Του Ανδρέα Πιμπίσιη, 16 Απριλίου 2021
Σίγουρα ο Μουσταφά Ακιντζί δεν είναι της ίδιας κάστας πολιτικός στα κατεχόμενα και είχε πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις από τους περισσότερους Τουρκοκύπριους πολιτικούς. Υπέρμαχος της επαναπροσέγγισης μεταξύ των δύο κοινοτήτων και της εξεύρεσης ειρηνικής λύσης του Κυπριακού προβλήματος. Γι’ αυτές του τις θέσεις και τα πιστεύω ως ηγέτης κόμματος στα κατεχόμενα δεν είχε και πολλά να επιδείξει.
Οι συγκυρίες όμως τον οδήγησαν στην ηγεσία του κατοχικού καθεστώτος και «πρόεδρο» όλων όσων κατοικούν στα κατεχόμενα, όχι μόνο των Τουρκοκυπρίων. Γεγονός που έκανε πολλούς ένθεν και ένθεν του συρματοπλέγματος να πιστέψουν ότι θα δημιουργηθεί μια νέα κατάσταση πραγμάτων και με την παρουσία ενός πολιτικού υπέρμαχου της λύσης και της επαναπροσέγγισης, η Κύπρος μπορούσε να ελπίζει σε καλύτερες ημέρες. Υπήρχαν και κάποιοι με κρυφές ελπίδες ότι ο Ακιντζί θα τα κατάφερνε να συνομιλεί με τον ηγέτη των Ελληνοκυπρίων χωρίς να υπόκειται ή να λογοδοτεί στην Τουρκία.
Όλα αυτά μέχρι που κάθισε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ή καλύτερα μέχρι τη στιγμή που έπρεπε να πάει ο ίδιος αποφάσεις ως πραγματικός ηγέτης των Τουρκοκυπρίων και όχι ως μαριονέττα της Άγκυρας. Με εξαίρεση την κίνηση που έγινε με την κατάθεση χαρτών από τους δύο ηγέτες, ο Μουσταφά Ακιντζί δεν είχε και δεν έχει να επιδείξει κάτι άλλο ουσιαστικό στη διαπραγμάτευση του Κυπριακού. Οι συνομιλίες και επί Ακιντζί όπως και επί των προκατόχων του σημείωναν πρόοδο ενόσω ο Ελληνοκύπριος συνομιλητής τους προέβαινε σε χειρονομίες καλής θελήσεως (ή υποχωρήσεις όπως τον κατηγορούσαν στην ελληνοκυπριακή πλευρά). Καμιά ουσιαστική πρόοδος δεν σημειώθηκε στο Κυπριακό λόγω χειρονομιών ή υποχωρήσεων της τουρκοκυπριακής πλευράς. Όλες οι λεγόμενες θετικές εξελίξεις και συμφωνίες προήλθαν από ελληνοκυπριακής πλευράς.
Πότε σημειωνόταν αδιέξοδο ή σταματούσαν οι συνομιλίες στο Κυπριακό; Όταν η ελληνοκυπριακή πλευρά αποφάσιζε πως δεν ήταν διατεθειμένη να ικανοποιήσει άλλο τις απαιτήσεις που παρουσίαζε ο Τουρκοκύπριος συνομιλητής. Από την ώρα που υπήρχε «χειρονομία καλής θελήσεως» από Ελληνοκυπριακής πλευράς, οι συνομιλίες επέστρεφαν στις ράγες και όλα προχωρούσαν. Η κινητικότητα στο Κυπριακό που καταγράφηκε από το 2008 μέχρι και το 2017 ήταν ακριβώς αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής: Η διαλλακτικότητα που επιδείχθηκε από ελληνοκυπριακής πλευράς. Όταν λοιπόν το 2017 η ελληνοκυπριακή πλευρά αρνήθηκε να ικανοποιήσει περαιτέρω τουρκικά αιτήματα ή καλύτερα να υιοθετήσει τη λύση που πρότεινε η Άγκυρα (απευθείας μέσω Τσαβούσογλου), τότε το Κυπριακό οδηγήθηκε σε αδιέξοδο.
