Ιδού γι’ αυτό έμεινε όρθια αυτή η εφημερίδα

Του: ΣΕΝΕΡ ΛΕΒΕΝΤ, 17/12/2020

Υπήρχε μια ασυνήθιστη κατάσταση εντός της αστυνομίας όταν πριν από είκοσι χρόνια είχα οδηγηθεί στο κελί στον αστυνομικό σταθμό που βρίσκεται στην πλατεία στο Σαράι. Μου είπε το εξής ένας αστυνομικός, ο οποίος με πήρε μέχρι το κελί: «Εδώ κανένας δεν μπορεί να σου αγγίξει ούτε και μία τρίχα. Αν επιχειρήσουν να σε αγγίξουν, θα γίνει ξεσηκωμός. Η μισή αστυνομία είναι υπέρ σου». Και ένας άλλος αστυνομικός μού έδιδε ένα πακέτο τσιγάρα και αναπτήρα σε κάθε βάρδιά του παρά το γεγονός ότι απαγορευόταν. Όταν έφευγε από τη βάρδια του επέστρεφα τα τσιγάρα που είχαν απομείνει και τον αναπτήρα. Ένας άλλος αστυνομικός ήρθε και με ρώτησε μια μέρα: «Θέλεις να πλυθείς;» «Αφού δεν υπάρχει νερό», του είπα. «Μην σε νοιάζει, θα φέρω εγώ», είπε. «Θα ανοίξεις μπελάδες στο κεφάλι σου». Δεν έδωσε σημασία, πήγε και έφερε μερικούς κουβάδες νερό και σαπούνι.

Την πρώτη φορά που εμφανιστήκαμε στο δικαστήριο μας έβαλαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Η δικαστής Εμινέ Ντιζνταρλί είπε το εξής όταν το είδε αυτό: «Βγείτε από εκεί. Δεν είστε κατηγορούμενοι ακόμα. Είστε μόνο ύποπτοι».

Μια μέρα ήρθε στην εφημερίδα ένας άνδρας τον οποίο δεν είχα γνωρίσει ποτέ και τον έβλεπα πρώτη φορά. Ήταν οι μέρες που ήρθαν οι κατασχέτες στην εφημερίδα μας. Οι κατασχέτες τα είχαν πάρει όλα και έφυγαν. Ο άνδρας είπε το εξής: «Θέλω να σας βοηθήσω, όμως δεν ξέρω τι χρειάζεστε». Τον ευχαρίστησα. «Μας αρκεί και η ηθική σας στήριξη», του είπα. Δεν έδωσε σημασία, έβγαλε το βιβλιάριο επιταγών από την τσέπη του και συμπλήρωσε μια επιταγή, την υπέγραψε και την άφησε πάνω στο γραφείο μου. Ντράπηκα να κοιτάξω. Απέρριψε ευγενικά την πρότασή μου να κεράσω καφέ. Αφού τον ξεπροβόδισα, γύρισα και κοίταξα την επιταγή. Ήταν χίλιες στερλίνες.

Μια μέρα ήρθε ένας μεσήλικας Αμερικανός. Μας συστήθηκε. Ήταν συγγραφέας, λέει, βρισκόταν σε αυτά τα μέρη εδώ και μερικά χρόνια και έγραφε βιβλίο. Παρακολουθούσε τα δημοσιεύματα της εφημερίδας μας και του άρεσαν πολύ, λέει. «Φεύγω από το νησί, όμως θέλω να σας χαρίσω τον ηλεκτρονικό μου υπολογιστή», είπε. Άφησε τον ηλεκτρονικό του υπολογιστή και έφυγε.

Σε κάποιο από τα χωριά μας ζούσε ένα κορίτσι. Κάποια που δεν γνωρίζαμε καθόλου. Ο πατέρας της είχε ένα κατάστημα στο χωριό. Πουλούσε και τη δική μας εφημερίδα. Το κορίτσι μάζευε από το σταντ τις επιστροφές όταν έκλεινε το κατάστημα, τις φύλαγε και έβαζε τον πατέρα της να πληρώνει για όλες τις εφημερίδες σαν να είχαν πουληθεί.

