Τα πέντε μέρη στην άτυπη συνάντηση της Γενεύης στα τέλη Απριλίου έχουν χωριστεί σε τρία στρατόπεδα με διαφορετικές προσεγγίσεις, τόσο σ’ ό,τι αφορά το σημείο εκκίνησης όσο και σ’ ό,τι αφορά τη λύση του προβλήματος.
Τα τρία στρατόπεδα που θα προσέλθουν στη συνάντηση του Απριλίου, σε ανταπόκριση της πρόσκλησης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, είναι από τη μια η ελληνοκυπριακή πλευρά και η Ελλάδα, από την άλλη η τουρκοκυπριακή πλευρά και η Τουρκία και η Βρετανία. Και μια εκάστη πλευρά έχει διαφορετική θέση στο κεφάλαιο ΔΔΟ.
Για την ελληνοκυπριακή πλευρά (όπως αναφέρεται και στην επιστολή ΠτΔ προς Γκουτέρες) και την Ελλάδα η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία είναι το τέλος του δρόμου, η λύση του Κυπριακού. Για την τουρκική πλευρά (κατοχικό καθεστώς και Τουρκία) η ΔΔΟ είναι εκτός συζήτησης και πρέπει να αναζητηθεί άλλης μορφής λύση στο πρόβλημα, και προτείνει τη λύση δύο κρατών με κυριαρχική ισότητα. Μεταξύ των δύο αντίθετων θέσεων, η Βρετανία επιχειρεί να τοποθετήσει κάποιες γεφυρωτικές προτάσεις που φαίνεται δεν είναι «τροφή προς σκέψη» όπως αναφέρεται σε διπλωματικό επίπεδο.
Για το Λονδίνο η ΔΔΟ, επισήμως καταγραμμένη θέση από τον υπουργό Εξωτερικών της Βρετανίας, είναι σημείο εκκίνησης. Θέση που σαφώς ανοίγει ένα κεφάλαιο το οποίο η Λευκωσία επισήμως ήθελε να μη συζητά και δημοσίως έσπευδε να στείλει το μήνυμα πως είναι εκτός συζήτησης άλλες μορφές λύσεις. Εάν γίνει δεκτή η θέση της Βρετανίας ότι η ΔΔΟ είναι «σημείο εκκίνησης», αυτό σημαίνει πως οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να πάνε πέραν αυτού του σημείου. Ενός σημείου που διαχρονικά η ελληνοκυπριακή πλευρά διαμήνυε πως είναι το τελικό ζητούμενο από την προσπάθεια στο Κυπριακό.
Τέθηκε και γραπτώς
Από βρετανικής πλευράς όλο αυτό το διάστημα υποστηριζόταν πως οι διάφορες απόψεις που συζητούσαν δεν ήταν προτάσεις αλλά «τροφή προς σκέψη» και με τη Λευκωσία να υποστηρίζει ότι δεν υπήρξε κανένα βρετανικό σχέδιο και δεν υπήρξε κάτι γραπτώς. Τώρα η θέση του Λονδίνου καταγράφηκε και επισήμως στα πρακτικά της Βουλής των Κοινοτήτων.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου χαρακτήρισε ως «σημείο εκκίνησης» το μοντέλο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας για λύση στο Κυπριακό, κάνοντας λόγο για ανάγκη ευελιξίας και πραγματισμού. Απαντούσε (πηγή ΚΥΠΕ) σε ερώτηση στη Βουλή των Κοινοτήτων από τον βουλευτή των Εργατικών Πάμπο Χαραλάμπους, ο οποίος ζήτησε από τον κ. Ράαμπ να επιβεβαιώσει τη δέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου στη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία ως μόνη βάση για μια πολιτική διευθέτηση ενόψει της άτυπης πενταμερούς υπό τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.
Ο Βρετανός υπουργός είπε αρχικά ότι πρόσφατα επισκέφθηκε την Κύπρο, όπου είχε συζητήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, για να σημειώσει ότι «ασφαλώς (η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία) είναι το σημείο εκκίνησης». Πρόσθεσε ότι «το πιο σημαντικό που πρέπει να γίνει τώρα είναι και οι δύο πλευρές να πάνε σε αυτές τις 5 συν τα Ηνωμένα Έθνη συνομιλίες δίχως προϋποθέσεις, έτσι ώστε να μπορέσουμε να επανεμπλακούμε στο είδος της ευελιξίας και του πραγματισμού που μπορεί να επιφέρει μία με διάρκεια και ανθεκτική ειρήνη για όλη την Κύπρο».
