Το Φόρεϊν Όφις έδειξε για μια ακόμη φορά το απροκάλυπτο αντικυπριακό του πρόσωπο. Της υπονόμευσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της συγκάλυψης του τουρκικού επεκτατισμού. Για μια δήλωση του Προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας, για τη νέα επιδρομική επεκτατική κίνηση στην Αμμόχωστο, επιχείρησε διά των προσχεδίων, που κατέθεσε, να μην καταγραφούν ούτε τα αυτονόητα. Λίγο έλειψε να αφήσουν να εννοηθεί πως ήταν εξωγήινοι, που άνοιξαν την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου. Τα ίχνη του Φόρεϊν Όφις, που τα βρίσκαμε μπροστά μας όσο η Βρετανία ήταν στην Ε.Ε., τα εντοπίζουμε παντού και διαχρονικά στο Κυπριακό.
Αντίδραση, ωστόσο, δεν υπάρχει από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Εργαλεία για την αντιμετώπιση της βρετανικής στάσης υπάρχουν. Χρειάζεται όμως πολιτική αποφασιστικότητα για να χρησιμοποιηθούν. Πληροφορίες αναφέρουν, πάντως, ότι υπάρχουν σκέψεις στη Λευκωσία για ενεργοποίηση δύο επιτροπών, που είχαν συσταθεί το 2007 για τις Βάσεις. Το ζητούμενο βέβαια είναι να μην μείνουν στις σκέψεις και να μην… κωλώσουν μπροστά στις εκ των έσω αντιδράσεις. Κι αυτό, γιατί σε αυτή τη χώρα, ως γνωστό, ευδοκιμούν οι αγγλολάγνοι και αγγλοφοβικοί.
Υπενθυμίζεται πως οι δύο αυτές επιτροπές είχαν συσταθεί -επί διακυβέρνησης Παπαδόπουλου- ως αντίδραση σε μια πολύ αρνητική για την Κυπριακή Δημοκρατία κοινή τουρκο-βρετανική διακήρυξη. Οι αποφάσεις της Κυπριακής Κυβέρνησης αφορούσαν ειδικά τις Βρετανικές Βάσεις και διευκολύνσεις της Βρετανίας στο έδαφος της Δημοκρατίας.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να ανοίξουμε δεύτερο μέτωπο. Αυτό το αφήγημα καταρρίπτεται καθώς το δεύτερο μέτωπο είναι ανοικτό ήδη με επιλογή του Λονδίνου.
Τι μπορεί να γίνει;
Υπάρχουν δύο παράμετροι σε σχέση με το θέμα των Βάσεων.
Το πρώτο και ουσιαστικό είναι πως το ζήτημα έχει πολιτική και νομική διάσταση και αφορά στην εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου. Οι βάσεις δεν είναι μπορούν να θεωρούνται κυρίαρχες (τούτο επιβεβαιώνεται και από γνωμοδοτήσεις) και η παρουσία τους είναι νομικά και πολιτικά ξεπερασμένη και απαράδεχτη. Σύμφωνα με τον πρέσβη Τάσο Τζιωνή (περιοδικό «Τετράδια», 2017), «οι Βρετανικές Βάσεις και τα δικαιώματα των Βρετανών στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελούν πρωτίστως αποικιακά κατάλοιπα· είναι κατά βάση οδυνηρή υπόμνηση μιας ανολοκλήρωτης απο-αποικιοποίησης, εκ μέρους των Βρετανών, και μιας ημιτελούς άσκησης του δικαιώματος αυτοδιάθεσης, εκ μέρους του Κυπριακού λαού». Το θέμα της απο-αποικιοποίησης είναι μείζον και προφανώς αφορά τις στρατηγικές μας επιδιώξεις, ενώ θα έπρεπε να ενδιαφέρει και την Ε.Ε.
Στη μεγάλη εικόνα προφανώς και θα πρέπει να εντάξουμε και την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για τον Μαυρίκιο. Από τη στιγμή, κατά την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία παρέστη στη διαδικασία ως ενδιαφερόμενο μέρος, δεν μπορεί παρά να την αξιοποιήσει. Διαφορετικά συναινούμε στη διαιώνιση ενός ιδιότυπου αποικιακού καθεστώτος στη χώρα μας, που πλήττει δραματικά την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητά της.
Το δεύτερο ζήτημα, είναι πώς αξιοποιείται το εργαλείο αυτό για να πιεστεί το Λονδίνο και να διαφοροποιήσει τη στάση του έναντι της Κύπρου σε ό,τι αφορά το Κυπριακό. Αυτό αφορά τη διαχείριση που γίνεται τώρα και την αντιμετώπιση των εξελίξεων. Με την εργαλειοποίηση των Βάσεων μπορεί να γίνουν πολλά. Είναι ένα ζήτημα που δεν θέλει ποσώς να ανοίξει το Λονδίνο καθώς η παρουσία της Βρετανίας στο νησί είναι ύψιστης στρατηγικής σημασίας για τα συμφέροντά της. Το Λονδίνο φαίνεται να μην αντιλαμβάνεται -ή δεν θέλει- πως, για παράδειγμα, χωρίς να διασφαλιστεί η συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, το καθεστώς των βάσεων θα είναι στον αέρα. Τούτο σημειώνεται καθώς οι διάφορες φόρμουλες που παρουσιάζουν κατά καιρούς οι ‘Άγγλοι, ροκανίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία, τροφοδοτώντας μια προοπτική κυριαρχίας στο παράνομο καθεστώς.
Και για λόγους ουσίας (απο-αποικιοποίηση) και για λόγους τακτικής θα πρέπει να ανοίξει θέμα Βάσεων. Δεν είναι δεύτερο μέτωπο, είναι θέμα που αφορά την εθνική ανεξαρτησία και την πλήρη απαλλαγή από τα αποικιακά κατάλοιπα. Δεν είναι δεύτερο μέτωπο. Είναι απάντηση στις τρικλοποδιές που βάζει συνεχώς στη χώρα μας η (κάποτε) Μεγάλη Βρετανία. Δεν μπορεί, λοιπόν, οι Άγγλοι να βρίσκονται απέναντι μας στο Κυπριακό, αλλά να μην επηρεάζονται τα συμφέροντά τους στην Κύπρο. Σημειώνεται πως η Αγγλία είναι λεγόμενη εγγυήτρια δύναμη, αλλά ποτέ δεν ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της. Αυτό το οποίο την ενδιέφερε ήταν, διά του «διαίρει και βασίλευε», να διασφαλίζει τη δική της παρουσία. Αυτό θα πρέπει να τελειώσει.
ΣΗΜ: Το θέμα των Βρετανών υπηκόων, που ζουν στα κατεχόμενα, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να το αντιμετωπίσει με βάση το Δίκαιο της Ε.Ε. Καμία παρέκκλιση δεν δικαιολογείται, ιδιαίτερα όσο παραμένει η συγκεκριμένη συμπεριφορά του Φόρεϊν Όφις.
costas.venizelos@phileleftheros.com