Πώς μας προέκυψε ξαφνικά τέτοιο κύμα διεκδίκησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων; Πρέπει να χαρούμε που ενδιαφέρονται τόσο πολλοί για τις ατομικές ελευθερίες; Πού κρύβονταν όλοι αυτοί που, τόσο παθιασμένα έως και βίαια, ζητούν να ορίζουν το σώμα τους, μόνο και μόνο για να μην εμβολιαστούν; «My body, my choice» λένε: Υιοθετούν αλά καρτ για τον εαυτό τους το γνωστό σύνθημα των γυναικών για το δικαίωμα στην άμβλωση, το οποίο βεβαίως τους αρνούνται. Απαιτούν δικαιώματα για τους ίδιους αλλά όχι για τους άλλους – μετανάστες, γυναίκες, ΛΟΑΤΚΙ άτομα, αλλόθρησκους, ανθρώπους άλλου χρώματος και φυλής. Το δικαίωμα στην ελεύθερη άποψη προορίζεται μόνο για δική τους χρήση ή όταν, όλως τυχαίως, η γνώμη κάποιου άλλου συμπίπτει με τη δική τους.
Πολύ φοβάμαι πως αυτού του είδους η αντίληψη περί δικαιωμάτων άνευ υποχρεώσεων είναι ιδιαιτέρως ατομική και ιδιοτελής. Στην πραγματικότητα, οι αυτόκλητοι δικαιωματιστές διεκδικούν το δικαίωμα στην αυθαιρεσία και την περιφρόνηση του κοινού καλού – της δημόσιας υγείας εν προκειμένω, η οποία δεν είναι ανεξάρτητη από τον σεβασμό των άλλων και των δικαιωμάτων τους – αντιθέτως, η συμπεριφορά τους είναι εχθρική και απειλητική έως βίαιη, σχεδόν πάντα αγενής και υβριστική. Απεχθάνονται τον διάλογο με στοιχεία και επιχειρήματα. Θα ήταν αδιάφορο, αλλά χρησιμοποιούν ψεύδη, την ώρα μάλιστα που εγκαλούν τους άλλους γι’ αυτά. Είναι αδύνατον να συζητήσεις λογικά με κάποιον που απορρίπτει συλλήβδην ως κατασκευασμένα τα επιστημονικά δεδομένα, χωρίς καν να τεκμηριώνει τους ισχυρισμούς του.
Ποιοι είναι, εντέλει, αυτοί οι όψιμοι, ιδιοτελείς και αλλοπρόσαλλοι δικαιωματιστές; Μέσα σ’ αυτό το γενικό πλαίσιο δεν είναι όλοι ίδιοι, έχουν όμως κάποια ιδιαίτερα, κοινά χαρακτηριστικά. Εξωτερικεύουν την τυπική συμπεριφορά ενός ιδιόμορφου σολιψιστή, ο οποίος υποδύεται ανεπιτυχώς τον προοδευτικό, φιλελεύθερο δημοκράτη. Βρίσκει κανείς ακροδεξιούς αλλά και αναρχικούς (οι δεύτεροι εκφράζονται κυρίως με άρθρα και παρεμβάσεις προπαγάνδας), θρησκευτικές και παραθρησκευτικές ομάδες, μυστήριους «θεραπευτές», ακόμα και εναλλακτικούς φυσιολάτρες που απεχθάνονται φάρμακα και κλασική ιατρική, ή απλώς φοβισμένους και καχύποπτους. Όλοι τους στην ίδια ετερόκλητη «σούπα» βράζουν, έτοιμοι να ξεσηκωθούν για τους λάθος λόγους, από τον Τραμπ ώς τον Μόρφου και από ελπιδοφόρους ή απέλπιδες γιατρούς ώς τα αναρχικά «Κόκκινα μαντήλια», κραυγάζοντας για τα δικαιώματα (τους) και τον φασισμό (των άλλων).
Με δυο λόγια, το «κίνημα» των δικαιωματιστών είναι ιδιαιτέρως ετερόκλητο. Θα αντιτείνει κανείς ότι το ίδιο είναι, ώς έναν βαθμό, και το αντίστοιχο των υπερμάχων του εμβολιασμού – όχι βεβαίως ο τεκμηριωμένος επιστημονικός λόγος (ο οποίος, παρεμπιπτόντως, αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ακόμα πολλά που δεν είναι πλήρως γνωστά). Όσοι προκρίνουν τον εμβολιασμό –πλην λίγων θλιβερών εξαιρέσεων– δεν είναι αντικοινωνικά στοιχεία όπως οι περισσότεροι αντιεμβολιαστές. Αντιθέτως, θεωρούν χρέος τους, για τη δική τους προστασία και των άλλων, να συμμορφώνονται στις στοιχειώδεις κοινωνικές υποχρεώσεις τους, αυτές ακριβώς που αρνούνται οι ψευδο-δικαιωματιστές. Δυσφορούν και αγανακτούν με τις παράλογες αποφάσεις ή τη διαχρονική ανεπάρκεια των κυβερνώντων, αλλά δεν καταφεύγουν σε απειλές και βίαιες ενέργειες.
Θα μπορούσαμε άραγε να συμπεράνουμε ότι εξαιτίας των περιορισμών –απαραίτητων, παράλογων ή και υπερβολικών– ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων προσχώρησαν, έστω και ανορθόδοξα, στους υπερασπιστές των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών; Κατηγορηματικά όχι. Οι παράλογες αιτιάσεις τους δεν νομιμοποιούνται ιδεολογικά. Για παράδειγμα, εκτός από το δικαίωμα να μην εμβολιαστεί κάποιος (με τις ανάλογες συνέπειες για τον ίδιο αλλά και τους άλλους), υπάρχουν γονείς που δεν στέλνουν το παιδί τους στο σχολείο, αρνούμενοι να του κάνουν τεστ για τον ιό επειδή θα παραβιαστούν τα προσωπικά του δεδομένα – δηλαδή η… πολύτιμη μύξα του. Ε, ας την πάρουν και ας τη φυλάξουν στο χρηματοκιβώτιό τους – ας μπουν κι αυτοί μέσα, αφού πετάξουν πρώτα το κλειδί μακριά.
chrarv@phileleftheros.com