Του Άριστου Μιχαηλίδη, 07 Απριλίου 2021
Η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, μετά από τη χθεσινή συνάντηση με τον Ερντογάν, έδωσε το στίγμα: «Η ΕΕ είναι ο νούμερο ένα εταίρος εισαγωγών και εξαγωγών της Τουρκίας, οι ευρωπαϊκές εταιρείες είναι μια κρίσιμη πηγή επενδύσεων, ενώ η Τουρκία εντός της τελωνειακής ένωσης είναι ένας σημαντικός εταίρος σε πολλές κρίσιμες αλυσίδες αξίας». Ίσως αυτό να μας αφορά περισσότερο από όλα για να οργανώσουμε κι εμείς τη στάση μας. Αρκεί να ξέρουμε ότι «η ΕΕ είναι ο νούμερο ένα εταίρος εισαγωγών και εξαγωγών της Τουρκίας» και άρα να μην περιμένουμε ότι αυτή η σχέση των οικονομικών εταίρων μπορεί να «ενοχληθεί» από τη δική μας σχέση, των αδιάφορων εταίρων. Αδιάφορων, διότι για να μην είσαι αδιάφορος πρέπει να θέτεις τα όρια σου και τις διεκδικήσεις σου, αλλά όχι μόνο θεωρητικά. Δεν θα μας χαρίσουν τίποτε αν δεν διεκδικήσουμε τίποτε. Αυτό είναι νομοτέλεια.
Μέχρι τώρα, λοιπόν, η στήριξη που ζητούμε από τους εταίρους μας είναι στη βάση της λύπησης. Λυπηθείτε μας, είμαστε μικροί και αδύναμοι, και η μεγάλη Τουρκία έρχεται και μας βασανίζει και μας κλέβει. Αποτέλεσμα; Έχουμε την ανάλογη θεωρητική στήριξη από την ΕΕ κι έχει και η Τουρκία τις απανωτές έμπρακτες προσπάθειες αναβάθμισης σχέσεων. Ακόμα και χθες η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, δήλωνε πως για την περαιτέρω προώθηση του εμπορίου, θα αντιμετωπίσουμε τις τρέχουσες δυσκολίες στην εφαρμογή της Τελωνειακής Ένωσης και θα εργαστούμε για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου της Τελωνειακής Ένωσης… Ούτε λέξη για το ότι η Τελωνειακή Ένωση δεν εφαρμόζεται για ένα κράτος μέλος, την Κυπριακή Δημοκρατία, και βρίσκεται σε εκκρεμότητα από το 2005. Η αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας είναι ένα από τα βασικά αιτήματα της Άγκυρας. Και η ΕΕ το συζητά γιατί θέλει την περαιτέρω προώθηση του εμπορίου.
Αλλά ουδέποτε η κυπριακή ηγεσία απαίτησε πραγματικά την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου για την Κύπρο, προτού εγκρίνει οτιδήποτε άλλο θετικό προς την Τουρκία. Μέχρι χθες, που αίφνης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε συνέντευξη στην ΕΡΤ, μίλησε για βέτο. Είπε: «Έχω κάνει ξεκάθαρο προς τον Σαρλ Μισέλ όπως και στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι εάν και εφόσον η Τουρκία δεν εφαρμόσει τις υποχρεώσεις της έναντι του συνόλου των κρατών της ΕΕ, δεν μπορεί να τύχουν της δικής μας σύμφωνου θέσης. Θα είμαστε αντίθετοι, συνεπώς θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη και από τους Ευρωπαίους εταίρους και από την Τουρκία ότι δεν μπορεί να συνεχίσει η συμπεριφορά της Τουρκίας, της μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας ή των υποχρεώσεών της που προκύπτουν έναντι του συνόλου των κρατών. Αυτό το έχω κάνει ξεκάθαρο και δεν υπάρχει θέμα υπαναχώρησης».
Ζήτησε διευκρίνιση ο δημοσιογράφος: Μιλάτε για άσκηση βέτο σε περίπτωση που η Τουρκία δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της;
«Χωρίς αμφιβολία», απάντησε.
Περίεργο μας φάνηκε. Μακάρι να είναι έτσι. Γιατί θα είναι η πρώτη φορά που τίθεται θέμα άσκησης βέτο. Μόλις το είπε, όμως, ξεκίνησαν τα αρνητικά σχόλια στην Κύπρο της πολιτικής του καλού παιδιού. Διότι, απειλεί με βέτο, διότι χαλά το κλίμα, διότι λίγες μέρες πριν από την πενταμερή δεν θα έπρεπε να δημιουργεί «εχθρικό κλίμα»… Τόσα που πάθαμε κι ακόμα να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πετύχουμε έντιμο συμβιβασμό με την Τουρκία, με την Τουρκία που όλοι γνωρίζουμε, αν δεν προσπαθήσουμε να την αναγκάσουμε να δει ότι την συμφέρει ο έντιμος συμβιβασμός. Είτε για να μην επηρεαστεί η θέση της στην ΕΕ, είτε η οικονομική της σχέση. Να την αναγκάσουμε, όχι με παλληκαρισμούς, αλλά αξιοποιώντας τη δική μας θέση στην ΕΕ. Περιμένοντας να το αντιληφθεί επειδή της το λένε οι πολιτικοί μας, είδαμε σε ποια αδιέξοδα φτάσαμε…