Του ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΛΑΝΤΖΗ στον Πολίτη στις 28/04/2021
Ο Βάσος Λυσσαρίδης είχε το χάρισμα να προκαλεί το ενδιαφέρον ακόμα και αν διαφωνούσες οριζοντίως και καθέτως μαζί του. Η χαρακτηριστική αναφορά του στα «εμπλεκόμενα συμφέροντα» και οι θέσεις του για «κάθε σπίτι και κάστρο», θα αποτελούν φράσεις που πάντα θα συνδέονται με την πολιτική του διαδρομή. Το προσωπικό του πολιτικό εκτόπισμα ήταν πάντοτε δυσανάλογα μεγαλύτερο από την κομματική αποδοχή της ΕΔΕΚ. Ο Βάσος Λυσσαρίδης μίλησε πολλές φορές στον «Π» και σκιαγράφησε μόνος του την πολιτική διαδρομή και τις θέσεις του.
Για τον Ανδρέα και τον Άκη
Για τον Ανδρέα Παπανδρέου: «Ουδείς αλάνθαστος. Λάθη δεν έκαναν αυτοί που δεν εργάστηκαν ποτέ. Ο Ανδρέας Παπανδρέου κατάργησε την χωροφυλακοκρατία και έφερε τη δημοκρατία στην Ελλάδα. Εγώ έζησα την χωροφυλακοκρατία στην Ελλάδα. Την πρώτη φορά που πήγα να αγοράσω «Ριζοσπάστη» σε ένα περίπτερο, μου έβαλε ο περιπτεράς και μία άλλη εφημερίδα. Εγώ του είπα ότι μία εφημερίδα ζήτησα. «Πήγαινε, δεν θα πληρώσεις παιδάκι μου», μου είπε. Ήμουν φοιτητής τότε. Μπορεί να υπήρξαν λάθη στη διαχείριση του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά δεν διαγιγνώσκω διαφθορά στον Ανδρέα Παπανδρέου».
- Για τον Άκη Τσοχατζόπουλο: «Με λυπεί. Τον Άκη τον γνώρισα ως αντιστασιακό στη Γερμανία την περίοδο της χούντας. Πάντοτε θλίβομαι όταν μία προσωπικότητα που είχε μία καλή ιστορία βρίσκεται σε αυτή τη θέση. Τι να πω άλλο;»
Εγώ και ο Καντάφι
«Τον πρώτο που προσκάλεσαν στη Λιβύη, μετά την ανατροπή Καντάφι, ήμουν εγώ. Δεν αρνούμαι ότι κάποτε είχα σχέσεις με τον Καντάφι. Η Κύπρος είχε σχέσεις, όχι ο Λυσσαρίδης. Είχαμε την ανάγκη οικονομικών σχέσεων με τη Λιβύη. Αυτό δεν σημαίνει συνενοχή ή συνυπευθυνότητα για τα όσα συνέβησαν».
Για τις φημολογούμενες οικονομικές σχέσεις ΕΔΕΚ και Λιβύης, ο Βάσος Λυσσαρίδης δεν ήθελε καν να ακούσει: «Μην το βάζετε αυτό το θέμα γιατί θα αναγκαστώ να σας πω ότι αυτό είναι λίβελλος. Η απάντηση είναι αυτή. Καμία απολύτως σχέση, πλην της συμμετοχής μας στην προσπάθεια συνεργασίας των χωρών μας. Δεν υπήρχαν κόμματα στη Λιβύη. Ο Καντάφι δεν δεχόταν σχέσεις με κόμματα. Είχε σχέσεις αποκλειστικά διακρατικές».
ΕΟΚ και ΝΑΤΟ;
Το σύνθημα ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο; «Υπερβολές. Είναι γεγονός ότι, τα πρώτα βήματα και τα πρόσφατα δυστυχώς της ΕΕ, ήταν συντηρητικά. Υπήρχε η προσπάθεια επιβολής κάποιων καταστάσεων που κάθε άλλο θα μπορούσαν να συμβαδίσουν με τον Σοσιαλισμό. Παραδέχομαι όμως ότι υπήρξε υπερβολή, χωρίς αμφιβολία. Αν δεν παραδεχόμουν ότι υπήρξε υπερβολή, πώς θα δικαιολογούσα αργότερα τη μεγάλη μας έφεση να εμπλακούμε στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και να γίνουμε μέλος της ΕΕ;».
