Του Φρίξου Δαλίτη, 28 Μαίου 2021
Πολύ δύσκολο πράγμα να μιλάς για πολιτική στις μέρες μας, ακόμα και εάν βρισκόμαστε δύο μέρες πριν από τις εκλογές. Ακόμα και εάν βρισκόμαστε σε μία χώρα στην οποία κατέρχεται τόσος μεγάλος αριθμός υποψηφίων, όπου σε αναλογία πληθυσμού αλλά και εκλογικού σώματος, αντιστοιχεί ένας υποψήφιος για λιγότερους από χίλιους ψηφοφόρους. Παρόλα αυτά όμως, οι αριθμοί αυτοί δεν αποτελούν στοιχεία μιας κοινωνίας με υψηλό βαθμό πολιτικού ενδιαφέροντος. Ή καλύτερα για να είμαστε πιο σωστοί, δεν αποτελούν δείχτη υψηλού βαθμού ενδιαφέροντος για ενεργή συμμετοχή στα κοινά μέσω της συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία.
Δύο μέρες πριν το άνοιγμα της κάλπης μπορούν να αποτελέσουν αρκετό χρονικό διάστημα προβληματισμού για τον καθένα μας. Συμμετοχή, ή αποχή; Και γιατί; Τι και ποιους θα ψηφίσω και με ποια κριτήρια; Η ψήφος είναι ασφαλώς μια πολύ προσωπική υπόθεση για τον καθένα, όπως και τα κριτήρια με τα οποία ο καθένας κάνει την επιλογή του. Και ασφαλώς σε μια Δημοκρατία το ατομικό δικαίωμα της ψήφου και της συμμετοχής σε μια εκλογική διαδικασία αποτελεί κατάκτηση του ανθρώπου. Δεν είναι ούτε υποχρέωση, ούτε εξαναγκασμός. Είναι δικαίωμα. Αυτό ακριβώς είναι που θα πρέπει να αντιληφθεί ο καθένας μας πρωτίστως όταν ενώπιον μας έχουμε μια εκλογική αναμέτρηση. Και η αποχή ασφαλώς είναι δικαίωμα. Αλλά η αποχή, σημαίνει και αποποίηση ευθύνης ή αποδοχής μίας κατάστασης την οποία ο καθένας μπορεί να επικαλείται ως αιτία αποχής.
Όχι, δεν είμαι από τους ανθρώπους που θα υποστηρίξω ότι η συμμετοχή στις κάλπες από μόνη της αποτελεί το μαγικό ραβδί για θαύματα. Διότι εάν τα κριτήρια της ψήφου μας, είναι τα ίδια με αυτά που αύριο θα μας οδηγήσουν στην αποχή, τότε απλά δεν μπορούμε να αναμένουμε οτιδήποτε άλλο πέραν από τη διαιώνιση μίας πραγματικότητας που οδηγεί σε διαρκώς νέα φαινόμενα πολιτικής παθογένειας για τα οποία κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει το βαθμό απειλής για τη Δημοκρατία. Η αποχή ήταν αρχή και η πρώτη αντίδραση απέναντι σε ένα πολιτικό σύστημα που θεωρούσαμε και θεωρούμε ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί απόλυτα στο έργο που έχει να επιτελέσει, εξυπηρετώντας πρωτίστως το σύνολο της κοινωνίας. Διότι πολιτική αυτό σημαίνει. Δράση υπέρ του συνόλου της κοινωνίας και όχι υπέρ του ατόμου ή μεμονωμένων ομάδων της κοινωνίας. Το επόμενο στάδιο της αντίδρασης μετά την αποχή, ήταν η εμφάνιση και η ενίσχυση ακραίων ομάδων και λαϊκιστών, οι οποίες υπό τον πολιτικό μανδύα καμουφλαρισμένες και χρησιμοποιώντας ως όχημα λόγο ριζοσπαστικό, κέρδισαν έστω και πρόσκαιρο έδαφος στο πολιτικό σύστημα. Το