Του Θανάση Φωτίου, 18 Απριλίου 2021
Οκτώβρης του 2008, λίγες μέρες μετά που έλαβε χώρα ο Ραδιομαραθώνιος για στήριξη των παιδιών με ειδικές ικανότητες. Η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να στεγάσει στο οίκημα της Ένωσης Κυριών Λάρνακας παιδιά του Ειδικού Σχολείου Άγιος Σπυρίδωνας, έβγαλε τον δεσπότη έξω από τα ρούχα του.
Όχι κυριολεκτικά -όχι αυτή τη φορά, τουλάχιστον- μεταφορικά. Ποιος τον είδε και δεν τον φοβήθηκε. Έξαλλος είχε γίνει. Το οίκημα των Κυριών της Λάρνακας, για να μπείτε στο θέμα, είχε κτιστεί με δωρεές πολιτών σε γη που τους είχε παραχωρήσει δυο δεκαετίες προηγουμένως η Εκκλησία. Αργότερα η Ένωση το είχε εκχωρήσει στο Υπουργείο Παιδείας και το κτίριο χρησιμοποιείτο ως νηπιαγωγείο και βρεφοκομικός σταθμός. Επειδή, όμως, ο αριθμός των παιδιών δεν ήταν επαρκής, το νηπιαγωγείο αδυνατούσε να λειτουργήσει ως τέτοιο. Γι’ αυτό και το Υπουργείο προχώρησε στη στέγαση εκεί 22 παιδιών με ειδικές ικανότητες, ηλικίας από 5 έως 21 ετών, επειδή οι υφιστάμενοι χώροι του Ειδικού Σχολείου Άγιος Σπυρίδωνας δεν επαρκούσαν με αποτέλεσμα τα παιδιά να ήταν στριμωγμένα μέσα σε λυόμενες αίθουσες. Έλα, όμως, που λογάριαζε χωρίς τον ξενοδόχο, δηλαδή την Μητρόπολη. Η οποία όταν το αντιλήφθηκε, ένα μήνα μετά τη μεταφορά των παιδιών εκεί, αντέδρασε έντονα επειδή ήθελε πίσω τη γη της, προκειμένου να την αξιοποιήσει… καταλλήλως. Και ο τότε Μητροπολίτης Κιτίου Χρυσόστομος, όχι απλώς έστειλε τους ανθρώπους του να σπάσουν τα τζάμια του οικήματος, να μπουν μέσα και να αλλάξουν τις κλειδαριές με αποτέλεσμα τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί τους να μην μπορούν το επόμενο πρωί να μπουν μέσα, πήγε και ο ίδιος δυο φορές στο χώρο -πριν από το επεισόδιο με τις κλειδαριές- και ενώπιον των παιδιών και των εκπαιδευτικών, ωρυόταν σαν θαμώνας καφενείου. Σε βαθμό τέτοιο που χρειάστηκε να παρέμβει ο διευθυντής διπλανού σχολείου, καλώντας τον να περάσει στο γραφείο του μέχρι να ηρεμήσει, διότι το θέαμα που παρουσίαζε δεν ήταν πρέπον. Ήθελε, βλέπετε, να κάνει μπίζνες ο άνθρωπος, ανεγείροντας εκεί εμπορικό κέντρο και η απόφαση του υπουργείου, του χαλούσε τα σχέδια. Όσο γα τα παιδιά; Ασφαλώς και ήταν ευαισθητοποιημένος. Μάλιστα τόσο πολύ που όταν μια δημοσιογράφος προσπάθησε να του πάρει δήλωση για το θέμα, αυτός αρνήθηκε και την προέτρεψε: «Να πεις μόνο ότι ο μητροπολίτης Κιτίου νοιάζεται για τα ασκήσιμα»!
Το περιστατικό αυτό δεν είναι το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό για τον μητροπολίτη Χρυσόστομο, τέως Κιτίου – κι ας επέλεξα να κάνω εισαγωγή μ’ αυτό. Θυμάμαι, για παράδειγμα, τη θετική εντύπωση και τον θαυμασμό που μου είχε προκαλέσει η συμμετοχή του, Ιούλιο του 1989, στην πορεία των Γυναικών προς το σχολείο του Αγίου Κασιανού. Έφηβος τότε εγώ και η εικόνα ενός ιεράρχη να τραβολογιέται και να συλλαμβάνεται τελικά από τους Τούρκους στρατιώτες, με είχε συνεπάρει. Ωστόσο, στα μετέπειτα χρόνια, εκείνο που σφηνώθηκε στο μυαλό μου ήταν μια προειδοποίηση που του είχε απευθύνει ο σημερινός αρχιεπίσκοπος, όταν ακόμα ήταν Μητροπολίτης Πάφου· πολύ πριν γίνει αρχιεπίσκοπος «για πέντε χρόνια µόνο», τότε που όπως έλεγε δεν τον ενδιέφερε καν ο αρχιεπισκοπικός θρόνος επειδή τον αρκούσε (!) η πολλή δουλειά που είχε να κάνει στην πνευµατική του περιφέρεια. Ήταν τότε που ο πόλεμος που είχε εξαπολύσει ο Πάφου κατά του Αθανάσιου της Λεμεσού βρισκόταν στο φόρτε του και ο Χρυσόστομος της Πάφου με τον Χρυσόστομο της Λάρνακας είχαν μια δημόσια αντιδικία που κορυφώθηκε με μια σαφή και αυστηρή προειδοποίηση του πρώτου προς τον δεύτερο: «Όσοι κατοικούν σε γυάλινο σπίτι δεν πρέπει να πετροβολούν», του είπε. Δυστυχώς ο Κιτίου δεν έδωσε συνέχεια και έτσι εμείς δεν µάθαµε ποτέ τους λόγους που κατοικούσε σε γυάλινο σπίτι, ούτε από τι σόι γυαλί ήταν φτιαγμένο εκείνο το σπίτι, όπως δεν μάθαμε τι θα γινόταν στην περίπτωση που συνέχιζε να πετροβολά.
