Με μισές κουβέντες χαΐρι δεν γίνεται

Μπορεί αυτά που είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, στην 8η Σύνοδο Κορυφής EUMED9 για οριοθέτηση ΑΟΖ με την Τουρκία να παραπέμπει στη γνωστή λαϊκή ρήση «Σένα τα λέγω πεθερά για να τ’ ακούει η νύφη».  Τα είπε στην Αθήνα για να τα ακούσει το αθηναϊκό κράτος, το οποίο αρνείται να καθορίσει ΑΟΖ με την Κυπριακή Δημοκρατία. Με τις λαϊκές ρήσεις όμως δεν ασκείται πολιτική, ούτε με έμμεσες αναφορές. Εάν το πιάσει το… καρφί ο Μητσοτάκης (που δεν θέλει) το έπιασε, διαφορετικά θα βράζουμε στο ζουμί μας;

Ο Πρόεδρος, λοιπόν, είχε πει στην Αθήνα πως: «Η δική μας θέση παραμένει προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο, στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας για μόνιμη διευθέτηση του ζητήματος, από τη μια οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Τουρκία και από την άλλη για λύση που θα εδράζεται στο διεθνές δίκαιο». Όπως επισήμανε ο Θεόδωρος Καρυώτης (στο hellasjournal.com), ήταν «μια τραγική ημέρα για τον Ελληνισμό και ουδείς αντιλήφθηκετη σημασία της. Ο Νίκος Αναστασιάδης, αντί να ζητήσει οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα στην Κύπρο και την Ελλάδα, ζήτησε οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα στην Κύπρο και την Τουρκία!». Ο Θ. Καρυώτης, ο πλέον αρμόδιος για θέματα ΑΟΖ, ξέρει καλύτερα από όλους μας τι σημαίνει αυτό και γιατί έπρεπε ο Κύπριος Πρόεδρος να απευθυνθεί στην ελληνική Κυβέρνηση. Γιατί πρέπει να λαμβάνονται πρωτοβουλίες και τι σημαίνει στην πολιτική η λογική της φοβικής αδράνειας;

Το πρώτο δεδομένο έχει να κάνει με τη γεωγραφία. Η Κύπρος έχει θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα, αλλά, όπως είναι γνωστό,  δεν έχουν οριοθετήσει σύνορα μεταξύ τους. Αυτό οφείλεται πρωτίστως στην άρνηση της Ελλάδος.

Το δεύτερο δεδομένο είναι πως παρά τις προσπάθειες που έγιναν στο παρελθόν από πλευράς της Λευκωσίας, αυτό το θέμα τίθεται μονίμως εκτός ατζέντας. Σημειώνεται ότι η  Κυπριακή Δημοκρατία είναι έτοιμη τεχνικά για ένα τέτοιο ενδεχόμενο και τα δεδομένα παρουσιάσθηκαν στο παρελθόν και στην ελλαδική πλευρά. Είναι όμως προφανές πως αυτό δεν μπορεί να προχωρήσει από τη στιγμή κατά την οποία η Αθήνα αρνείται.

Το τρίτο δεδομένο είναι πως η Κύπρος πήρε την πρωτοβουλία των κινήσεων στον τομέα της οριοθέτησης αποκλειστικών οικονομικών ζωνών στη Μεσόγειο. Από το 2003 μέχρι το 2010 υπογράφτηκαν με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ.

Τέταρτο δεδομένο είναι πως τον Μάιο του 2019 η Κυπριακή Δημοκρατία προχώρησε μονομερώς και κατέθεσε στα Ηνωμένα Έθνη συντεταγμένες για καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) για τη βόρεια περιοχή της και είχε ζητήσει από την παράκτια χώρα, την Τουρκία, να αρχίσουν συζητήσεις επί του θέματος. Αυτό δεν έγινε ποτέ. Κι αυτό γιατί η Τουρκία θεωρεί την Κυπριακή Δημοκρατία ως «εκλιπούσα», ενώ έχει προχωρήσει σε παράνομη οριοθέτηση με το ψευδοκράτος.

Κάποιοι, κυρίως στην Αθήνα, υποστηρίζουν πως εάν Κύπρος και Ελλάδα προχωρήσουν σε συμφωνία οριοθέτησης θα υπάρξει έντονη αντίδραση της Τουρκίας και δεν αποκλείουν μέχρι και πόλεμο. Μια τέτοια συμφωνία θα σημαίνει πλήρη επήρεια στο Καστελόριζο, κάτι που δεν δέχεται η Άγκυρα. Την ίδια ώρα η κατοχική δύναμη αμφισβητεί και τη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Κύπρου. Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι έχει «νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, κυρίως στα δυτικά του γεωγραφικού μήκους 32°16’18”E.». Η συγκεκριμένη αυτή αναφορά σε γεωγραφικό μήκος δεν γίνεται τυχαία και αφορά στις έρευνες που έχει εξαγγείλει η Κυπριακή Δημοκρατία για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Η ανάγνωση δε επί χάρτου του γεωγραφικού μήκους που προβάλλει η τουρκική πλευρά δείχνει ότι η γραμμή αυτή ουσιαστικά εφάπτεται του δυτικού άκρου της Κύπρου, στην περιοχή του Ακάμα!

Ήταν λάθος του Προέδρου να αναφερθεί μόνο σε οριοθέτηση με την Τουρκία, η οποία δεν συζητά για τους γνωστούς λόγους. Θα πρέπει να εγείρει και το θέμα με την Ελλάδα. Ακόμη κι εάν «αιφνιδίαζε» τον Μητσοτάκη και προκαλούσε την ενόχλησή του. Η Αθήνα λειτουργεί φοβικά έναντι της Άγκυρας. Και όσο συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο τόσο θα ανοίγει την όρεξη της κατοχικής Τουρκίας (εσχάτως ανατολικά της Κρήτης).

Η λογική της φοβικής αδράνειας ανοίγει τον δρόμο για τις τουρκικές παράνομες αξιώσεις. Αυτό το σύνδρομο δεν είναι ξένο και στη Λευκωσία σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της κατοχικής Τουρκίας.

Κώστας Βενιζέλος,
costas.venizelos@phileleftheros.com