οποίο, ευτυχώς, στο τέλος της ημέρας, τους αποβάλλει από αντανακλαστική δημοκρατική αντίδραση, καθώς όλοι αυτοί αποκαλύπτονται όταν αποκτήσουν ισχύ και εξουσία. Το παράδειγμα της «Χρυσής Αυγής» στην Ελλάδα μπορεί να αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό διότι αφορούσε μία τρομοκρατική οργάνωση, όπως αποφάσισε η ελληνική Δικαιοσύνη, δεν είναι όμως το μόνο. Η Χρυσή Αυγή, ήθελε να παρουσιάζει πλούσια φιλανθρωπική δράση, πάντα με εθνικά κριτήρια, όπως καλή ώρα το ΕΛΑΜ, και αναδείχθηκε σε μια ισχυρή πολιτική δύναμη με ρυθμιστικό ρόλο -όπως καλή ώρα το ΕΛΑΜ ζητά σήμερα. Ακόμα και εάν αφαιρέσουμε όλα τα άλλα από την εξίσωση του τι είναι Χρυσή Αυγή και τι είναι ΕΛΑΜ, παραμένει το ερώτημα: Είναι η πολιτική φιλανθρωπική οργάνωση και μάλιστα ρατσιστικών κριτηρίων;
Αλλά όπως είπαμε, δεν είναι το μόνο παράδειγμα. Θυμάστε «Το Ποτάμι» του Σταύρου Θοδωράκη; Το πήρε και αυτό το ποτάμι της αποκάλυψης. Μαζί με αυτά βέβαια, έσβησε και το άλλοτε κραταιό ΠΑΣΟΚ, εγκλωβισμένο και αυτό στον λαβύρινθο των παθογενειών ενός χρεοκοπημένου και διεφθαρμένου συστήματος, με τους άλλοτε ψηφοφόρους του να βρίσκουν σε μεγάλο βαθμό πολιτική στέγη, κινούμενοι αριστερότερα προς το ΣΥΡΙΖΑ.
Η αλλαγή ενός πολιτικού συστήματος, δεν θα έλθει ούτε μέσα από την αποχή, ούτε μέσα από την εκδικητική ψήφο, ούτε μέσα από τη λογική του «γιατί οι άλλοι εν καλύτεροι;». Ας μην ξεχνάμε ότι μέχρι πριν το 2016 είχαμε υποψήφιο και κάποιοι τον ψήφιζαν- ο οποίος μιλούσε ανοικτά υπέρ της παιδεραστίας και είχε μάλιστα και καταγγελίες εις βάρος του. Τα παραδείγματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω από την Ελλάδα μπορούμε να τα εντοπίσουμε και στην Κύπρο και στο πολύ πρόσφατο παρελθόν. Πολιτικοί και κινήματα που ήρθαν ως σωτήρες και έσβησαν ως διάττοντες αστέρες, αποκαλυπτόμενοι στην αρένα της πολιτικής.
Η ψήφος είναι πολιτική επιλογή, για αυτό και απαιτεί πολιτικά κριτήρια. Διότι η αλλαγή ενός συστήματος, θα γίνει με πολιτικές επιλογές και μέσω της πίεσης που θα ασκηθεί στα ίδια τα κόμματα για τις επιλογές που θέτουν ενώπιον του λαού, αλλά και για τις διαδικασίες μέσα από τις οποίες γίνονται αυτές οι επιλογές. Όχι, δεν είναι όλοι το ίδιο. Και σε κάθε ένα ψηφοδέλτιο 56 υποψηφίων κάθε κόμματος και συνδυασμού, υπάρχουν αρκετές φωτεινές εξαιρέσεις. Ανεξαρτήτως κομματικής επιλογής του καθενός, ακόμα και η επιλογή των ατόμων που θα αποτελέσουν τη νέα Βουλή έχει ιδιαίτερη σημασία. Άτομα με πολιτικό λόγο και ηθική (και ναι υπάρχουν πολλά τέτοια άτομα σε όλους του χώρους), μπορούν να αποτελέσουν βήμα αλλαγής, πρώτα εντός του κομματικού συστήματος και εν συνεχεία και ευρύτερα της πολιτικής ζωής.