Διαχρονική στόχευση της Τουρκίας είναι η επανάκτηση της Κύπρου

Συνέντευξη στον Μιχάλη Παπαδόπουλο
Την εκτίμηση πως το Κυπριακό εισέρχεται σε πολύ δύσβατες και επικίνδυνες ατραπούς, που θα κρίνουν το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας και του κυπριακού Ελληνισμού, εκφράζει η πρέσβης ε.τ., Λόρια Μαρκίδη, τονίζοντας πως, η προγραμματιζόμενη από τα ΗΕ άτυπη πενταμερής διάσκεψη, δεν θα επικεντρωθεί μόνο σε διαδικαστικά θέματα, αλλά θα περιλαμβάνει προς συζήτηση και άλλες μορφές επίλυσης του Κυπριακού.

Βαθύς και εμβριθής γνώστρια του κυπριακού προβλήματος από της εμφανίσεώς του έως και σήμερα, προβαίνει σε πληθώρα καίριων επισημάνσεων και εκτιμήσεων για τις κρίσιμες εξελίξεις που έρχονται, διαμηνύοντας πως μόνον εάν τερματιστεί η διαχρονική πολιτική του κατευνασμού έναντι της Άγκυρας, θα καταστεί δυνατός ο απεγκλωβισμός της Κύπρου από τον θανάσιμο τουρκικό εναγκαλισμό.

Επιτήδειος ουδέτερος ο ΓΓ των ΗΕ

Το Κυπριακό εισέρχεται σε μια κρίσιμη καμπή, ίσως την κρισιμότερη από το 1974, κρισιμότερη ακόμη και από την περίοδο του σχεδίου Ανάν. Ποιες οι εκτιμήσεις σας για τις επί θύραις εξελίξεις;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, σε μια χρονική στιγμή ευνοϊκών για την Τουρκία διεθνών συσχετισμών, το Κυπριακό ωθείται προς δύσβατες και επικίνδυνες ατραπούς, το τέρμα των οποίων θα είναι καθοριστικό για το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας και του κυπριακού Ελληνισμού. Με ανάλογες επιπτώσεις και στην Ελλάδα. Η άτυπη πενταμερής διάσκεψη δεν αναμένεται να επικεντρωθεί μόνο σε διαδικαστικά θέματα και ξεκαθάρισμα προθέσεων, αλλά είναι βέβαιον ότι θα περιλάβει στην ημερήσια διάταξη προς συζήτηση και άλλες μορφές επίλυσης του Κυπριακού. Ήδη τα Ηνωμένα Έθνη κατέστησαν σαφές ότι η κάθε πλευρά μπορεί να θέσει στο τραπέζι και άλλες ιδέες για τη μορφή λύσης του Κυπριακού. Τόσον ο εντολοδόχος της Άγκυρας, Ερσίν Τατάρ, όσο και ο Τούρκος Πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, κατέστησαν με δηλώσεις τους σαφές ότι η λύση που υποστηρίζουν είναι αυτή των δύο κρατών στην Κύπρο. Ανησυχία προκαλούν, επίσης, οι πρόσφατες δηλώσεις του Βρετανού Υπάτου Αρμοστού, Σ. Λίλι, για κοινό έδαφος μεταξύ των θέσεων των δύο πλευρών. Η παρουσία του επιτήδειου ουδέτερου, του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, δεν αποτελεί εχέγγυο ότι θα υποστηριχθούν οι αρχές του Χάρτη του ΟΗΕ και το πνεύμα και το γράμμα των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας για τη λύση του Κυπριακού.