Η ΕΟΚΑ δεν σκότωνε αριστερούς
«Το να ξεχάσουμε την ιστορία, είναι λάθος. Το να σταματήσουμε να αναφερόμαστε στον αγώνα της ΕΟΚΑ, είναι μειοδοσία. Δεν αποκλείω, είτε αριστεροί είτε δεξιοί, να σκοτώθηκαν από λανθασμένες πληροφορίες. Πρέπει να δώσω τη μαρτυρία μου. Δεν σκοτώθηκαν άνθρωποι γιατί ήταν κομουνιστές. Απόδειξη είναι ότι, όταν μπήκα στην ΕΟΚΑ, μου δόθηκε η άδεια να συγκροτήσω μία οργάνωση με την ονομασία «Αριστεροί πατριώτες», η οποία θα προσπαθούσε να προσελκύσει τους αριστερούς να ενταχθούν στον αγώνα. Τα φυλλάδια της οργάνωσης των «Αριστερών Πατριωτών» τα κυκλοφορούσε η ΕΟΚΑ».
Ένοπλος και υπερήφανος
«Ακρότητες από τις ομάδες Λυσσαρίδη ποτέ δεν υπήρξαν. Ποτέ. Η δράση εκείνη όμως με αγγίζει με περηφάνια. ΄Ημασταν το κίνημα του Προέδρου. Του Μακαρίου. Ήμασταν νόμιμες δυνάμεις του κράτους και κάναμε ό,τι κάνει ένας κανονικός στρατός. Στον Πενταδάκτυλο, θυμάμαι, συλλάβαμε οκτώ αιχμαλώτους και τους παραδώσαμε στο κράτος και η κυβέρνηση τους έστειλε πίσω. Εγώ θα τους κρατούσα, αν ήμουν κράτος. Ήμουν τμήμα του κράτους, υπόλογο στη νόμιμη κυβέρνηση. Σε αυτές τις ομάδες υπήρχαν άνθρωποι όλων των ιδεολογιών. Ο Μακάριος είχε πει ότι οι μάχες του Πενταδακτύλου άλλαξαν τον ρουν της ιστορίας. Πάρτε τη «Χαραυγή» και να δείτε τι έγραφε τότε. Αργότερα κάποιοι ανακάλυψαν δήθεν ακρότητες. Για όνομα του Θεού».
Ποίηση ή ψυχιατρείο
«Αν μου έλειπε η ποίηση, θα ήμουν στο ψυχιατρείο. Έχω ίσως 1.000 ποιήματα που αναμένουν έκδοση. Ποιήματα οργισμένα. Το τελευταίο μου είναι για την πολυθρόνα που κάθομαι και νιώθω ότι με διώχνει. Η ίδια η πολυθρόνα θέλει να σηκωθώ. Γράφω και διάφορα δοκίμια, τα οποία θα δείτε, είτε είμαι είτε δεν είμαι εδώ. Αν η Κύπρος δεν είχε τα προβλήματα που είχαμε και έχουμε, θα ήμουν μεν ένα πολιτικοποιημένο πρόσωπο, αλλά θα είχα στρέψει την προσοχή μου αλλού. Είτε στη φιλοσοφία, είτε στην ιατρική, και ιδίως στην έρευνα.
«Εκατομμύρια» και φιλενάδες
«Ας υποθέσουμε ότι έχω εκατομμύρια. Τα εκατομμύριά μου δίνονται στο κόμμα, στο ίδρυμα και σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Η οικογένειά μου έχει αποκλειστεί. Δεν έχω παιδιά και δεν ξέρω τι θα έκανα αν είχα παιδιά. Μπορεί να έδινα, μπορεί και να μην έδινα. Δεν ήρθαν παιδιά. Δεν ήταν συνειδητή επιλογή. Αλλά, δεν ξέρω αν θα είχαν εύκολη ζωή μαζί μου… (γέλια). Έχω όμως ένα σωρό συγγενείς. Ούτε ένα ευρώ δεν δίνεται εκτός εάν πηγαίνει στους σκοπούς για τους οποίους έζησα. Μέχρι σήμερα δεν έκανα ποτέ διακοπές στο εξωτερικό. Όχι γιατί δεν μπορούσα, αλλά γιατί η ευτυχία μου ήταν το σπιτάκι μου στον Πρόδρομο. Ούτε φιλενάδες είχα για να ξοδέψω… Είχα φιλενάδες πάλαι ποτέ. Δεν ήμουν ποτέ σπάταλος».
Ορθοδοξία και ελληνισμός
«Εγώ θεωρώ πως ένας από τους μεγάλους πυλώνες του ελληνισμού είναι η Ορθοδοξία. Έχω πει πως και ο άθεος Έλληνας, είναι ορθόδοξος, διότι η Ορθοδοξία είναι μέσα στην ιστορία μας, στους αγώνες μας, και μέσα στην καθημερινή μας ζωή».