Γράφαμε την περασμένη Κυριακή για τους ενεργούς πολίτες και τους φραγμούς που αντιμετωπίζουν τόσο σε καιρούς ειρήνης όσο και σε καιρούς πανδημίας. Στην υπόμνηση πως οι συνεδρίες των δημοτικών συμβουλίων είναι ανοιχτές στους δημότες, μερικοί φάνηκε να απόρησαν – άλλοι γιατί δεν συμπαθούν ιδιαίτερα την υποχρέωση να διασφαλίσουν αυτό το δικαίωμα των πολιτών κι άλλοι γιατί δηλώνουν άγνοια – δεν ξέραμε ότι πράγματι είχαμε αυτό το δικαίωμα! Η τεκμηρίωση είναι απλή: Στον περί Δήμων Νόμο του 1985 (Ν.111/1985 – άρθρο 43 – Δεύτερος πίνακας) αναφέρεται πως οι συνεδριάσεις των δημοτικών συμβουλίων είναι δημόσιες εκτός αν θεωρηθεί αναγκαίο (αυτά) να συνέλθουν σε μυστική συνεδρίαση, ύστερα από σχετική κατά πλειοψηφία απόφαση. Είχαμε ακόμα υποστηρίξει πως ούτε μια έκρυθμη κατάσταση, σαν αυτή της παρούσας πανδημίας, μπορεί να αποστερήσει το δικαίωμα των δημοτών να παρακολουθούν τις διαδικασίες και να πληροφορούνται άμεσα πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις που αφορούν τους ίδιους και την πόλη τους. Πάλι κάποιοι απόρησαν, διερωτώμενοι αν τελικά αυτό είναι απαραίτητο ή αν αποτελεί «πολυτέλεια» μέσα σ΄αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες. Μερικοί μπορεί και να θεωρούν πως σε τέτοιες συγκυρίες μπορείς να προωθήσεις περίεργες διευθετήσεις και αποφάσεις. Η απάντηση είναι απλή: Από την ώρα που έχει εισαχθεί η διαδικτυακή λειτουργία, η τεχνολογία βοηθά στην επικοινωνία, ακόμα και τη μονόδρομη, αφού μπορούν να τηρούνται τα πρωτόκολλα και οι κοινωνικές αποστάσεις καλύπτοντας με αμεσότητα την αναγκαστική απόσταση μέχρι και το σπίτι του καθενός ενδιαφερόμενου.
Ακόμα κι αν υλοποιηθεί το πιο πάνω, είναι κατανοητό πως η παρακολούθηση της τελευταίας φάσης μιας συνολικής διαδικασίας ουδόλως επαρκεί. Έχουν ακούσει, άραγε, οι τοπικοί άρχοντες τις απόψεις των δημοτών; Είχαν οι δημότες έγκαιρα και έγκυρα την πλήρη πληροφόρηση για προτεινόμενο σχεδιασμό στη γειτονιά τους, την περιοχή τους, την πόλη τους; Τι γνωρίζουν για Τοπικά Σχέδια και Σχέδια Περιοχής; Kι όσοι τελικά γνωρίζουν, είχαν την ώρα που έπρεπε την πληροφόρηση ώστε να εκφράσουν έγκαιρα τις απόψεις τους ή μήπως έπρεπε να τρέξουν εκ των υστέρων να υποβάλουν ενστάσεις; Πάντως στην περίπτωση του Σχεδίου Περιοχής του κέντρου της Λευκωσίας δεκτές έγιναν ενστάσεις μόνο εκείνων που διεκδίκησαν ακόμα περισσότερα πολεοδομικά δικαιώματα – ταβάνι μας ο ουρανός! Κι αν, αραιά και πού, σταλεί ερωτηματολόγιο στους περίοικους μιας προτεινόμενης «ανάπτυξης», πόσο έγκυρος είναι ο προβαλλόμενος ισχυρισμός πως όσοι δεν απαντήσουν μπορεί να θεωρηθεί πως υποστηρίζουν το συγκεκριμένο έργο; Καλά, αν εφαρμόσουμε αυτή τη «λογική» στις προεδρικές ή τις βουλευτικές εκλογές ή και τις ευρωεκλογές, πώς θα ερμηνεύσουμε την αποχή (μέχρι και 45%) που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια; Είναι πάντως αντιφατικό οι δημοτικοί άρχοντες να κρίνουν, εκ του ασφαλούς και χωρίς παραδοχή των δικών τους ευθυνών, την αδιαφορία πολλών δημοτών και την ίδια ώρα να ενοχλούνται με εκείνους τους «εκκεντρικούς και ιδιότροπους» που έχουν άποψη, επιχειρηματολογούν και διεκδικούν. Άλλωστε οι δημότες δεν είναι αντίπαλοι για μια τοπική αυτοδιοίκηση που δικαιώνει το όνομά της!