Ο κ. Λίλι και η λύση χαλαρής συνομοσπονδίας

Η τουρκική πλευρά μιλά, πλέον, ανοικτά για αλλαγή βάσης των συνομιλιών, για λύση δύο κρατών ή λύση συνομοσπονδίας, ενώ ο «διεθνής παράγοντας», με προεξάρχοντες τον ΟΗΕ και τους Βρετανούς, φαίνεται να προσανατολίζεται σε μια – ετεροβαρή, στην πραγματικότητα, ισοζυγισμένη, φαινομενικά – προσέγγιση σύζευξης των νέων τουρκικών θέσεων και του «καταλοίπου» της διάσκεψης στο Κραν Μοντανά, με κύριο εργαλείο την έννοια της πολιτικής ισότητας. Αυτό, προφανώς, κρύβει τεράστιους κινδύνους για την ε/κ πλευρά. Υπό το φως αυτών των δεδομένων, και με την Τουρκία να συνεχίζει ανεμπόδιστα την πειρατεία στην κυπριακή ΑΟΖ, ποιοι, κατά τη γνώμη σας, θα πρέπει να είναι οι χειρισμοί του Προέδρου της Δημοκρατίας;

Η πολιτική ισότητα, την οποία καλεί ο κ. Λίλι τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να ξεκαθαρίσει ότι αποδέχεται, είχε υιοθετηθεί από τη Βρετανία, κατόπιν απαίτησης του Τούρκου τότε Πρωθυπουργού με δήλωση του Υπουργού Αποικιών στη Βουλή των Κοινοτήτων τον Δεκέμβριο του 1956 περί ξεχωριστής αυτοδιάθεσης της τουρκικής μειονότητας του 18% σε λύση του Κυπριακού. Χρόνια αργότερα, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στο ψήφισμα 716/1991 καθόρισε την έννοια της πολιτικής ισότητας. Η δε έκθεση του τότε Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με αριθμό S/21183,ημερομηνίας 8 Μαρτίου 1990, διευκρίνισε ότι: «Ενώ πολιτική ισότητα δεν σημαίνει ίση αριθμητική συμμετοχή σε όλα τα ομοσπονδιακά κυβερνητικά τμήματα και διοίκηση, θα πρέπει να αντανακλάται, μεταξύ άλλων, με διάφορους τρόπους, όπως την αποτελεσματική συμμετοχή των δύο κοινοτήτων σε όλα τα όργανα και αποφάσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης». Αναμένεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα απαιτήσει σταθερά την εφαρμογή των προνοιών του ψηφίσματος 716/1991, το οποίο είναι δεσμευτικού χαρακτήρα για όλους και να μην αποδεχθεί τις καταστροφικές θέσεις των Τούρκων. Όσον αφορά την τουρκική απαίτηση για λύση δύο κρατών, υπενθυμίζεται ότι η διαχρονική στόχευση της Τουρκίας είναι η επανάκτηση της Κύπρου. Οι δύο εκθέσεις του Τούρκου συνταγματολόγου, Νιχάτ Ερίμ, τις οποίες συνέταξε το 1955-1956 κατόπιν οδηγιών του τότε Τούρκου πρωθυπουργού, Αντνάν Μεντερές, καταγράφουν και τη μέθοδο για επίτευξη του στόχου της Άγκυρας. Συνεπώς, η λύση δύο κρατών ουδόλως εξυπηρετεί τον τουρκικό στόχο, εκτός αν αυτά συνενωθούν κάτω από την ομπρέλα της χαλαρής συνομοσπονδίας. Είναι γι’ τον λόγο αυτό που ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής , Στ. Λίλι, προπαγανδίζει την ιδέα της εξεύρεσης κοινού πεδίου μεταξύ των τουρκικών θέσεων περί δύο κρατών και της θέσης του Προέδρου Αναστασιάδη για Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία. Επαναφέρεται έτσι από τον Βρετανό διπλωμάτη η λύση χαλαρής συνομοσπονδίας-διζωνικής, δικοινοτικής, όπως προτάθηκε ήδη από το 1978 με το βρετανικής επινόησης σχέδιο λύσης, επονομαζόμενο αγγλοαμερικανοκαναδικό σχέδιο του 1978. Ένα σχέδιο που διαμέλιζε την κυριαρχία του κράτους ισότιμα σε δύο χωριστά κομμάτια. Σύμφωνα με τον καθηγητή Βαγγέλη Κουφουδάκη, το συνταγματικό αυτό πλαίσιο λύσης θα δημιουργούσε μια χαλαρή δικοινοτική, διζωνική συνομοσπονδία, όπως ακριβώς απαιτούσε η Τουρκία. Η αποδοχή τέτοιας λύσης θα σήμαινε την κατάλυση του μόνου αναγνωρισμένου κράτους στην Κύπρο, της Κυπριακής Δημοκρατίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον κυπριακό Ελληνισμό. Ανεξαρτήτως συνεπειών, θα πρέπει να αντιταχθούμε στην επιβολή αυτής της λύσης. «Το την πόλιν σοι δούναι ουκ εμόν εστίν ουτ´ άλλου των κατοικούντων εν ταύτη», απάντησε ο τελευταίος Βυζαντινός αυτοκράτορας, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος ΙΑ, στον επιτιθέμενο Μωάμεθ Β’ τον Πορθητή. Ουδείς έχει δικαίωμα να παραδώσει την Κύπρο στον ισλαμιστή νεο-σουλτάνο Ερντογάν.

