Δεν μπορώ να γνωρίζω τη στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο πώς έχει πάει η συζήτηση για τον νέο πρόεδρο της Βουλής, αλλά ομολογώ πως, πέραν του όποιου συμβολισμού, μου είναι αδιάφορο – ακόμα πιο αδιάφορο είναι, πιστεύω, για τους περισσότερους πολίτες.
Ουσιαστικά, τα κόμματα ποντάρουν σε ένα προσβλητικό παζάρεμα τις ψήφους που κατάφεραν να υφαρπάσουν. Η όλη μετεκλογική στάση τους δείχνει πως δεν κατάλαβαν τίποτα – και δεν πρόκειται, επειδή δεν θέλουν να καταλάβουν. Το ανησυχητικό είναι ότι, όπως πολλοί προβληματικοί άνθρωποι, οι ηγεσίες τους πιστεύουν ότι κατέχουν τη μόνη αλήθεια, αυτή της (ανύπαρκτης) πολιτικής τους.
Μόνο που δεν είναι ακριβώς η αλήθεια αλλά η οίηση της αλήθειας, η μεγάλη ιδέα που έχουν για τον εαυτό τους δηλαδή, που τους κάνει να πιστεύουν ότι έχουν χρέος να τη μεταδώσουν στους άλλους. Όπως έγραφε και ο αείμνηστος Αντώνης Καρκαγιάννης, αυτό συνιστά ένα είδος πολιτικού αυτισμού ο οποίος σε ακραίες περιπτώσεις –π.χ. ιδεολόγους τζιχαντιστές ή «επαναστατικές» οργανώσεις τύπου 17Ν– οδηγεί ακόμα και στο έγκλημα.
Στο ΑΚΕΛ λόγου χάρη, αν κρίνουμε από το πού οδηγείται η συζήτηση για τα αίτια της ήττας τους, νομίζουν πως το θέμα είναι τεχνικό – όπως τεχνικές θεωρούν, μαζί με τον ΔΗΣΥ και άλλους, τις επιπτώσεις της κατοχής, γι’ αυτό και τις αντιμετωπίζουν εν μέρει με «τεχνικές επιτροπές», ΜΟΕ κ.ά. Η «τεχνική» κομματική δυσλειτουργία εντοπίζεται σε επικοινωνιακή υστέρηση, επειδή δεν μπόρεσαν, δηλαδή, να μεταδώσουν το μήνυμα και την πολιτική τους, όχι στο ότι αυτή δεν διαφοροποιείται ουσιαστικά από εκείνη του κόμματος της Δεξιάς, όχι μόνο στο Κυπριακό αλλά ούτε καν στα κοινωνικά θέματα, στα οποία ένα αληθινό κόμμα της Αριστεράς οφείλει να είναι πρωτοπόρο. Αυτή η στάση, η οποία ολοένα παγιοποιείται, οδηγεί αναπόδραστα σε ένα συρρικνωμένο κόμμα εύκολης και αναποτελεσματικής διαμαρτυρίας χωρίς περιεχόμενο, κάτι σαν το ΚΚΕ στην Ελλάδα – το οποίο ωστόσο, είτε συμφωνεί κανείς μαζί του είτε όχι, έχει κάτι που λείπει από το ΑΚΕΛ: Ιδεολογία και απόψεις.
Μιλώντας για ιδεολογία, υπάρχει το παράδοξο των κομμάτων του λεγόμενου Κέντρου, τα οποία αυτοπροσδιορίζονται όχι από το τι είναι, αλλά από το τι δεν είναι: Ούτε δεξιά, δηλαδή κόμματα του κεφαλαίου, ούτε αριστερά, δηλαδή κόμματα των εργαζομένων, σύμφωνα με την τρέχουσα πολιτική ορολογία. Αλλά αν δεν είσαι κεφαλαιοκράτης ή παραπλανημένος φιλοκαπιταλιστής για τους λάθος λόγους, δεν μπορεί να είσαι παρά αριστερός υπό την ευρεία έννοια. Η αναγκαιότητα της ύπαρξης κεντρώων κομμάτων, και η σχετική επιτυχία τους διεθνώς, προέκυψε από την αδυναμία των κομμάτων της Αριστεράς να πείσουν ότι διαθέτουν μια σύγχρονη εναλλακτική πρόταση προς το συμφέρον όλων των πολιτών, εμποδίζοντας ταυτόχρονα τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα να αποβαίνουν εις βάρος του συνόλου, με υπερπρονόμια που εξασφαλίζουν διαπλεκόμενα με τα εξουσιαστικά κέντρα. Αλλά αντί τα αριστερά κόμματα να επανεξετάσουν την πολιτική τους, «κεντροποιούνται» όλο και περισσότερο.
Ποια είναι η ιδεολογία των κυπριακών κομμάτων του Κέντρου, όπως του ΔΗΚΟ και του κλώνου του, της ΔΗΠΑ; Γιατί τα επέλεξαν οι πολίτες; Προφανώς επειδή δεν τους εκφράζει η διεφθαρμένη Δεξιά, αλλά ούτε και η θολή και ανύπαρκτη Αριστερά, η οποία συνιστά στην πράξη ένα πολιτικό καρτέλ με τον ΔΗΣΥ, κυρίως στο Κυπριακό. Ψήφισαν κόμματα–μάρκετινγκ, πολιτικά σουπερμάρκετ τα οποία εφάρμοσαν την οριζόντια ψηφοφορία… ενδοκομματικά: Εφόσον δεν επιτρέπεται στους ψηφοφόρους να επιλέξουν άτομα από πολλαπλούς πολιτικούς σχηματισμούς, την υποκατέστησαν μεταφέροντας τέτοιους ανθρώπους στον δικό τους χώρο ως συνεργαζόμενους, με στόχο την άγρα «πελατών».
Αυτή, ωστόσο, είναι μια σαφής ένδειξη πολιτικής ένδειας, αφού μόνο έτσι εξηγείται και έχει νόημα κάτι τέτοιο: Κάποιος με σαφή πολιτική άποψη είναι δυνατόν να ψηφίσει άτομα από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους; Επομένως, αφού η οριζόντια ψηφοφορία είναι λογικά άνευ νοήματος, την αποδέχονται και την επιζητούν κόμματα χωρίς ιδεολογία όπως τα κεντρώα (και όχι μόνο). Είναι πολιτική σχιζοφρένεια να ψηφίζεις κάποιον που ανήκει σε ένα κόμμα Χ και κάποιον σε ένα Ψ, τα οποία είναι πολιτικά αντίθετα – εκτός και αν δεν έχουν αληθινές διαφορές. Ποιες ακριβώς έχουν τα σημερινά κόμματα της Βουλής; Μα, αυτές που παζαρεύουν στο πρόσωπο του νέου πρόεδρου της…
chrarv@phileleftheros.com