Μπορεί να φανεί άσχετη αλλά μοιάζει ενδιαφέρουσα η είδηση, έστω για εγκυκλοπαιδικούς λόγους και μακάρι να είναι αχρείαστη! Ο Κώδικας Δεοντολογίας που ετοιμάστηκε από υποεπιτροπή συζητήθηκε στις 9 του μήνα στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής αναφέρεται σε πιθανές ανάρμοστες συμπεριφορές βουλευτών. Στο κείμενο αυτό επισημαίνεται, ανάμεσα σε άλλα, πως ο βουλευτής δεν πρέπει να υποβάλλει προς δημόσιους λειτουργούς αίτημα για διευθέτηση ή ικανοποίηση καθαρά προσωπικών του ζητημάτων ή ζητημάτων που αφορούν σε συνδεδεμένο πρόσωπο, επικαλούμενος ή προβάλλοντας τη βουλευτική του ιδιότητα προκειμένου να ασκήσει επιρροή για τη διευθέτηση θέματος ή για την επίσπευση οποιωνδήποτε διαδικασιών προς εξυπηρέτηση προσωπικού ή ιδιωτικού συμφέροντος. Σε άλλο εξηγείται πως συνδεδεμένα με τον βουλευτή πρόσωπα είναι η άμεσή του οικογένεια, οι στενοί συνεργάτες και νομικά πρόσωπα με τα οποία έχει ιδιάζουσα σχέση ή δεσμό. Καλά, συμβαίνουν τέτοια πράγματα στην Κύπρο; Μα δεν έχουν άλλη δουλειά εκεί στο Κοινοβούλιο; Kαι πώς θα εφαρμοστεί ο νέος κώδικας όταν κάποια ώρα θα ψηφιστεί στην Ολομέλεια; Άραγε, θα εφαρμόζεται όσο ο αντίστοιχος για υπουργούς; Πώς αποδεικνύονται οι ποικίλες παρεμβάσεις; Πόσοι υπουργοί καταγγέλθηκαν από εκείνους που υφίστανται την πίεση της δικής τους εξουσίας; Άλλη μια τρύπα στο νερό! Και γιατί γίνεται αναφορά στην άσκηση πίεσης μόνο σε δημόσιους λειτουργούς; Tι να πουνε άλλοι εργαζόμενοι σε σημαντικές θέσεις; Kαι οι εκλεγμένοι της τοπικής αυτοδιοίκησης; Πόσοι έχουν καταγγείλει εκείνους που τους παρενοχλούν στην επιτέλεση των καθηκόντων τους; Και χωρίς τον κώδικα, πάλι αθέμιτη είναι τούτη η κάθε τέτοια παρέμβαση. Θα βοηθήσει ο Κώδικας ή θα μας μείνει κι αυτός στο (ηλεκτρονικό) ράφι; Πάντως για άλλους αξιωματούχους, πολιτειακούς, κομματικούς, υπηρεσιακούς, εκκλησιαστικούς, δεν υπάρχει κώδικας – αυτοί μπορούν να συνεχίσουν ανενόχλητοι…
Oποιαδήποτε ομοιότητα με αφηγήσεις για τη δική μας πραγματικότητα είναι εντελώς τυχαία! Άλλωστε σ΄αυτό το «this is Cyprus» κράτος μας πολλά γίνονται με θρασύτατη διαφάνεια κι απλώς τα έχουμε συνηθίσει… Αλήθεια, αντέχουμε ακόμα;