Την ίδια πάνω κάτω περίοδο, σε μια θυελλώδη συνεδρία της Ιεράς Συνόδου –εποχή που ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος παράπαιε και αδυνατούσε να ελέγξει τους δελφίνους που αδημονούσαν- αποκαλύφθηκε ότι ο Κιτίου χρησιμοποιούσε μια ειδική πένα που έκρυβε μηχανισμό ηχογράφησης και μ’ αυτήν κατέγραφε μυστικά τις συνομιλίες των υπόλοιπων συνοδικών. «Δεν μου περιποίει τιμή να μετέχω σε μια τέτοια Σύνοδο», είχε πει τότε ο Μητροπολίτης Πάφου Χρυσόστομος, ωστόσο ο αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος (ο οποίος σε μια συνεδρία του 1998 τους είχε πει: «μην επικαλείστε τους Ιερούς Κανόνες διότι αν εφαρμοστούν οι ευλογημένοι οι Ιεροί Κανόνες, ούτε εγώ δεν ξέρω ποιοι θα μείνουν εδώ μέσα») είχε σπεύσει να δώσει κάλυψη στον Κιτίου δηλώνοντας πως «Για αστεϊσμό κρατούσε την πένα–πομπό και κατέγραφε τους συνοδικούς». Ο ίδιος δε ο Κιτίου, μπροστά στην επιμονή των δημοσιογράφων να μάθουν περισσότερα για το θέμα που είχε ανακύψει, θυμήθηκε το αντικατοχικό του παρελθό: «Γιατί δεν κοιτάτε τη δουλειά σας και ασχολείστε με όσα εμείς κάμνουμε; Εδώ διεξάγουμε έναν αντικατοχικό αγώνα κι εσείς…».
Σε μια άλλη, ωστόσο, περίπτωση, παλιότερη από την προαναφερόμενη, ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος σχεδόν τον πέταξε έξω από την συνεδρία της Ιερά Σύνοδο. Ήταν αρχές του 1987, όταν στα χέρια του Χρυσόστομου Α έφτασε ένα φάκελος με στοιχεία, φωτογραφίες και μαρτυρίες, που έμπλεκαν τον ηγούμενο του Μαχαιρά Διονύσιο σε σεξουαλικής φύσεως παράπτωμα. Για όσους δεν θυμούνται, η αποπομπή του Διονύσιου και η χειροτονία νέου ηγουμένου, του Χαρίτωνα, ήταν μια από τις πιο σοβαρές κρίσεις που ταλάνισαν την Εκκλησία της Κύπρου. Παρόλο που η ιστορία με τον Διονύσιο ήταν κάπως περιπλεγμένη· μέχρι και ο Βενιαμίν και η ΚΥΠ είχαν ανακατευτεί, ο αρχιεπίσκοπος συγκάλεσε τη Σύνοδο για να αποφανθεί για το ηθικής φύσεως θέμα που προέκυψε. Ο Κιτίου που διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Διονύσιο, όταν θεώρησε ότι οι μάρτυρες υπέπιπταν σε αντιφάσεις, αντέδρασε, λογομάχησε με τον αρχιεπίσκοπο και αντηλλάγησαν βαρείς χαρακτηρισμοί. Όταν κάλεσε τον αρχιεπίσκοπο να τους ανακαλέσει αλλιώς θα αποχωρούσε από τη Σύνοδο, εκείνος με οργίλο ύφος του είπε: «Να φύγεις για να μην σε διώξουμε».
Η τελευταία φορά που απασχόλησε την επικαιρότητα ο πρώην Κιτίου – προτού παραιτηθεί πέρσι το καλοκαίρι από το θρόνο – ήταν με το πόρισμα της Ανακριτικής Επιτροπής της Ιεράς Συνόδου που κλήθηκε να διερευνήσει τις καταγγελίες της Έλενας Φραντζή για σεξουαλική κακοποίηση που δεχόταν από τον ιερέα θετό της πατέρα, από τα 4 μέχρι τα 10 της χρόνια· είχε καταδικαστεί και φυλακιστεί 18 μήνες στις κεντρικές φυλακές. Ωστόσο η Ανακριτική Επιτροπή της Ιεράς Συνόδου, της οποίας προήδρευε ο Κιτίου, «απεφάσισε ομοφώνως» ότι δεν έτρεχε τίποτε. Συγκεκριμένα, «η Επιτροπή, μελετήσασα τον φάκελον των ανακρίσεων και ακούσασα τον ανακριτήν, απεφάνθη ομοφώνως ότι δεν υφίστανται αποχρώσες ενδείξεις διά την άσκησιν διώξεως και παραπομπής του εν λόγω ιερέως ενώπιον τού Συνοδικού Δικαστηρίου διά την υπόθεσιν αυτού μετά της κας Ε.Φ.». Η Έλενα Φραντζή αυτοκτόνησε τον Μάρτη του 2018.
thanasis.fotiou@phileleftheros.com
Φιλελεύθερα, 18.4.2021.