Διαρκής κινητοποίηση για αποτροπή

των τουρκικών μεθοδεύσεων

Οι Τούρκοι επισείουν, εκβιαστικά, την απειλή, αφενός του εποικισμού της Αμμοχώστου και, αφετέρου, της αναγνώρισης του ψευδοκράτους από φίλιες μουσουλμανικές χώρες, όπως Αζερμπαϊτζάν, Πακιστάν, Λιβύη, Ινδονησία κ.λπ. Πόσο πιθανό είναι αυτό το ενδεχόμενο, κατά την εκτίμησή σας, και με ποια μέσα πρέπει η Κυπριακή Δημοκρατία να αντιδράσει;

Προς αντιμετώπιση και ματαίωση των προσπαθειών των Τούρκων και των συμμάχων τους απαιτείται, σε στενή συνεργασία με την ελληνική Κυβέρνηση, η κινητοποίηση διεθνών παραγόντων και ιδιαίτερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Γαλλίας αλλά και της Ρωσίας, η οποία διαχρονικά υποστηρίζει τις θέσεις της Κύπρου στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η μεταβατική περίοδος στην οποία ευρίσκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι της ανάληψης των καθηκόντων του εκλελεγμένου Προέδρου Μπάιντεν δεν θα πρέπει να αφεθεί να λειτουργήσει υπέρ της Τουρκίας και εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ιδιότητα της Κύπρου ως μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η γεωπολιτική της σημασία θα πρέπει να τύχουν κατάλληλης αξιοποίησης.

Η ΕΕ, ωστόσο, επιδεικνύει μια στάση ανοχής, αν όχι επιβράβευσης της τουρκικής επιθετικότητας. Θα πρέπει η ΚΔ να εμμείνει;

Οι προσπάθειες για επιβολή κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά της παραβατικής Τουρκίας θα πρέπει να συνεχιστούν και να ενταθούν, ανεξαρτήτως της τυχόν έναρξης διαλόγου στο πλαίσιο άτυπης διάσκεψης. Τα κράτη μέλη της Ε.Ε. άρχισαν να κατανοούν τον κίνδυνο από την επεκτατική/αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας. Αναμένεται να αποδειχθεί στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου κατά πόσον τα στενά εθνικά οικονομικά συμφέροντα, ιδιαίτερα αυτά της Γερμανίας και των χωρών που την ακολουθούν, θα επιτρέψουν την επιβολή κυρώσεων. Η Ε.Ε. έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει κόστος στην Τουρκία.

Παράλληλα, η συνεχιζόμενη τουρκική εισβολή στην Κυπριακή ΑΟΖ θα πρέπει να εγείρεται συνεχώς όπου δει, ώστε να μην επισκιάζεται από άλλα γεγονότα.