Όταν οδηγήθηκα στις κεντρικές φυλακές το 2002, ήρθε κοντά μου στο κελί ο διευθυντής της φυλακής τη δεύτερη μέρα. «Σενέρ, να είσαι προσεκτικός εδώ, να μην σου κάνουν τίποτα», είπε. «Γιατί, υπάρχει τέτοιος κίνδυνος», ρώτησα. «Να, ξέρεις», είπε, «η πλειοψηφία εδώ κατάγεται από την Τουρκία. Η κατάσταση της εφημερίδας σου είναι γνωστή. Είναι εναντίον της Τουρκίας». Σηκώθηκε και έφυγε. Οι εκ Τουρκίας κατάδικοι στη φυλακή το έμαθαν αυτό. Την επόμενη μέρα μαζεύτηκαν και πήγαν στη διεύθυνση. Και είπαν το εξής: «Αν πάθει τίποτα ο Σενέρ Λεβέντ σε αυτήν τη φυλακή θα την κάψουμε».

Μια μέρα πήρα πρόσκληση για μια ζωντανή εκπομπή από έναν γνωστό τηλεοπτικό παρουσιαστή στην Τουρκία. Θα ήμασταν τέσσερα άτομα στην εκπομπή. Ο ένας ήταν ο Ραούφ Ντενκτάς. Υπήρχε απαγόρευση εξόδου μου στο εξωτερικό. Θέλησα να αποταθώ στο δικαστήριο για να αίρουν για μία μέρα την απαγόρευση. Έγινε συνεδρία από το πρωί μέχρι το βράδυ γι’ αυτό στο δικαστήριο. Συνομίλησα με κάποιους δικαστές για λίγο στον διάδρομο. Μου είπαν το εξής: «Να σου δώσουμε άδεια, αλλά φύγε και μην ξαναρθείς. Έχουμε πολλές υποθέσεις για εσένα ενώπιόν μας. Δεν θέλουμε να τις εξετάσουμε. Σώσου και εσύ να σωθούμε και εμείς. Θα σε βοηθήσουμε και οικονομικά γι’ αυτό». Εκείνη την ημέρα μου έδωσαν άδεια. Όμως, μέχρι να επιστρέψω στην εφημερίδα ήρθε η ακύρωση του προγράμματός μου στην Τουρκία. Οι «κύκλοι με επιρροή» εδώ είχαν κάνει αυτό που ήταν να κάνουν.

Το 2003 άνοιξαν οι πύλες, αλλά εγώ δεν μπορούσα να περάσω στον νότο. Πέρασα μια φορά με δημοσιογραφική ταυτότητα και πήγα να πάρω το βραβείο ειρήνης που μου απένειμε το Παγκόσμιο Φόρουμ Θρησκειών, όμως μετά από αυτό μου απαγόρευσαν τη διέλευση και με δημοσιογραφική ταυτότητα. Οι ταυτότητές μου ήταν ακόμα στην αστυνομία. Ελληνοκύπριοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί στον νότο διοργάνωσαν για εμένα μια μεγάλη εκδήλωση στο οδόφραγμα του Λήδρας Πάλας. Μια διαδήλωση με πλακάτ. Ζήτησαν να μου επιστρέψει τα δικαιώματά μου η διοίκηση στον βορρά. Μετά από αυτήν την εκδήλωση μού τηλεφώνησαν από την αστυνομία και μου είπαν «έλα πάρε τις ταυτότητές σου».

Ο πρώτος δικαστής ενώπιον του οποίου εμφανιστήκαμε στην υπόθεση της γελοιογραφίας ήταν ο Τατζιάν Ρεϊνάρ. Εκείνη την ημέρα ο εισαγγελέας ανέγνωσε την κατηγορία του στο δικαστήριο. Ο Τατζιάν παραιτήθηκε αργότερα και πέρασε στο πλευρό μας σε αυτήν την υπόθεση, έγινε δικηγόρος υπεράσπισής μας.

Αυτός που μας έσωσε κατά τη διάρκεια του λιντσαρίσματος στις 22 Ιανουαρίου 2018 ήταν ο αστυνομικός διοικητής Αλί Σαβάς Αλτάν. Παραβίασε την οδηγία ότι «δεν θα υπάρξει παρέμβαση», τιμωρήθηκε επειδή έσωσε τη ζωή μας και τέθηκε σε διαθεσιμότητα.

Γιορτάζουμε την 23η επέτειο της εφημερίδας μας. Αυτά είναι μερικά από τα γεγονότα που με συγκίνησαν πιο πολύ μέσα στα 23 χρόνια. Χθες μας συνεχάρησαν και ο Ερσίν Τατάρ και ο Ερσάν Σανέρ. Ο Μουσταφά Ακιντζί δεν το είχε κάνει αυτό έστω μία φορά κατά τη διάρκεια των πέντε χρόνων.