Η Εκκλησία επιδιώκει την ταύτιση του κράτους με το έθνος, την Ορθοδοξία και την παράδοση, σε σύμπνοια με τη δεξιόστροφη εξουσία
Πέρασαν 54 χρόνια από τότε που ο Παπαδόπουλος και η χούντα του θεωρητικοποίησαν τον βιασμό των ελευθεριών των Ελλήνων με το αφήγημά τους περί ελληνοχριστιανικών ιδεωδών και εθνικών αξιών, και αυτό ακόμα έχει οπαδούς. Είναι γεγονός ότι ο αυθαίρετος συνδυασμός ανόμοιων πραγμάτων όπως η ελληνικότητα, το έθνος, η θρησκεία και οι ηθικές αξίες, η παράδοση και η ταυτότητα, ώστε να ταιριάξουν με συγκεκριμένες πεποιθήσεις και πολιτικές επιδιώξεις, έχει μια διαχρονική απήχηση στις «μάζες», όπως άρεσε στον δικτάτορα να αποκαλεί τους πολίτες. Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος τόνιζε ιδιαιτέρως με τον παραληρηματικό λόγο του τη σχέση της «Επανάστασης» με την παράδοση, τον ελληνικό πολιτισμό και τον χριστιανισμό, για να συμπεράνει ότι, εφόσον οι πολιτικοί εκτράπηκαν από τον κόσμο της ηθικής και των παραδοσιακών αξιών, οι στρατιωτικοί με το υψηλό «εθνικό» τους φρόνημα ανέλαβαν την ευθύνη να παραμερίσουν το άχρηστο και επιζήμιο Κοινοβούλιο ώστε να επαναφέρουν τη χώρα στον δρόμο της χριστιανικής ελληνικότητας.
Η διαστρέβλωση των όρων «δημοκρατία» και «ελευθερία» ήταν κυρίαρχη στη χουντική προπαγάνδα: Οι πολίτες, ο Τύπος κ.λπ. ήταν «ελεύθεροι», αρκεί να μην εκτρέπονταν από τις ιδιότυπες εθνικές και ελληνοχριστιανικές αρχές του δικτάτορα, ο οποίος αποκαλούσε το καθεστώς του «Νέα Δημοκρατία». Ίσως γι’ αυτό, άλλωστε, ο Καραμανλής μετονόμασε την παλιά ΕΡΕ σε ΝΔ, θέλοντας πιθανότατα να μαντρώσει και όσους δεξιούς έγερναν πολύ δεξιότερα. Τέτοιοι υπάρχουν και σήμερα ακόμα ανάμεσά μας, συχνά χωρίς να συνειδητοποιούν τη φασιστική νοοτροπία που αποπνέουν οι απόψεις τους. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Εκκλησία θεωρεί ότι ευνοείται από την ταύτιση του κράτους με το έθνος, την Ορθοδοξία και την παράδοση, γι’ αυτό αρέσκεται να προβάλλει ως η κύρια εκφραστής τους, σε σύμπνοια πάντα με τη δεξιόστροφη εξουσία.
Η χούντα δεν πρωτοτύπησε ιδιαίτερα χρησιμοποιώντας τη δημόσια Παιδεία ως εργαλείο της διαιώνισης του συντηρητισμού. Ούτε η συντηρητική εξουσία, στην Ελλάδα και στην Κύπρο, πρωτοτυπεί. Γνωρίζουν καλά πώς να καταπνίγουν και σήμερα κάθε ψήγμα αμφισβήτησης, με τις ίδιες στρεβλές έννοιες και μεθόδους που χρησιμοποιούσε ο Παπαδόπουλος και η χούντα του: Την κηδεμονία της Εκκλησίας στα σχολεία, την ταύτιση του εθνικού με την υπεροχή της φυλής –κατευθείαν από τα ρατσιστικά ναζιστικά εγχειρίδια– και την ποδηγέτηση μαθητών και καθηγητών με μια σειρά κανονισμών λειτουργίας, όπου ο όρος «καλλιέργεια κριτικής σκέψης» είναι το πιο σύντομο ανέκδοτο: Από την ομοιομορφία της εμφάνισης –σχολική στολή με «εθνικά» κυρίως επιτρεπόμενα χρώματα, «σεμνό» κούρεμα, όχι στολίδια– ώς τη συμμετοχή σε παρελάσεις, εκκλησιασμούς και εξομολογήσεις, με τα Θρησκευτικά ως υποχρεωτικό μάθημα που λιβανίζει την Ορθοδοξία, με την καταδίκη κάθε απόπειρας να εκφραστεί μια άλλη γνώμη, με καθηγητές και δασκάλους οι οποίοι, αν δεν είναι οι ίδιοι ακραία συντηρητικοί, ρατσιστές και θρησκόληπτοι είτε απλώς ανεπαρκείς, σε κάθε άλλη περίπτωση είναι εγκλωβισμένοι στα δεσμά αυτών των περίφημων κανονισμών με το χουντικό «άρωμα».
Ένα παράδειγμα είναι η περίπτωση του διευθυντή Γυμνασίου Γιώργου Γαβριήλ, ο οποίος ζωγράφισε πίνακες που δεν άρεσαν στον υπουργό και την κυβέρνησή του. Αφού η ελευθερία της γνώμης και της έκφρασης δεν τους επέτρεψε να τον καταδικάσουν, επιστράτευσαν αυτούς τους κανονισμούς ζητώντας του να απαντήσει «αν ως διευθυντής σχολείου μεριμνούσε για την πραγματοποίηση των εθνικών και θρησκευτικών εκδηλώσεων, των παρελάσεων, των εκκλησιασμών και των εξομολογήσεων μαθητών αλλά και την ανάγνωση των μηνυμάτων του υπουργού Παιδείας». Αυτό ειδικά, με την ανάγνωση των μηνυμάτων, είναι πάντως το καλύτερο, καθώς οι κανονισμοί του υπουργείου μοιάζουν με επικαιροποίηση του χουντικού παραληρήματος «Το πιστεύω μας», του Γ. Παπαδόπουλου. Ο τελευταίος θα ήταν περήφανος για μας αν ζούσε, ενώ αναμένονται τα συγχαρητήρια του Ερντογάν, του Πούτιν, του αγιατολάχ Χαμενεΐ και των πραξικοπηματιών της Μιανμάρ. Πάντως, ό,τι και αν προκύψει από την έρευνα του υπουργείου θα είναι ιδιαιτέρως σουρεαλιστικό: Αν ο Γ. Γαβριήλ κριθεί ένοχος, θα σημαίνει πως δεν είναι «εθνικόφρων», όμως αν αθωωθεί τι θα είναι; Ένας… Αριστερός εθνικόφρων;
chrarv@phileleftheros.com