Του Ανδρέα Πιμπίσιη, 21 Μαίου 2021
Έχει εμπεδωθεί χρόνια τώρα μια νοοτροπία που θέλει την Κύπρο και τους Κύπριους να είναι στο πλευρό των Παλαιστινίων. Και αυτή η κυρίαρχη αντίληψη της κατάστασης πραγμάτων βρίσκει πάντα τα απαραίτητα δικαιολογητικά ως προς το γιατί πρέπει να υποστηρίζεται η μια μόνο εκ των δύο πλευρών. Όταν εκφράζεται η αντίθετη άποψη τότε αρχίζουν οι «υποδείξεις» και τα «επίθετα». Δικαιούσαι στην Κύπρο να είσαι μόνο υπέρ των Παλαιστινίων. Εάν είσαι με το Ισραήλ τότε είσαι «σιωνιστής», «πράκτορας», «υπερασπίζεσαι τους κατακτητές και τον εποικισμό», «υποστηρίζεις τον θάνατο αθώων παιδιών», και πάει λέγοντας.
Αυτή η κυρίαρχη αντίληψη της κατάστασης στη Μέση Ανατολή που συνεχίζεται και σήμερα στην Κύπρο πάει πίσω στη δεκαετία του ’60 και τους γνωστούς εναγκαλισμούς του τότε Προέδρου με τον Νάσερ της Αιγύπτου. Στην μετά το 1974 περίοδο πολλοί εδώ στο νησί έβλεπαν τους Παλαιστίνιους ως πρότυπο αντίστασης κατά της τουρκικής κατοχής. Και κάπως έτσι εμπεδώθηκε η κυρίαρχη αντίληψη πως Κύπριοι και Παλαιστίνιοι έχουν κοινούς αγώνες και στόχους. Και είχαν χωριστεί σε δύο σχολές: η μια που έβλεπε τις επιχειρήσεις της Φατάχ του Αραφάτ ως ένα φωτεινό παράδειγμα και θεωρούν τις τρομοκρατικές ενέργειες ως πράξεις ηρωισμού, και η άλλη που στήριζε μόνο πολιτικά τους Παλαιστινίους από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, αλλά έτρεμε στην ιδέα μιας πιθανής αντιγραφής ανάλογων πράξεων κατά της κατοχικής Τουρκίας.
Ποτέ όμως δεν κάθισε κανείς να διαβάσει την ιστορία του Ισραήλ, πώς και γιατί δημιουργήθηκε αυτό κράτος και υπό ποιες συνθήκες. Ακούνε τη λέξη σιωνισμός και αμέσως το ερμηνεύουν ως κάτι το αρνητικό, αισχρό. Δεν κάθισαν να διαβάσουν τους θεωρητικούς του σιωνισμού για να αντιληφθούν τι πραγματικά υποστήριζαν. Και όταν άρχισαν να αγοράζουν γη στην Παλαιστίνη (η οποία τότε ήταν μια περιοχή της ευρύτερης Συρίας και δεν υπήρχε ως κράτος) δεν το έκαναν σε βάρος των Αράβων κατοίκων. Αυτοί που εμφανίζονταν ως γαιοκτήμονες και πουλούσαν γη στους Εβραίους ήταν στην Ευρώπη και τους πουλούσαν άγονες περιοχές, έρημο.
Όλα αυτά και πολλά άλλα ολίγον ενδιαφέρουν την «κυρίαρχη αντίληψη» στην Κύπρο. Αυτό που ξέρουν είναι ότι στην Ισραηλινοπαλαιστινιακή αντιπαράθεση οι Κύπριοι πρέπει να είναι με τους Παλαιστίνιους και εναντίον του Ισραήλ. Τίποτε άλλο. Οι ρουκέτες της Χαμάς ερμηνεύονται ως ένα «λογικό αντίποινο» για τις ισραηλινές ενέργειες, όπως για παράδειγμα οι εξώσεις στην ανατολική Ιερουσαλήμ. Υπάρχει και βεβαίως η αντίληψη πως μόνο οι πύραυλοι του Ισραήλ προκαλούν ζημιές και σκοτώνουν κόσμο.