Έκτοτε ο Μουσταφά Ακιντζί υιοθέτησε ένα συγκεκριμένο αφήγημα, που βρίσκει ανταπόκριση σε ένα κομμάτι της ελληνοκυπριακής κοινότητας, ότι τάχατες στο Κραν Μοντάνα το Κυπριακό έφτασε πολύ κοντά στη λύση και δεν λύθηκε εξ υπαιτιότητας της ελληνοκυπριακής πλευράς. Ο Ακιντζί δεν μας είπε όμως ποτέ τι ουσιαστικό έπραξε ο ίδιος στο Κραν Μοντάνα. Η επίρριψη ευθυνών προς τον Ελληνοκύπριο ηγέτη αποδείχθηκε πιο παραγωγική, αφού κατάφερε να πείσει την ελληνοκυπριακή αριστερά πως ο Αναστασιάδης οφείλεται για το αδιέξοδο και οδηγεί την Κύπρο στη διχοτόμηση. Και έκτοτε ο Ακιντζί και η ελληνοκυπριακή αριστερά έχουν κολλήσει στο ίδιο αφήγημα.
Εκτός από την κίνηση με τους χάρτες, ο Μουσταφά Ακιντζί δεν έχει να επιδείξει καμιά απολύτως ουσιαστική κίνηση στο Κυπριακό. Απλώς επαναλάμβανε ότι ο ίδιος είναι υπέρ της λύσης ομοσπονδίας και ότι θέλει να λυθεί το Κυπριακό και ότι με τον ίδιο ηγέτη στην τουρκοκυπριακή κοινότητα μπορεί να υπάρξει συμφωνία. Αυτό ήταν το μόνο που έπραττε. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν υπάρχει κάτι στο οποίο να αποτελεί σημείο αναφοράς για όσους ασχολούνται με το Κυπριακό.
Εκ του αποτελέσματος κρίνεται και ο Μουσταφά Ακιντζί όπως και όλοι οι ηγέτες στις δύο κοινότητες. Και το αποτέλεσμα της δικής του παρουσίας στην τουρκοκυπριακή κοινότητα δεν φαίνεται να είναι διαφορετικό από εκείνο των προκατόχων του. Γιατί στην πραγματικότητα ουδέποτε κινήθηκε έξω από το πλαίσιο που καθοριζόταν από την Άγκυρα και αυτό το βίωσαν όλοι κατά την τελευταία ουσιαστική διαπραγμάτευση στο Κραν Μοντάνα. Δεν λειτούργησε ποτέ ως πραγματικός ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, όπως ο ίδιος και μια μερίδα στην ελληνοκυπριακή πλευρά θέλουν να το εμφανίζουν. Δεν τόλμησε ποτέ να κάνει εκείνο το βήμα που θα έδειχνε ότι ήταν ένας ηγέτης που ήθελε την κοινότητά του να λειτουργεί εκτός του ελέγχου της Τουρκίας. Σε κάποιους συνομιλητές του μπορεί να έλεγε ότι ήθελε λύση ώστε να φύγει η Τουρκία, όταν καθόταν να διαπραγματευτεί το μόνο που έκανε ήταν να εξυπηρετεί τα καλώς νοούμενα συμφέροντα της Τουρκίας.
Ακόμα και σήμερα το ίδιο πράττει. Συνεχίζει να αθωώνει την Τουρκία και να κατηγορεί μόνο τον Ελληνοκύπριο ηγέτη. Ακόμα και για τη δική του εκλογική αποτυχία τον Οκτώβρη πάλι στον Αναστασιάδη τα φόρτωσε. Όχι στην Τουρκία. Γιατί απλούστατα έτσι τον βολεύει, μιας και έχει ένα πολύ καλό ελληνοκυπριακό ακροατήριο που τον χειροκροτεί.
bimbishis@phileleftheros.com