας με φυλετικές στρεβλώσεις είναι συνταγή διάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας με τη δημιουργία δύο κρατιδίων με συνομοσπονδιακό δεσμό και την Τουρκία κηδεμόνα τους.
Η Πενταμερής που συγκαλείται τώρα γίνεται ακόμη με χειρότερους όρους για την πλευρά μας απ΄ό,τι η προηγούμενη στο Κραν Μοντανά. Πρώτα γιατί ξεφεύγει ακόμη και από αυτά τα χαλαρά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και μπαίνει στο τραπέζι η τουρκική απαίτηση για δύο κράτη με συνομοσπονδιακό δεσμό. Και κατά δεύτερο λόγο, η Αθήνα του Μητσοτάκη αποδεσμεύτηκε από το Κυπριακό, αφήνοντας την όλη ευθύνη στη Λευκωσία. Σε αυτή την Πενταμερή δεν θα βρίσκεται κανένας Κοτζιάς, προς μεγάλη ευχαρίστηση κάποιων, που να επιμείνει στο πλαίσιο που τέθηκε από τον ίδιο ότι «δεν νοείται κράτος μέλος της ΕΕ και του ΟΗΕ να βρίσκεται υπό καθεστώς εγγυήσεων τρίτων. Ούτε να υπάρχουν κατοχικά στρατεύματα ή άλλα ξένα στρατεύματα, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν μπορεί ένα τέτοιο κράτος να υφίσταται τις δομές και τις ‘’συνέπειες’’ αποικιοκρατικών υπολειμμάτων». Το όλον πλαίσιο Κοτζιά οδηγούσε σε ένα κανονικό κράτος. Στη Λευκωσία και την Αθήνα υπάρχουν σήμερα πολιτικές δυνάμεις που ευνοούν λύση με τουρκικές εγγυήσεις και παρουσία τουρκικών στρατευμάτων! Αν προσθέσουμε και το γεγονός ότι οι ίδιες δυνάμεις πιέζουν και για την παραχώρηση της πολιτικής ισότητας, οδηγούμαστε στην περίφημη «όποια λύση» που θα μετατρέψει την Κύπρο σε νεο-οθωμανικό προτεκτοράτο υπό βρετανική, αμερικανική και ΝΑΤΟϊκή υψηλή επίβλεψη. Με διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και μιας μορφής «παλαιστινοποίηση».
Σε μια στιγμή τεκτονικών διεθνών ανακατατάξεων και αλλαγής των γεωπολιτικών ισορροπιών, δεν είναι δυνατόν να αναζητείται λύση του Κυπριακού με όρους που επιβλήθηκαν στη δεκαετία του ΄70. Ούτε και νοείται διάλογος που οδηγεί, με τους όρους που διεξάγεται, στη νομιμοποίηση των δεδομένων της εισβολής και της κατοχής. Έχουμε οδηγηθεί να διαπραγματευόμαστε ποια από τα κατοχικά δεδομένα θα νομιμοποιήσουμε με την υπογραφή μας, είτε με διζωνική, είτε με χαλαρή ομοσπονδία, είτε με συνομοσπονδιακή λύση δύο κρατών. Και ότι από μια τέτοια λύση θα προκύψει ένα μη βιώσιμο συνταγματικό και πολιτικό τερατούργημα και η Κύπρος στο σύνολο της θα μετατραπεί σε νεο-οθωμανικό προτεκτοράτο. Αλλαγή πορείας χρειάζεται επομένως. Αλλαγή μιας πολιτικής που δεν απέδωσε όλα αυτά τα χρόνια.
*Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019
stephanos.constantinides@gmail.com