Εδώ θα μεταφέρω (από κείμενο του συνάδελφου Κ. Κωνσταντίνου στον Πολίτη) τι έγραψε η γερμανική αριστερή εφημερίδα «Tageszeitung»: «Ο ρουκέτες της Χαμάς εναντίον μη στρατιωτικών στόχων είναι τρομοκρατία, και δεν αλλάζει τίποτα, επειδή οι περισσότεροι νεκροί είναι και πάλι Παλαιστίνιοι. Κανένας άλλος δεν βλάπτει την παλαιστινιακή υπόθεση όσο οι ισλαμιστές στη Γάζα. Η Χαμάς και η ισλαμική Τζιχάντ τρομοκρατούν όχι μόνο αθώους στην Ιερουσαλήμ και την Ασκελόν, αλλά και τους ίδιους τους Παλαιστίνιους».
Ευτυχώς δηλαδή, που κάποιοι Αριστεροί έχουν μια διαφορετική αντίληψη των πραγμάτων, ίσως πολύ πιο ορθολογιστική της κατάστασης που επικρατεί στην περιοχή. Βλέπουν τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση. Αλλά όλα αυτά για τον μέσο Κύπριο είναι ψιλά γράμματα. Ούτε και τους ενδιαφέρει να μάθουν για ποιο λόγο η παλαιστινιακή πλευρά απέρριπτε τις ειρηνευτικές συμφωνίες και τη λύση των δύο κρατών. Αρνούνται να αντιληφθούν ποια είναι η πραγματικότητα επί του εδάφους σήμερα στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα.
Θυμάμαι ακόμα την επίσκεψη μας στη Ραμάλα (επί Προεδρίας Χριστόφια) όταν ο τότε Κύπριος Πρόεδρος μιλούσε για τους κοινούς αγώνες των δύο λαών κατά της κατοχής και εξέφραζε τη στήριξή του προς τον «αδελφό παλαιστινιακό λαό», χωρίς ωστόσο να υπάρξει κάποια ανταπόκριση από τον ηγέτη των Παλαιστινίων. Και όσο και να το ψάξετε θα δυσκολευτείτε να βρείτε στο πρόσφατο παρελθόν ανάλογες αναφορές στήριξης από παλαιστινιακής πλευράς.
Εάν υπήρχε αμοιβαιότητα στον «κοινό αγώνα» κατά της κατοχής, όπως υποδεικνύει η κυρίαρχη αντίληψη στην Κύπρο, τότε κανονικώς εχόντων των πραγμάτων σε συνόδους όπως η Ισλαμική Διάσκεψη, θα έπρεπε κανονικά η παλαιστινιακή αντιπροσωπεία να έμπαινε τροχοπέδη στις ενέργειες της Τουρκίας. Όσο και να ψάξει κάποιος θα δυσκολευτεί να βρει μια σύνοδο όπου συζητήθηκε το Κυπριακό και οι Παλαιστίνιοι να σηκώσουν ανάστημα κατά της Τουρκίας.
Αυτά όμως κανείς δεν τα προσέχει. Ψάχνουν να βρουν καμιά δήλωση Ισραηλινού αξιωματούχου που θα μιλά για αναθέρμανση των σχέσεων με την Τουρκία. Και μόλις την εντοπίσουν, χωρίς να διαβάσουν παρακάτω αρχίζουν να φωνάζουν και ντελαλίζουν ότι Ισραήλ και Τουρκία συνεργάζονται, άρα ποτέ δεν ήταν υπέρ της Κύπρου οι Ισραηλινοί!
Είναι λοιπόν δύσκολο πράγμα στην Κύπρο να δηλώνεις ότι στηρίζεις το Ισραήλ. Είναι δύσκολο πράγμα να πηγαίνεις κόντρα στην κυρίαρχη αντίληψη. Μια κυρίαρχη αντίληψη που βλέπει μόνο από τη μια πλευρά. Ξεχνώντας πως για να υπάρχει ένα πρόβλημα δεν φταίει πάντα ο ένας.