Σχετικά με την Αμμόχωστο, οι Τούρκοι προχωρούν με τους σχεδιασμούς τους για εποικισμό και ανάπτυξη της πόλης, παραβιάζοντας κατάφωρα όχι μόνον τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ περί απόδοσης της πόλης στους νόμιμους κατοίκους της υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και την εκ δέκα σημείων συμφωνία υψηλού επιπέδου Κυπριανού-Ντενκτάς του 1979. Η φραστική καταδίκη των παράνομων τουρκικών ενεργειών τόσο από τα Ηνωμένα Έθνη όσο και από την Ε.Ε. δεν φαίνεται να πτοεί τους Τούρκους. Συνεχής θα πρέπει να είναι η αντίδραση της Κυπριακής Δημοκρατίας και οι διαμαρτυρίες προς πάσα κατεύθυνση, ώστε να αναγκασθεί η Τουρκία να τερματίσει τις παρανομίες της. Οι αντιδράσεις όχι μόνο των νομίμων κατοίκων της πόλης, αλλά και όλου του κόσμου μας θα πρέπει να ενταθούν.

Όσον αφορά τις τουρκικές ενέργειες για αναγνώριση του ψευδοκράτους από κάποιες ισλαμικές χώρες, χωρίς να υποτιμάται τέτοιος κίνδυνος, πιστεύω εν τούτοις ότι είναι δύσκολο, ακόμα και για χώρες όπως το Αζερμπαϊτζάν, να προχωρήσουν σε αναγνώριση. Το Αζερμπαϊτζάν, λόγω ακριβώς και της ύπαρξης του θέματος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, απέφυγε μέχρι σήμερα να προβεί σε αναγνώριση. Διαβήματα, αντιλαμβάνομαι, ότι γίνονται από το Υπουργείο Εξωτερικών. Είναι βέβαιον ότι θα πρέπει να ζητήθηκε η παρέμβαση των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και φιλικών προς την Κύπρο ισλαμικών χωρών που δύνανται να επηρεάσουν τις εν δυνάμει να αναγνωρίσουν το ψευδοκράτος χώρες. Η Ε.Ε. έχει, επίσης, μοχλούς επηρεασμού των χωρών αυτών.

Αρραγές μέτωπο στο εσωτερικό

Παρά την επίταση της τουρκικής επιθετικότητας εναντίον της Κύπρου, το εσωτερικό μέτωπο χαρακτηρίζεται από μιαν άνευ προηγουμένου διχοστασία όσον αφορά τη στρατηγική και τους χειρισμούς. Τι θα μπορούσε να συμβάλει στην εξεύρεση μιας μίνιμουμ πανεθνικής συνεννόησης, ώστε να διαμορφωθεί, τουλάχιστον στο εσωτερικό, ένα αρραγές μέτωπο αντιμετώπισης των τεράστιων εθνικών κινδύνων;

Στη δύσκολη και επικίνδυνη για την Κύπρο και τον λαό καμπή, η κατάσταση στο εσωτερικό μέτωπο δεν βοηθά στη δυναμική αντιμετώπισή της. Θα ήταν ευχής έργον αν παραμερίζονταν, έστω και προσωρινά, οι διαφωνίες του πολιτικού κόσμου και εξευρίσκετο κοινόν έδαφος, ώστε να ενισχυθεί, αφενός, η διαπραγματευτική ισχύς των εκπροσώπων μας στις συνομιλίες και, αφετέρου, να δοθεί μήνυμα ομόνοιας και αισιοδοξίας στον ταλαίπωρο λαό. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλία προς τον σκοπό αυτό απευθυνόμενος στα πατριωτικά αισθήματα των πολιτικών. Εν ανάγκη, να απευθυνθεί και προς τον λαό. Αρραγές μέτωπο θα πρέπει επίσης να σφυρηλατηθεί και με την Ελλάδα για αντιμετώπιση του κοινού εθνικού κινδύνου. Εν τη ενότητι η ισχύς. Και τούτο απεδείχθη στην ιστορία μας σε καιρούς χαλεπούς και επικίνδυνους.

