Του Κώστα Βενιζέλου, 21 Απριλίου 2021
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δήλωσε πως δεν θα αποδεχθεί να μετατραπεί ολόκληρη η Κύπρος σε επαρχία της Τουρκίας. Και εξήγησε πως αυτό -να μετατραπεί σε τουρκική επαρχία- θα γίνει «δίδοντας δικαιώματα ελέγχου των αποφάσεων της κεντρικής κυβέρνησης…». Δηλαδή, με τη μια θετική (τουρκοκυπριακή) ψήφο για τις αποφάσεις. Σε συνέντευξή του στον Διευθυντή Ειδήσεων του Alpha, Γιώργο Κασκάνη, είπε ότι αποδέχθηκε το δικαίωμα της θετικής ψήφου, σε θέματα που επηρεάζουν την τ/κ συνιστώσα πολιτεία είτε την τ/κ κοινότητα. Σπεύδοντας να σημειώσει πως αρκεί να υπάρξει και ένας αποτελεσματικός μηχανισμός επίλυσης διαφορών. Το θέμα της θετικής ψήφου ήταν από τα ζητήματα, που περιλήφθηκαν στην πρόταση, που υπέβαλε ο Πρόεδρος στις 5 Ιουλίου 2017, στη Διάσκεψη του Κραν Μοντανά. Το αποδέχθηκε, το έδωσε. Και εκείνο που γίνεται αντιληπτό είναι πως εάν υιοθετηθεί η τουρκική αξίωση για θετική ψήφο σε όλες τις αποφάσεις, το κράτος δεν θα λειτουργεί.
Γενικά το κράτος δεν θα λειτουργεί όταν για να λαμβάνονται αποφάσεις στο υπουργικό συμβούλιο, προϋπόθεση θα είναι η μια τουρκοκυπριακή ψήφος. Το κράτος δύσκολα θα λειτουργεί όταν σε κάθε τέτοια περίπτωση, θα παραπέμπεται η διαφορά σε μηχανισμούς επίλυσης των διαφορών. Και μπορεί κανείς να αντιληφθεί πως οι αποφάσεις, σημαντικές και αναγκαίες για το κράτος και τη χώρα, θα μετατρέπονται σε μπαλάκι του πινγκ πονγκ.
Αυτές οι στρεβλώσεις είναι αποτέλεσμα της φιλοσοφίας που χαρακτηρίζει τις συζητήσεις που διεξάγονται στο Κυπριακό. Μια φιλοσοφία, η οποία στηρίζεται στον διαχωρισμό. Θα πρόκειται για ένα κράτος, το οποίο θα λειτουργεί με χωριστικές λογικές και εθνικιστικό χαρακτήρα. Είναι μια επιλογή, η οποία οικοδομήθηκε στη βάση της νομιμοποίησης των αποτελεσμάτων της εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής. Είναι μια λογική, η οποία στηρίζεται στο γεγονός ότι η «λύση» θα νομιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό τον διαχωρισμό, που επέβαλε η συνεχιζόμενη κατοχή. Θα είναι μια κατάσταση πραγμάτων, η οποία ως βασικό στοιχείο διαχωρισμού θα έχει την εθνική καταγωγή. Θα είναι μια κατάσταση πραγμάτων, δύο συνιστώντων κρατιδίων, που θα αναπαράγει συνεχώς εθνικισμό.
Τι μπορεί να γίνει; Εάν η επιλογή είναι να επιτευχθεί λύση, που θα επιτρέπει στο κράτος, στην Κυπριακή Δημοκρατία, να λειτουργεί ως κανονική χώρα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τότε βασικό χαρακτηριστικό θα πρέπει να είναι η δημοκρατία και η εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αντί το βασικό συστατικό να είναι ο εθνικός διαχωρισμός, να είναι ο πολιτικός και ιδεολογικός. Όπως, δηλαδή, λειτουργούν όλες οι δημοκρατίες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί εάν και εφόσον δημιουργηθούν κοινές πολιτικές και ιδεολογικές πλατφόρμες, που θα κατέρχονται μαζί στις εκλογικές αναμετρήσεις. Οι επιλογές, οι ισορροπίες, θα είναι πολιτικές, ιδεολογικές και όχι να γίνεται κατανομή θέσεων σε μια κυβέρνηση, στους θεσμούς, με βάση την εθνική καταγωγή. Τα δύο μεγάλα κόμματα, αναπτύσσουν σχέσεις με δυνάμεις στα κατεχόμενα. Σε ποια βάση γίνονται οι συζητήσεις; Για να λειτουργεί η δημοκρατία σε ένα παράλληλο σύμπαν; Το «επανένωση» τι σημαίνει; Ως φαίνεται όχι απελευθέρωση, αποκατάσταση της ενότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν μπορεί η επόμενη ημέρα μιας συμφωνίας να συντηρεί ανοικτά μέτωπα και εθνικιστικές εξάρσεις.
Οι δυσλειτουργίες και οι στρεβλώσεις θα ξεπεραστούν μόνο εάν αλλάξει η βάση και η φιλοσοφία των συζητήσεων και επιδιώξεων. Θα περιοριστεί ο ρόλος της Τουρκίας, θα αναδειχθεί η συνεργασία Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Αρμενίων, Μαρωνιτών και Λατίνων, στη βάση των πολιτικών θέσεων που τους ενώνει και όχι στη βάση της εθνικής καταγωγής. Θέλουμε ένα κράτος που θα λειτουργεί; Εάν ναι, τότε να εγκαταλειφθούν λογικές θετικής ψήφου και αντιδημοκρατικής προσέγγισης της πολιτικής ισότητας. Ο Πρόεδρος φαίνεται να αντιλαμβάνεται την αδυναμία της θετικής ψήφου, δεν παρουσιάζεται, ωστόσο, αποφασισμένος να εγκαταλείψει τη θέση αυτή.
costas.venizelos@phileleftheros.com