Τελικά είχανε όνομα. Τους λέγανε Αϊζάτ Σαλάμα Γιουσέφ κι ήταν 36 χρόνων, πατέρας δύο παιδιών, Μαρτζούκου Σορτί Μαρζού, 36 κι αυτός, πατέρας τεσσάρων παιδιών, Ναγκίτ Ναμπίλ Γιουνάν, 24 χρόνων και Ελιάς Μιλάτ Φαρούκ, 25. Δεν θα θυμόμαστε τα ονόματα τους, έχει σημασία όμως να τα προφέρουμε έστω και μία μόνο φορά. Σαν προσευχή στη μνήμη τους.
Δεν τους είχαμε συναντήσει ποτέ. Ζούσαν στην ερημιά κοντά στα κτήματα που φρόντιζαν. Για να συνεχίζει να υπάρχει γεωργία στην Κύπρο. Για να τρώμε ντόπια ζαρζαβατικά και να μην εισάγουμε τα πάντα από την Ολλανδία. Δεν έτρεξαν αμέσως να σωθούν ίσως γιατί δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν το καθήκον τους, ίσως γιατί πίστευαν πως πρέπει να μείνουν και να προσπαθήσουν να προστατέψουν, με κάποιο τρόπο, την περιουσία του εργοδότη τους, ή ίσως γιατί δεν πίστευαν πως συμβαίνουν τέτοια πράγματα στην Κύπρο και άνθρωποι καίγονται αβοήθητοι.
Σπάνια μαθαίνουμε το όνομα αυτών που πεθαίνουν στον βωμό της δικής μας ανάπτυξης κι ακόμα σπανιότερα αντικρίζουμε το πρόσωπο τους. Μνημονεύονται ως αλλοδαποί, άνθρωποι χωρίς όνομα και χωρίς πρόσωπο. Πριν λίγες μέρες, ένας 24χρόνος από την Ινδία σκοτώθηκε από κτύπημα ταύρου στη φάρμα όπου εργαζόταν στο Δάλι. Δεν μάθαμε το όνομα του, δεν είδαμε πώς έμοιαζε και μάλλον δεν σκεφτήκαμε πως κάποιοι τον περίμεναν, πως η ζωή του μετρούσε και ήταν πολύτιμος. Ούτε κι αυτού του 20χρόνου από τη Συρία που έπεσε από ύψος 23 μέτρων από κάποιον πύργο που κτιζόταν στη Λεμεσό μάθαμε το όνομα. Ως αλλοδαπός εργάτης αναφέρθηκε στις ειδήσεις, όπως κι ο 32χρόνος ελαιοχρωματιστής που σκοτώθηκε στο Παραλίμνι όταν έπεσε από τις σκαλωσιές σε ανεγειρόμενη κατοικία. «Σύμφωνα με την Αστυνομία», γράφτηκε στις ειδήσεις, «ο 32χρονος αλλοδαπός, είχε μεταφερθεί το μεσημέρι της 6ης Ιανουαρίου στο Γενικό Νοσοκομείο Αμμοχώστου όπου πέθανε λόγω βαριάς κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης». Ούτε καν από που καταγόταν δεν αναφέρθηκε. Ενώ για την 39χρόνη που κάηκε καθώς κοιμόταν στο διαμέρισμα πάνω από την μπυραρία όπου θα εργαζόταν, μάθαμε -αν μη τι άλλο- πως ήταν από την Ουκρανία. Η 39χρόνη Ουκρανή που βρήκε φρικτό θάνατο.
Χωρίς όνομα και πρόσωπα, εύκολα προσπερνάμε τον θάνατο τους. Ενώ το πρόσωπο των Μαρικάρ, Αριάν, Μαίρη Ροουζ, Λίβια, Ασμίτα, της εξάχρονης Σιέρα και της οκτάχρονης Έλενα μας στοιχειώνει. Όχι μόνο για τον τρόπο που πέθαναν. Είναι γιατί το βλέμμα τους διασταυρώθηκε με το δικό μας μέσω μιας φωτογραφίας. Όπως κι αυτό της Πετράνα που την κατασπάραξαν οι σκύλοι. Όπως κι αυτό των τεσσάρων νεκρών της πυρκαγιάς.
chrystalla@phileleftheros.com