Η αποικιοκρατική πολιτική της Βρετανίας

Έχετε, ως διπλωμάτης, μια μακρόχρονη εμπειρία και γνώση του κυπριακού προβλήματος, στη διαχρονία του. Πού βρίσκονται, κατά τη γνώμη σας, οι πηγές ή η αφετηρία του εντοιχισμού του Κυπριακού στο σημερινό διχοτομικό αδιέξοδο;

Πηγή και αιτία που οδήγησε το κυπριακό πρόβλημα διαμέσου διαφόρων φάσεων με αποτέλεσμα να αχθεί σήμερα ενώπιον του κινδύνου κατάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και ολοκληρωτικής υποταγής στη νεο-οθωμανική, ισλαμοεθνικιστική Τουρκία, είναι η αποικιοκρατική πολιτική της Βρετανίας έναντι της Κύπρου – η πολιτική τού «διαίρει και βασίλευε» – και η εμπλοκή της Τουρκίας με τις μεθοδεύσεις της Βρετανίας, ως ενδιαφερόμενου μέρους στην Κύπρο, κατά παράβαση της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923. Σημειωτέον ότι η Τουρκία έχει προ πολλού χρόνου εγκαταλείψει τη διχοτομική λύση του Κυπριακού και προωθεί το σχέδιό της για επανάκτηση της Κύπρου, όπως καταγράφεται στις εκθέσεις Νιχάτ Ερίμ.

Ενίσχυση συνεργασίας με τις χώρες της περιοχής

Η Τουρκία είναι σήμερα μια βίαιη και επεκτατική αναθεωρητική δύναμη, που με οδηγό την ανακάμπτουσα αυτοκρατορική σκέψη του νεο-οθωμανισμού, επιχειρεί να αναδειχθεί σε περιφερειακό ή και σε παγκόσμιας εμβέλειας ηγεμονικό δρώντα, διεμβολίζοντας τους δύο κυρίαρχους παγκόσμιους γεωπολιτικούς πόλους, τον δυτικό και τον ευρασιατικό. Πώς είναι δυνατή, μέσα στο πλαίσιο αυτής της εξυφαινόμενης γεωπολιτικής αρχιτεκτονικής, η ανάσχεση της τουρκικής επιθετικότητας και ο απεγκλωβισμός της Κύπρου από τις δαγκάνες του τουρκικού ηγεμονισμού;

Είναι γεγονός ότι η Τουρκία στο παρόν στάδιο ακροβατεί επικίνδυνα σε τεντωμένο σχοινί μεταξύ ευρωατλαντικού πόλου και ευρασιατικού πόλου, χωρίς να εισπράττει κόστος, αλλά κάποια οφέλη. Οι ισχυροί της Γης, εξυπηρετώντας ίδια συμφέροντα, ανέχονται τις τουρκικές δράσεις για προώθηση των οραμάτων της βαθέως Τουρκίας. Μέχρι τη στιγμή που οι δράσεις της θα καταστούν επικίνδυνες για τους ίδιους. Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που επηρεάζει άμεσα την Κύπρο και την Ελλάδα, συμφέροντα και οράματα διατηρούν και άλλες δυνάμεις, όπως η Γαλλία, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία. Τα συμφέροντα των παραγόντων αυτών δεν συμπίπτουν με αυτά της Άγκυρας για δημιουργία τουρκικής θάλασσας στη Μεσόγειο. Ισλαμικές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία , δεν είναι διατεθειμένες να επιτρέψουν στην Τουρκία να καταστεί η ηγέτιδα του ισλαμικού κόσμου. Η αρχιτεκτονική συμμαχιών στην περιοχή έχει διαφοροποιηθεί άρδην με τις Συμφωνίες του Ισραήλ με σημαντικές αραβικές χώρες, πράγμα αδιανόητο πριν από μερικά χρόνια. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ακολουθούμενα από το Μπαχρέιν και το Σουδάν, προχώρησαν με διμερείς συμφωνίες με το Ισραήλ, με τις ευλογίες των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η Κύπρος όπως και η Ελλάδα ενισχύουν και θα πρέπει να ενισχύσουν περαιτέρω τη συνεργασία τους με τις χώρες αυτές και να αναπτύξουν πλέγμα κοινών συμφερόντων. Ο απεγκλωβισμός της Κύπρου από τον θανάσιμο εναγκαλισμό της Άγκυρας θα επιτευχθεί, εάν εγκαταλειφθεί πλήρως η πολιτική του κατευνασμού του θηρίου, εάν τεθεί τέρμα σε περαιτέρω οδυνηρές παραχωρήσεις, δήθεν προς τους Τουρκοκυπρίους, και εάν πεισθεί η Ευρώπη, κυρίως η Γερμανία, ότι η πολιτική που εφαρμόσθηκε στην περίπτωση του Χίτλερ, με αποτέλεσμα το αιματοκύλισμα της υφηλίου, δεν θα πρέπει να αφεθεί να εφαρμόζεται και στην περίπτωση του σύγχρονου Χίτλερ.

