Του Κώστα Βενιζέλου, 23 Μαρτίου 2021
Φταίει η παρατεταμένη πανδημία, μπορεί και η προεκλογική περίοδος, που διανύουμε. Φταίει και η ανεκτικότητα των πολιτών έναντι φαινομένων, που θα έπρεπε να τους ξεσηκώνουν. Φταίει το γεγονός ότι εδραιώνονται συμπεριφορές και νοοτροπίες, που καθίστανται με τον καιρό «κοινωνικά» και «πολιτικά» δεδομένα.
Συζητείται εδώ και καιρό το θέμα με τα «κόκκινα δάνεια» και τα «Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα». Εκθέσεις και έρευνες διενεργούνται, αλλά τα ονόματα «κρύβονται» πίσω από τους κανόνες των προσωπικών δεδομένων. Ένα πρόσωπο που αυτο-εκτίθεται στη δημόσια σφαίρα, αναζητώντας πολιτική ή άλλη ανέλιξη, δεν μπορεί να οχυρώνεται πίσω από τα προσωπικά δεδομένα. Ένα πρόσωπο, που αποδέχεται, για παράδειγμα, να παρουσιάζεται η οικογένεια του στα ΜΜΕ, για να κερδίσει «πόντους» στη διαδρομή για την εκπλήρωση προσωπικών στόχων, θα πρέπει να είναι «διάφανο» ενώπιον της κοινωνίας και για τις οικονομικές του δράσεις. Για να κριθεί κατά πόσο αξιοποίησε τη θέση του για να έχει προσωπικά οφέλη. Από τη στιγμή που επιδιώκει την προβολή, την ανέλιξη σε δημόσια αξιώματα, έχει ανοίξει ταυτόχρονα διάπλατα τις πόρτες της προσωπικής του ζωής. Για να διαφανεί κατά πόσο τα όσα δηλώνει δημόσια συνάδουν με τη στάση ζωής του. Γι’ αυτό και οι επιλογές, που βρίσκονται ενώπιον του κοινοβουλίου δεν είναι πολλές, αλλά η εξής μια: Δώστε τα ονόματα στη δημοσιότητα και όλα τα δεδομένα.
Όλοι είναι υπέρ της δημοσιότητας, μέχρι το σημείο που τους «αγγίζει». Και τότε, αλλάζουν τα δεδομένα και αρχίζουν οι επικλήσεις των διαφόρων νομοθετημάτων. Και τότε η διαφάνεια πάει περίπατο.
Υπάρχει, όπως αναφέρεται, κίνδυνος διά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να αρχίσει ο κανιβαλισμός. Ασφαλώς και αναμένεται να γίνει. Αυτό, ούτως ή άλλως, γίνεται καθώς είναι προφανές πως στο πεδίο αυτό κάποιοι αναζητούν τρόπους να αποδείξουν το πραγματικό του προσωπείο. Την ακραία συμπεριφορά τους.
Και η διαφθορά; Αποδεικνύεται ο ισχυρότερος και πιο θανάσιμος για την κοινωνία ιός, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, καθώς κάποιοι που κατά καιρούς έχουν το πάνω χέρι, το έχουν ως το οξυγόνο τους. Είναι ξεκάθαρο πως όσες Ερευνητικές Επιτροπές και να οριστούν και τα όποια πορίσματα και να εκδοθούν, στον ίδιο παρανομαστή βρίσκεται η χώρα. Για κάποιους τα πορίσματα είναι όπως το κοστούμι. Το φοράνε μόνο όταν τους κάνει.
Και οι θεσμοί; Οι πλείστοι χρησιμοποιούνται όπως το γιο-γιο. Όπως βολεύει την εκάστοτε εξουσία και όταν τίθενται εμπόδια, αρχίζει η ισοπέδωση τους. Θέλουν θεσμούς υποχείριους. Κάποιοι θεωρούν πως όποιον διορίζουν τους χρωστά. Ακόμη περισσότερο εάν ο διορισμός θεωρείται ως εξόφληση προεκλογικού τιμολογίου.
Μέσα σε όλα αυτά προέκυψε και ο κορωνοϊός, ο οποίος ανέδειξε τις αδυναμίες του συστήματος και επιβεβαίωσε πως στο τέλος τα πάντα περνούν μέσα από το μικροσκόπιο των διαφόρων συμφερόντων, πολιτικών και οικονομικών. Κλειστά τα σχολεία, ανοικτά όλα τα άλλα. Μια θεώρηση, που έχει να κάνει και με τις προτεραιότητες που τίθενται από το κράτος και την ελίτ της χώρας. Εκεί που κινείται το χρήμα και οι αποφάσεις. Εκεί που διακινείται η γνώση, μπαίνει «πάγος».
Βιώνουμε ένα τοξικό κλίμα και δεν είναι τούτο τωρινό. Διαχρονικά η κοινωνία είναι βαθιά διχασμένη. Και είναι σαφές πως μόλις εγερθεί ένα θέμα στη δημόσια σφαίρα, τότε προκύπτει αμέσως ένας κάθετος διαχωρισμός και συνήθως συσπειρώνονται οι ίδιες «ομάδες».
Σε ένα σχεδόν μήνα, θα πραγματοποιηθεί η άτυπη Πενταμερής Διάσκεψη στη Γενεύη. Ήδη, διαμορφώνεται ένα κλίμα ιδιαίτερα διχαστικό στο εσωτερικό. Ξυπνούν στιγμές του 2004. Με τάσεις αυτοεπιβεβαίωσης και ρεβανσισμού. Με τέτοιες προσεγγίσεις καταστρέφονται οι όποιες προοπτικές, αλλά αυτό φαίνεται να είναι μικρή λεπτομέρεια για τους ρεβανσιστές.
Η χώρα δεν χρειάζεται κοινωνιολογικές αναλύσεις. Επανεκκίνηση χρειάζεται για να απαλλαγεί από τις παθογένειες και τις στρεβλώσεις. Είναι σαφές πως εάν το ζητούμενο για μια χώρα είναι οι επόμενες εκλογές, η συντήρηση των κομματικών μαγαζιών, η διασφάλιση των προσωπικών συμφερόντων, τότε μέλλον δεν υπάρχει. Το μέλλον συνδέεται με την «αλλαγή παραδείγματος». Ποιος, όμως, θα το κάνει τούτο;