Βρετανικές κυβερνητικές πηγές, τις οποίες επικαλείται το ΚΥΠΕ, διαβεβαίωσαν μετά από την απάντηση Ράαμπ ότι η θέση του Ηνωμένου Βασιλείου παραμένει πως αποτελεί σθεναρό υποστηρικτή μιας συνολικής, δίκαιης και με διάρκεια λύσης του Κυπριακού, βασισμένης στο διεθνώς αποδεκτό μοντέλο μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Επιστολή Αναστασιάδη
Την ετοιμότητα και αποφασιστικότητά του να εμπλακεί με πραγματική πολιτική βούληση στις συνομιλίες της άτυπης διάσκεψης για το Κυπριακό στις 27 με 29 Απριλίου, στη Γενεύη, μετέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης στον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, σε απαντητική επιστολή του στην πρόσκληση του κ. Γκουτέρες. Στην απαντητική επιστολή την οποία απέστειλε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στον ΓΓ του ΟΗΕ, «εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσκληση που έλαβε για την άτυπη διάσκεψη για την Κύπρο, στη Γενεύη, στις 27 με 29 Απριλίου».
Σύμφωνα με τον διευθυντή του γραφείου Τύπου του ΠτΔ, Βίκτωρα Παπαδόπουλο, στην απάντησή του ο Ν. Αναστασιάδης εξέφρασε «τις ευχαριστίες του προς τον ΓΓ των ΗΕ για τις προσπάθειες του αλλά και για τις προσπάθειες της Ειδικής Απεσταλμένης του για το Κυπριακό Τζέιν Χολ Λουτ, για την επίτευξη συμφωνίας σε σχέση με τη σύγκληση της διάσκεψης σε συγκεκριμένες ημερομηνίες»
«Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επαναβεβαίωσε για άλλη μια φορά την ετοιμότητα και τη αποφασιστικότητά του να εμπλακεί με πραγματική πολιτική βούληση στις συνομιλίες της άτυπης διασκέψεως, ώστε να εξευρεθεί κοινό έδαφος που θα οδηγήσει στην επανάληψη των συνομιλιών για την εξεύρεση βιώσιμης και λειτουργικής λύσης, στη βάση της μέχρι τώρα εργασίας που έγινε, της συναντίληψης που καταγράφηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019 στο Βερολίνο, των ψηφισμάτων και των αποφάσεων του ΟΗΕ, των αρχών και αξιών της ΕΕ και των κατά καιρούς Συμφωνιών Κορυφής».
Συναντήσεις και τηλεδιασκέψεις στα κατεχόμενα
Σε πλήρη κινητικότητα βρίσκονται και στα κατεχόμενα ενόψει της άτυπης πενταμερούς στη Γενεύη τον Απρίλη. Την Παρασκευή ο Ερσίν Τατάρ θα συναντηθεί, νωρίς στο απόγευμα, με τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ. Όπως αναφέρει η εκπρόσωπος του Τατάρ, Μπερνά Τσελίκ Ντογρούγιολ, ανάμεσα στα θέματα που θα συζητήσουν Μπορέλ και Τατάρ θα είναι οι σχέσεις με την ΕΕ, το χαλλούμι και το θέμα των εμβολίων, όπως μεταδίδει το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών.
Με τα Ηνωμένα Έθνη, μέσω τηλεδιάσκεψης, μίλησε ο λεγόμενος «υπουργός εξωτερικών» του κατοχικού καθεστώτος, Ταχσίν Ερτουγρούρογλου. Σύμφωνα με την τ/κ εφημερίδα Γκιουνές (πηγή ΓΤΠ) ο Τ. Ερτουγλούρογλου είχε χωριστές τηλεδιασκέψεις με τη Ρόσμαρι Ντι Κάρλο, Βοηθό Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αρμόδια για Πολιτικές Υποθέσεις και Οικοδόμηση της Ειρήνης, και τον Ζαν Πιέρ Λακρουά, Βοηθό Γενικό Γραμματέα Αρμόδιο για Ειρηνευτικές Επιχειρήσεις. Ο Ερτουγρούλογλου μετέφερε τις απόψεις του κατοχικού καθεστώτος ενόψει της άτυπης πενταμερούς διάσκεψης 5+1 που θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη από τις 27 μέχρι τις 29 Απριλίου. Τους ανέφερε ότι όπως είπε και ο ΓΓ του ΟΗΕ, σκοπός της άτυπης διάσκεψης είναι να διαπιστωθεί κατά πόσον υπάρχει κοινό έδαφος ανάμεσα στις πλευρές. Υποστήριξε ότι η «ΤΔΒΚ» θα συμμετάσχει στη διάσκεψη με καλή βούληση και εποικοδομητική στάση.
Σε άλλο δημοσίευμα της Γκιουνές αναφέρεται ότι ο Ερσίν Τατάρ, στο πλαίσιο εργασιών που διεξάγονται με σκοπό την προετοιμασία για την άτυπη πενταμερή, είχε συνάντηση με ομάδα ακαδημαϊκών.