Οι οδυνηρές παραχωρήσεις απλώς θα επιβεβαιώσουν τον αλήστου μνήμης Τούρκο Ισμέτ Ινονού, ο οποίος προέβλεψε ότι οι Έλληνες θα τους δώσουν τη λύση στο Κυπριακό που η Τουρκία επιθυμεί.

Τα διδάγματα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ

Πολλοί διαβλέπουν ομοιότητες ανάμεσα στα πρόσφατα γεγονότα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και στην Κύπρο. Τι πρέπει να πράξουμε, ώστε να αποφύγουμε, στην πράξη, μια παρόμοια εξέλιξη;

Το αποτέλεσμα της πρόσφατης ένοπλης σύρραξης μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν/Τουρκίας στο Ναγκόρνο- Καραμπάχ ήταν η σύναψη συμφωνίας για τερματισμό των εχθροπραξιών, την οποία συνυπέγραψαν η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και η Ρωσία με την απώλεια εδάφους που κατείχαν οι Αρμένιοι, οι οποίοι και εκτοπίστηκαν. Οι μεγάλοι νικητές του πολέμου βεβαίως είναι η Ρωσία και η Τουρκία, η οποία έβαλε πόδι στην περιοχή. Η στάση της Ρωσίας έναντι της Αρμενίας , χώρα με την οποία διατηρεί στενούς δεσμούς καθώς και αμυντική συμφωνία, στέλνει μηνύματα προς κάθε κατεύθυνση και ιδιαίτερα προς όσους με ρομαντισμό ερμηνεύουν τις διεθνείς σχέσεις. Η εγκατάλειψη των Κούρδων από τις ΗΠΑ, οι οποίοι πολέμησαν αποτελεσματικά τον ISIS στο πλευρό των Αμερικανών, όπως και η τιμωρία της Αρμενίας από τη Ρωσία, αποδεικνύουν το σκληρό πρόσωπο και τον κυνισμό της πολιτικής εξυπηρέτησης των συμφερόντων των ισχυρών χωρών έναντι των μικρών και εξαρτημένων κρατών.

Συνεπώς, η Κύπρος, η οποία έχει επίγνωση ότι στις διεθνείς σχέσεις δεν υπάρχει φιλία, χρειάζεται, όσο ποτέ προηγουμένως, να ορθοποδήσει οικονομικά και να ενισχύσει την αμυντική της θωράκιση. Όχι για να κηρύξει πόλεμο εναντίον της Τουρκίας, αλλά για αποτρεπτικούς καθαρά λόγους της τουρκικής επιθετικότητας. Χρειάζεται εμψύχωση του λαού και προετοιμασία του για αντίσταση στα σχέδια που εξυφαίνονται και οδηγούν στον αφανισμό του από τη γη που τον γέννησε. Η δημιουργία κοινής άμυνας με την Ελλάδα αποτελεί επιτακτική ανάγκη για προστασία και των δύο χωρών, εφόσον στους σχεδιασμούς της Τουρκίας, Ελλάδα και Κύπρος αντιμετωπίζονται ως ενιαίο σύνολο.